Algunas indicaciones metodológicas para la comprensión de la mística

Abstract

“Mysticism” and “mystical experience” are terms so ambiguous that they require not only scrupulous precision in defining, but above all the development of a whole theory explaining their extensive denotation. The article aims to offer methodological guidelines for the development of the theory of mysticism, and at the same time draws attention to the aspects that should be thoroughly considered in order for the discourse on mysticism to be adequately treated. The content of this article is largely based on the thoughts of Bernard McGinn, a renowned American theologian and mystic theorist, who is undoubtedly considered one of the greatest experts on this subject. In his numerous publications, he focuses on a number of important aspects in mysticism, especially its religious context and processual character. Putting this issue in a broad perspective, the essence of mysticism is a direct experience of the Presence of God, which manifests itself in the language of a given culture. Thus, the traditionally recognized category of “mystical experience” turns out to be insufficient and obviously demands to be replaced with a more appropriate category of “mystical consciousness” or even “transpersonal meta-consciousness.”

„Mistyka” i „doświadczenie mistyczne” są terminami tak wieloznacznymi, że domagają się nie tylko precyzacji, ale wręcz zbudowania całej teorii wyjaśniającej ich znaczeniową wielowarstwowość. Niniejszy artykuł, oferując swego rodzaju wskazania metodologiczne do budowania teorii mistyki, jednocześnie zwraca uwagę na aspekty, które trzeba koniecznie uwzględniać, aby mówienie o mistyce było adekwatne. Treść niniejszego przedłożenia opiera się w dużej mierze na przemyśleniach amerykańskiego teologa i teoretyka mistyki Bernarda McGinna. W swoich publikacjach zwraca on uwagę na szereg ważnych aspektów mistyki, do których należą szczególnie jej kontekst religijny i charakter procesualny. W tej perspektywie istota mistyki jawi się jako bezpośrednie przeżywanie Obecności Bożej i nie mniej istotne jej wyrażenie w języku danej kultury. W związku z tym tradycyjna kategoria „doświadczenia mistycznego” okazuje się niewystarczająca i domaga się zastąpienia przez bardziej adekwatną kategorię „świadomości mistycznej” czy też „transpersonalnej meta-świadomości”.