Modlitwa „Ojcze nasz” (Mt 6, 9-13) w świetle starotestamentalnej symboliki i mentalności żydowskiej

Abstract

Artykuł jest podzielony na 2 części. W pierwszej części został ukazany uniwersalizm Modlitwy Pańskiej, na który wskazuje już sama liczba zawartych w niej siedmiu próśb, symbolizująca pełnię i doskonałość, oraz struktura całej modlitwy, w której można wyodrębnić dwie podstawowe części. Pierwsza część odnosi się do Boga i zawiera trzy prośby, ponieważ liczba 3 dość często w Piśmie Świętym ściśle łączy się z Bogiem. Druga część zawiera cztery prośby (liczba 4 wyraża ideę kosmicznej całości) i ogarnia wszystkie główne dziedziny życia ludzkiego: zarówno jego płaszczyznę materialną, jak też duchową, zarówno relacje istniejące między ludźmi, ujęte syntetycznie w zaimku „nasz”, jak też relacje człowieka z Bogiem. Druga część artykułu ukazuje starotestamentalne korzenie i judaistyczne tło Modlitwy Pańskiej. Zawarta tu analiza poszczególnych jej próśb pokazuje, że cały tekst Modlitwy Pańskiej jest złożony z terminów, wyrażeń i motywów, które występują w Starym Testamencie oraz były głęboko zakorzenione w pobożności i sposobie myślenia ludzi współczesnych Jezusowi. Niezwykła mądrość Jezusa polega na tym, że zaczerpnął On z ksiąg świętych najważniejsze prawdy teologiczne, które były dobrze znane Żydom uczęszczającym do świątyni, modlącym się w synagodze lub słuchającym pouczeń swych uczonych w Piśmie, a następnie przeobraził je w modlitwę, która z kolei streszcza najważniejsze tematy głoszonej przez Niego Ewangelii.

The article is divided into two parts. The first part shows the universality of the Lord’s Prayer, indicated by the very number of its seven requests, symbolizing fullness and perfection, and the structure of the entire prayer, in which two basic parts can be discerned. The first part refers to God and contains three requests, since the number of 3 quite often in the Scriptures closely connects with God. The second part contains four requests (number 4 expresses the idea of the cosmic whole) and encompasses all main areas of human life: both the material and spiritual planes, both the relationships between people, synthetically included in the pronoun „our”, and the relationship of man with God. The second part of the article shows the Old Testament roots and Jewish background of the Lord’s Prayer. The analysis of individual requests included there shows that the entire text of the Lord’s Prayer is composed of terms, phrases and themes that occur in the Old Testament and are deeply rooted in piety and mindset of the people contemporary to Jesus. The extraordinary wisdom of Jesus lies in the fact that he took from the sacred books the most important theological truths that were well known to Jews attending the temple, praying in the synagogue or listening to the teachings of their scribes, and then transformed them into a prayer, which in turn summarizes the most important topics of the Gospel preached by him.