Wiara w przemożną pomoc i opiekę Matki Bożej w poetyckich tekstach utworów z muzyką Ottona Mieczysława Żukowskiego, zawartych w zbiorze pt. „Pieśni marjańskie” op. 80 (pieśni 1–10)

Abstract

W niniejszym artykule autor dokonuje oglądu dziesięciu pieśni pochodzących ze zbioru pt. „Pieśni marjańskie w układzie na chór mieszany lub na jeden głos z towarzyszeniem organów” op. 80 z muzyką polskiego kompozytora Ottona Mieczysława Żukowskiego (1867–1942), napisanych do tekstów współczesnych mu poetów. W swej warstwie semantycznej pieśni stają się ważnym wykładem prawd wiary dotyczących osoby Matki Bożej. W utworach tych Maryja jest nazywana „Bogarodzicą”, „Dziewicą”, „Niepokalaną”, a nawet „Wniebowziętą”, mimo iż ogłoszenie tego ostatniego dogmatu miało miejsce dopiero w 1950 roku. W tekstach pieśni Maryja jest ponadto „Królową” cierpiących Polaków pozbawionych swej ojczyzny i wciąż walczących o niepodległość. Wspomniane są również wielkie zwycięstwa polskiego oręża, które nie miałyby miejsca, gdyby nie opieka Najświętszej Maryi. Teksty te, opisane następnie muzyką Ottona Mieczysława Żukowskiego ze starannie ukształtowaną linią melodyczną, bez wątpienia wykonywane były podczas nabożeństw, między innymi w maju oraz z okazji święta Matki Boskiej Zielnej (15 sierpnia). W ten sposób badany materiał staje się wymownym świadectwem symbiozy wiary i kultury.

In the presented article, the author discusses ten songs of the collection “Pieśni Marjańskie w układzie na chór mieszany lub na jeden głos z towarzyszeniem organów” [“Marian Hymns for a Mixed Choir or One Voice to the Accompaniment of Pipe Organs”] op. 80 set to music by the Polish composer Otton Mieczysław Żukowski (1867–1942), who composed to the poetic texts of authors contemporary to him. In terms of semantic meaning the songs provided essential teaching on the truths of faith regarding the Mother of God. In these songs Mary is called the “Mother of God”, “Virgin”, “Immaculate” and even “Assumed into Heaven”, although the announcement of the latter dogma took place only in 1950. In the lyrics of the songs Mary is also referred to as the “Queen” of the suffering Poles, who were deprived of their homeland and continuously fighting for their independence. The great victories of the Polish army, which would not have taken place without the protection of the Blessed Virgin Mary, are also mentioned in these songs. These texts, later described by the music of Otton Mieczysław Żukowski, with a carefully shaped melody line, were undoubtedly performed during services in May and on the celebration of Our Lady of Herbs Day (15th August). The discussed works thus become a meaningful testimony to the symbiosis of faith and culture.