People’s Houses as Competition for God’s House in the Book of Haggai

Abstract

The article aims to characterize the expression people’s houses in the Book of Haggai. This is a novelty against the background of previous publications, which mainly focus on other topics, such as the temple, the figure of the prophet or the background of Haggai’s speech. The starting point is the observation that the author of the book more often refers to the temple by the word bayit than hêkāl. This may indicate a deliberate parallel juxtaposition of people’s houses and God’s house. This parallel juxtaposition creates a wordplay based on the different meanings of the word bayit and may allude to 2 Sam 7. The introduction presents the background that provides the context for Haggai’s speech. First, the results of archaeological research are analyzed to answer the question of what the construction issue was like in Jerusalem at the time of Haggai. Then the rhetorical situation is briefly presented with special attention to the audience to whom the call to rebuild the temple was addressed. The first part analyzes how people’s houses are portrayed in the Book of Haggai itself, without considering references to other books. The second part – how the references in the Book of Haggai to David and Solomon influence the prophet’s message and complement the characterization of the people’s houses. The book repeatedly uses antithesis to show that the attitude of Haggai’s audience is wrong and they should decide to change their behavior. The state of people’s houses is contrasted with the state of God’s house (the temple). Also, the references to David and Solomon are intended to contrast the exemplary attitude of the kings with the bad attitude of Haggai’s audience. All analyses lead to the conclusion that the houses in which people live are in competition with the temple – the house of God.

Celem artykułu jest dokonanie charakterystyki wyrażenia ‘domy ludzi’ w Księdze Aggeusza. Jest to novum na tle dotychczasowych publikacji, które skupiają się głównie na tematach świątyni, postaci proroka czy tła wystąpienia Aggeusza. Punktem wyjścia jest obserwacja, że autor księgi znacznie częściej określa świątynię słowem bajit niż hêkāl. Może to świadczyć o celowym paralelnym zestawieniu domów ludzi i domu Boga, które tworzy grę słów opartą na różnych znaczeniach słowa bajit i może nawiązywać do 2 Sm 7. We wstępie przedstawiono kontekst wystąpienia proroka Aggeusza: przeanalizowano wyniki badań archeologicznych, aby odpowiedzieć na pytanie, jak przedstawiała się kwestia budownictwa w Jerozolimie w czasach Aggeusza, oraz przedstawiono sytuację retoryczną ze szczególnym uwzględnieniem słuchaczy, do których kierowane było wezwanie do odbudowy świątyni. W pierwszej części artykułu przeanalizowano, jak domy ludzi zostały ukazane w samej Księdze Aggeusza, w drugiej zbadano, jak nawiązania w Księdze Aggeusza do postaci Dawida i Salomona wpływają na przekaz proroka i jak uzupełniają charakterystykę domów ludzi. Stwierdzono, że w księdze została wielokrotnie wykorzystana antyteza, aby wykazać, że postawa słuchaczy Aggeusza jest niewłaściwa i powinni podjąć decyzję o zmianie postępowania. W księdze przeciwstawiony został stan, w jakim znajdują się domy ludzi, stanowi, w jakim znajduje się dom Boga (świątynia). Ponadto ustalono, że również nawiązania do Dawida i Salomona mają na celu przeciwstawienie sobie godnej naśladowania postawy królów i złej postawy słuchaczy proroka Aggeusza. Przeprowadzone badania prowadzą do wniosku, że domy, w których mieszkają ludzie, stanowią konkurencję dla świątyni – domu Boga.