Regulacja poczęć a cykl życia rodziny w świetle badań małżonków

Abstract

Życie małżeńskie obejmuje kilka etapów, na których małżonkowie mają do zrealizowania konkretne zadania. Niniejszy artykuł podejmuje tematykę regulacji poczęć u respondentów na różnych etapach cyklu życia rodziny. W pierwszej części prezentuje podstawy teoretyczne podjętego zagadnienia, a także opisuje grupę badawczą i metodologię badań. Badania objęły grupę 345 osób zamieszkujących diecezję sandomierską. W drugiej części artykuł ukazuje wyniki badań dotyczących rozumienia regulacji poczęć, wiedzy na temat metod planowania rodziny oraz stosowania tych metod przez małżonków. Pod uwagę wzięto to, w jaki sposób małżonkowie rozumieją regulację poczęć, a także czy potrafią odróżnić ją od regulacji urodzeń. Wyniki potwierdziły założenie, że etap w cyklu życia rodziny oddziałuje na posiadaną przez nich wiedzę dotyczącą metod regulacji poczęć oraz rozróżniania metod naturalnego planowania rodziny od metod antykoncepcyjnych. Etapy te różnicowały także stosowanie konkretnego rodzaju regulacji poczęć przez małżonków. W części końcowej artykuł przedstawia wnioski z badań oraz wskazania dla duszpasterstwa rodzin w omawianym zakresie. Wykazano, że małżonkowie, którzy są na etapie małżeństwa bez dzieci (M), częściej rozumieją regulację poczęć jako stosowanie antykoncepcji oraz aborcję. Z większą łatwością rozróżniają również metody antykoncepcyjne od pozostałych. Mniejszą wiedzę oraz zainteresowanie regulacją poczęć deklarują małżonkowie będący w fazie „pustego gniazda” (P). W związku z powyższym wskazane zostały działania zmierzające do umacniania wiedzy małżonków na temat regulacji poczęć niezależnie od fazy w cyklu życia rodziny. W tym celu pomocne może okazać się wzajemne towarzyszenie par będących na różnych etapach oraz aktywizacja i wymiana doświadczeń. Potrzebne wydaje się uwzględnianie w duszpasterstwie rozwojowych zadań małżonków oraz ukierunkowanie troski pastoralnej na wspieranie małżonków w realizacji zamysłu Bożego dotyczącego odpowiedzialnego rodzicielstwa.

Marital life includes several stages in which spouses have specific tasks to accomplish. This paper deals with the regulation of conception in respondents at different stages of this family life cycle. First, it presents a theoretical framework and describes both the methodology and the research group, 345 individuals of the Sandomierz diocese (Poland). The second part presents the findings of the research: people's understanding of the regulation of conception (as distinct from birth control), their knowledge of family planning methods, and what methods are actually used by couples. We found that these factors all varied according to the stage couples had reached in the family life cycle. Specifically, those who were married without children more often understand "regulation of conception" as the use of contraception or abortion, but they also distinguish more easily between contraceptive methods. Spouses in the “empty nest” stage demonstrated less knowledge of, and interest in, the regulation of conception generally. As to the implications for pastoral care of families, the work proposes strengthening the knowledge of all spouses about the regulation of conception, regardless of their stage in the family life cycle. Suggestions include the pairing of couples in different stages and actively eliciting the exchange of experiences. It is necessary always to take into account people's specific developmental tasks, and to focus pastoral care on supporting couples in the implementation of God's plan for responsible parenthood.