Inspirations and Challenges in Practising Theology in Poland as a Post-communist and EU Member Country

Abstract

W odniesieniu do faktu odejścia społeczeństw Europy Środkowej i Wschodniej od komunizmu autor artykułu podejmuje refleksję nad wyzwaniami Kościoła i katolicyzmu oraz moralnymi zobowiązaniami eklezjalnych wspólnot wiary, wynikającymi z nowej sytuacji wszystkich społeczeństw integrującej się Europy po decyzji kierownictwa Związku Sowieckiego o likwidacji komunizmu w 1991 roku. Podstawowym wyzwaniem, przed jakim stają wspólnoty kościelne, okazuje się bowiem wspomożenie i w pewnym zakresie stymulowanie oczekiwanego pożądanego rozwoju społeczeństwa polskiego - i w ogóle społeczeństw postkomunistycznych - wobec dokonującej się pogłębionej integracji państw członkowskich Unii Europejskiej w kontekście globalizującego się świata społeczności kontynentalnych. Społeczeństwa postkomunistyczne UE we współczesności początków XXI stulecia z jednej strony zmuszone są przezwyciężyć skutki podlegania jako społeczność prawie półwiecznej indoktrynacji ideologią komunistyczną, a także przełamania wpływów wykształconych dawnych struktur władzy i partyjnej nomenklatury, zaś z drugiej strony stają przed wyzwaniem kształtowania nowej rzeczywistości zintegrowanej UE. W takiej perspektywie autor podejmuje próbę nakreślenia odpowiedzi na postawione zapytanie - w czym Kościół w jego eklezjalnych wspólnotach wiary poszczególnych człowieczych podmiotów tkwiących w społeczności państwa oraz eklezjalnej hierarchii, a zwłaszcza poprzez dzieło refleksji teologicznej i praktykę naukowo-dydaktyczną ze strony środowiska teologicznego, związanego z ośrodkami uniwersyteckimi i uczelnianymi, może inspirować i twórczo wspomagać konieczny rozwój społeczeństwa polskiego - w warunkach transformacji ustrojowej oraz europejskiej integracji państw członkowskich UE. Powyższa kwestia stanowi bowiem historyczny przełom rozstrzygający o uzyskaniu praktycznego statusu żywego i dynamicznego społeczeństwa UE bądź społeczności cywilizacyjnej półprowincji.