The State of Research and Research Postulates for the Beginnings of the Monastery of the Canons Regular of the Lateran in Kraśnik

Abstract

Klasztor Kanoników Regularnych w Kraśniku funkcjonował od roku 1469 do kasaty przez władze carskiej Rosji w 1864. Jego dzieje i wkład w kulturę regionu nie doczekały się dotąd szczegółowego zbadania i opracowania. Publikacje poświęcone wprost klasztorowi kraśnickiemu są stosunkowo nieliczne i dotyczą przede wszystkim kwestii szczegółowych. Najważniejsze opracowania dotyczące początków klasztoru kraśnickiego pochodzą od Ewy Zielińskiej (Kultura intelektualna kanoników regularnych z klasztoru w Kraśniku 1469-1563, Lublin 2002) i Janusza Kurtyki (Tęczyńscy. Studium z dziejów polskiej elity możnowładczej w średniowieczu, Kraków 1997). Nie budzi wątpliwości czas powstania klasztoru i jego najwcześniejsze uposażenie. Znana jest osoba fundatora. Wśród powodów fundacji wymieniono następujące: uczczenie pamięci ojca; uczynienie z klasztoru kraśnickiego rodowej nekropolii Rabsztyńskich; osobista pobożność Jana Rabsztyńskiego i troska o zapewnienie miejscowej ludności odpowiedniej opieki duszpasterskiej. Nierozwiązany jest problem czasu powstania parafii w Kraśniku. Zagadką pozostaje zwłoka biskupa krakowskiego Jana Lutka z Brzezia z wystawieniem dokumentu potwierdzającego fundację i erygującego klasztor w Kraśniku. Wątpliwości budzi sprawa istnienia w Kraśniku średniowiecznego skryptorium.

The monastery of the Canons Regular in Kraśnik functioned from 1469 to its dissolution by the tsarist Russia in 1864. Its history and contribution to the culture of the region have not been studied in detail so far. There are relatively few publications on the monastery of Kraśnik and they relate primarily to the issues of specific monuments. The main studies of the beginnings of the monastery in Kraśnik come from Ewa Zielińska (Kultura intelektualna kanoników regularnych z klasztoru w Kraśniku 1469-1563, Lublin 2002) and Janusz Kurtyka (Tęczyńscy. Studium z dziejów polskiej elity możnowładczej w średniowieczu, Cracow 1997). There is no doubt about the date of founding the monastery and earliest emolument of the monastery. The founder is well-known. The reasons for the foundation are as follows: the wish of the founder’s father; commemoration of father’s memory; making the monastery in Kraśnik the necropolis of the Rabsztyńskis; Jan Rabsztyński’s personal piety and concern for providing the local people with adequate pastoral care. Research postulates. The problem of establishing the parish in Kraśnik has not been solved. It is a mystery why the bishop of Cracow Jan Lutek of Brzezia delayed issuing the document confirming the foundation and erection of the monastery in Kraśnik. There are doubts about existing a medieval scriptorium in Kraśnik.