Wrocławski Przegląd Teologiczny, 2025, R. 33, Nr 1

Stały URI dla kolekcjihttps://theo-logos.pl/handle/123456789/39458

Przeglądaj

Przeglądaj Wrocławski Przegląd Teologiczny, 2025, R. 33, Nr 1 wg Autor "Goczał, Robert"

Wpisz kilka pierwszych liter i kliknij przycisk przeglądania
Teraz wyświetlane 1 - 1 z 1
  • Miniatura
    Pozycja
    Philosophy and Theology Combined? The Metaphysical Tradition of Western Scholasticism in the Field of Reflection on God Against the Background of St Thomas Aquinas’ Approach to the Concept of God
    Goczał, Robert (Papieski Wydział Teologiczny we Wrocławiu, 2025)
    W niniejszym artykule przedstawiono zagadnienie relacji dwóch pozornie przeciwstawnych refleksji: teologii i filozofii, które z założenia w dwojaki sposób dążą do uchwycenia Boskości z perspektywy ludzkiego doświadczenia. Takie założenie wydaje się jednak pozorne w odniesieniu do myśli scholastycznej, która jest ściśle powiązana z myśleniem religijnym, zarówno teologicznym, jak i filozoficznym, które w scholastyce nie są sobie przeciwstawiane, co zostało wykazane w trzech częściach, w oparciu o literaturę źródłową i uzupełniającą, choć raczej w ujęciu ogólnym i opiniotwórczym niż w formie systematycznej egzegezy mającej na celu uzasadnienie tej spójności. Artykuł zawiera również krótkie wprowadzenie i kilka uwag końcowych. W badaniach przedstawiono oczywiste powiązania między teologią a filozofią, które wskazują na zasadność tej tezy. Sama teza została oparta na historycznych i analitycznych analizach wiodących metafizycznych nurtów średniowiecznej scholastyki zachodniej, koncepcji Ipsum Esse św. Tomasza z Akwinu, a także analogicznych idei w drugiej łacińskiej myśli scholastycznej na przełomie końca XVI i początku XVII w., skądinąd widoczne głównie u jezuity Franciszka Suáreza. Ostatnim zagadnieniem w niniejszym artykule jest Ipsum Esse św. Tomasza z Akwinu, powszechnie wiązane z metafizyką egzystencjalną, rzadziej z teologią. Niemniej jednak można zasadnie wykazać, że Akwinata przypuszczalnie wskazywał na Ipsum Esse jako kategorię metafizyczną, która może przekonująco łączyć teologię z filozofią, rozważając Boga jako najwyższy byt objawiający swoją wewnętrzną naturę w świecie materialnym. Dzięki takiemu podejściu Akwinata wydaje się wypełniać ważną lukę, która zwykle dzieli te dwie dyscypliny. Pomimo pozornych rozbieżności, teologia i filozofia mają ze sobą elementy wspólne. U Akwinaty i scholastyków, którzy w dużej mierze poszli w jego ślady, Bóg okazuje się być primum movens i Ipsum Esse oraz pojęciem leżącym u podstaw zarówno teologii, która działa na pograniczu metafizyki, jak i metafizyki, która działa na pograniczu teologii, gdyż obie te refleksje traktują o Bogu, choć z różnych perspektyw, odnosząc się do tego samego przedmiotu poznania, a mianowicie pojęcia Boga jako metafizycznego fundamentu, naukowej przesłanki dla dalszych dociekań albo punktu kulminacyjnego całego systemu wiedzy.