Czy wytracenie oznacza wykluczenie?

Abstract

Artykuł dotyczy wyrazu hebrajskiego תַרָּכ, który wielokrotnie jest tłumaczony na polski jako „wykluczenie”. W Biblii hebrajskiej wyraz ten występuje 289 razy, czasami w znaczeniu „zawrzeć przymierze” (np. Rdz 26,28 – chodzi o rozcięcie zwierząt ofiarnych i rytualne przejście stron zawierających przymierze między częściami rozciętych tusz), czasami w znaczeniu dosłownie powiązanym z cięciem (ścinanie drzew, odcinanie czegoś), a czasami w znaczeniu odebrania życia. W opracowaniu uwzględniono kilka kontekstów biblijnych, w których wyraz תַרָּכ nie może być przetłumaczony inaczej, jak „wycięty”. Nie znaleziono natomiast kontekstów sugerujących coś innego niż śmierć. Osobno omówiono przypadki wyłączenia (ekskomuniki) opisane w Biblii oraz zawieszenia żyda w prawach członka wspólnoty, przewidziane w judaizmie rabinicznym oraz w prawach społeczności qumrańskiej. Przypadki te, a także wyrazy stosowane na oznaczenie tej kary nie odpowiadają przypadkom, w których występuje biblijny nakaz „wycięcia”. Prowadzi to do wniosku, że rozumienie słowa תַרָּכ jako „wyłączenia” nie odpowiada zamysłowi autora tekstów biblijnych.

The paper is discussing the translation of the Hebrew word תַרָּכ as ‘exclusion, excommunication’ in many Polish Bible translations. In the Hebrew Bible, this word appears 289 times, sometimes in the meaning of ‘to make a covenant’ (e.g. Genesis 26:28 where the animals are cut into halves and then the persons who make a covenant go between those halves), sometimes in the meaning of literal cutting (e.g. of trees), and sometimes in the meaning of extermination. In the paper, several Biblical contexts are emphasized, where the word תַרָּכ cannot be translated in other way than ‘cut off; killed.’ On the other hand, none of the Biblical contexts suggests anything different from the death. Additionally, the paper discusses the Biblical examples of the excommunication (exclusion), as well as rules of suspension of a Jew in his rights in the community found in the rabbinic Judaism and in the documents from Qumran. These exclusion rules do not contain the word תַרָּכ and do not correspond with the Biblical commandments where the kareth punishment is ordered. The conclusion is that translation of the word תַרָּכ as ‘exclusion, excommunication’ etc. does not reflect the intention of the Biblical Author.