Paride de Grassi – papieski ceremoniarz i dyplomata doby renesansu

Abstract

Paride de Grassi, któremu w całości został poświęcony artykuł, wpisuje się w poczet najznamienitszych mistrzów ceremonii papieskich XVI w. (obok m.in. Piccolominiego i Burckhardta). Mianowany przez Juliusza II pierwszym ceremoniarzem, wywarł ogromny wpływ zarówno na liturgię Kościoła katolickiego, jak i dyplomację papieską. Podobnie jak pozostali renesansowi ceremoniarze, pozostawił po sobie liczne dzieła, takie jak: pamiętniki (diariusze), ceremoniały, notatki, ordines. Jego zapiski stanowią cenne źródło zarówno dla historyków, jak i liturgistów, filologów klasycznych oraz specjalistów od protokołu dyplomatycznego. Artykuł, w którym zostały zebrane i porównane informacje dotyczące bolońskiego mistrza, stanowi punkt wyjścia do dalszych badań nad jego życiem i pozostawionymi dziełami. Ukazuje ponadto zależności, jakie zachodzą pomiędzy liturgią Kościoła katolickiego a protokołem dyplomatycznym, w sposób szczególny wybrzmiewające w życiu papieskiego dworu – Où tout est cérémonie.

Paride de Grassi, to whom the article is devoted in its entirety, is among the most distinguished masters of papal ceremonies of the sixteenth century. He was appointed by Julius II as the first ceremonialist of the 16th century. Appointed the first ceremonialist by Julius II, he exerted an enormous influence on both the liturgy of the Catholic Church and papal diplomacy. Like other Renaissance ceremonialists, he left behind numerous works such as diaries, ceremonials, notes and ordines. His notes are a valuable source for historians as well as liturgists, classical philologists and specialists in diplomatic protocol. The article, which collects and compares information on the Bolognese master, is a starting point for further research into his life and works. It also reveals the relationship between the liturgy of the Catholic Church and diplomatic protocol, with a particular resonance in the life of the papal court – Où tout est cérémonie.