Przeglądaj wg Autor "Trojanowski, Bartosz"

Teraz wyświetlane 1 - 6 z 6

Integralność sprawowania Ofiary i Uczty w aspekcie kapłańskiego owocu sprawowanej Mszy Świętej
Trojanowski, Bartosz (Papieski Wydział Teologiczny we Wrocławiu, 2022)
Integralność Ofiary i Uczty w sakramencie Najświętszej Eucharystii, czyli konieczność konsekracji i spożycia obu postaci eucharystycznych przez kapłana, wiąże się z kapłańskim owocem Mszy św. Nie jest to zagadnienie wyłącznie teologiczne – znajduje swoje przełożenie także na prawo kanoniczne. Sobór Trydencki przyjął nauczanie św. Tomasza o „współbytowaniu” Krwi Pańskiej w konsekrowanym chlebie oraz Ciała Pańskiego w konsekrowanym winie, dzięki któremu możliwa staje się Komunia św. pod jedną postacią, jednakże nie dla kapłana sprawującego Ofiarę Najświętszej Eucharystii (istotne okazuje się tutaj nauczanie Akwinaty o doskonałej ofierze). Problem pojawia się, kiedy ze względu na chorobę odprawiający Mszę nie może przyjąć konsekrowanego chleba lub wina. W odpowiedzi Stolica Apostolska wydała przepisy, które – pod pewnymi warunkami – umożliwiają kapłanom dotkniętym chorobą sprawowanie Eucharystii z użyciem niskoglutenowego chleba lub moszczu. Dokument Stolicy Świętej nie rozwiązuje jednak problemu integralności Uczty i Ofiary w kontekście Eucharystii sprawowanej przez kapłana, który nie spożył obu konsekrowanych postaci. W artykule przedstawiono propozycję o. Gianfranco Ghirlandy, według którego możliwe byłoby przyjęcie jednej postaci przez duchownego, a drugiej przez wiernych uczestniczących w Eucharystii, ponieważ wszyscy biorą udział w kapłaństwie wspólnym. Zaprezentowano także krytyczną ocenę tego podejścia oraz wskazano na nie do końca rozstrzygnięte kwestie. W przepisach prawnych pośrednio uwzględniono problem integralności Uczty i Ofiary w aspekcie „owocu kapłańskiego” odprawianej przez prezbitera czy biskupa Mszy św. Dzięki temu może on sprawować Eucharystię, wypełniając wszystkie warunki, po otrzymaniu zgody ordynariusza. To zaś wskazuje, że Stolica Apostolska każdy przypadek zaleca uważnie weryfikować z uwzględnieniem wszystkich kwestii związanych z integralnością oraz możliwością ofiarowania „owocu kapłańskiego”.
John Paul II and Benedict XVI’s concern for the protection of the faithful against the most serious crimes, with particular emphasis on the sexual abuse of minors committed by clergy
Trojanowski, Bartosz (Uniwersytet Papieski Jana Pawła II w Krakowie, 2024)
The problem of dealing justly and efficiently with the most serious crimes in the Church after the promulgation of the Code of Canon Law in 1983 became the concern of Cardinal Joseph Ratzinger, later Benedict XVI, and John Paul II. Their cooperation and the decisions of Benedict XVI, as a continuation of the path started, laid the foundations for the creation of a system of canonical criminal law capable of responding properly and effectively to the most serious crimes committed by the faithful in the Church. The introduction of a clear scope of competence for the Congregation for the Doctrine of the Faith, the definition of a longer limitation period, the possibility of revoking it, the centralization of procedural steps, entrusting them to qualified personnel, enabling the control of the action of individual superiors are very concrete legal solutions that confirm the teaching of the Church and the definite statements of the two Popes on the protection of the most vulnerable in the Church from the immense harm of sexual abuse that some clerics could commit against them. The article presents and discusses concrete legal solutions and relates them with the teachings and attitudes of the two popes towards protecting minors in the Church. It is an attempt to argue for the defense of their good names and to oppose the unfounded accusations made against these two authorities.
Pragnienie chrztu a nadzieja zbawienia dzieci nieochrzczonych w Kodeksie prawa kanonicznego w perspektywie studium Międzynarodowej Komisji Teologicznej. Aspekty teologiczne i prawne
Trojanowski, Bartosz (Wydawnictwo Naukowe Uniwersytetu Szczecińskiego, 2021)
Problematyka nadziei na zbawienie dzieci, które przedwcześnie zmarły bez chrztu, jest obecna od początku chrześcijaństwa. Zajmowali się nią niektórzy ojcowie Kościoła zarówno wschodniego, jak i zachodniego. Jednak w ciągu wieków kwestia ta nigdy nie została definitywnie rozstrzygnięta, ponieważ teolodzy w swojej refleksji nie byli w stanie rozwiązać wszystkich wątpliwość. Stawali przed tajemnicą, która przewyższa ludzki umysł. W ostatnich latach, po Soborze Watykańskim II, pogląd na temat losu takich dzieci został zrewidowany, a teolodzy przedstawiają argumenty, które pozwalają mieć nadzieję na pełne szczęście w królestwie niebieskim tych dzieci. Pierwszym dokumentem, który w wyraźny sposób dostrzega zmianę takiego poglądu teologicznego, jest Kodeks prawa kanonicznego. Chociaż jest tam mowa o konieczności chrztu do zbawienia, to jednak prawodawca nie mówi o „absolutnej konieczności”. Dopuszcza „chrzest pragnienia”, a celem tego artykułu jest wykazanie, że troszczy się również o to, by rodzice takie pragnienie wyrażali przed urodzeniem swoich dzieci. Kolejne dokumenty Kościoła potwierdzają taki rozwój myśli teologicznej, a co za tym idzie, uzasadniają istnienie chrześcijańskiej nadziei zbawienia dla dzieci, które nie otrzymały sakramentu chrztu z różnych przyczyn. Artykuł nie przedstawia tylko argumentów Międzynarodowej Komisji Teologicznej, ale jest próbą pogłębienia i uzasadnienia tej myśli teologicznej. Problem ten jest bowiem nie tylko refleksją teologiczną nad zagadnieniem, ale także stanowi codzienność wiernych, którzy zostali dotknięci taką tragedią, a którym Kościół powinien dać nadzieję.
Przyczyny i konsekwencje rozbieżności rozumienia przymiotu nierozerwalności małżeńskiej w prawosławiu i katolicyzmie
Trojanowski, Bartosz (Uniwersytet Papieski Jana Pawła II w Krakowie, 2022)
Proponowany temat jest niezwykle aktualny, w dobie dyskusji nad możliwością udzielania osobom rozwiedzionym w ponownych związkach komunii świętej. W związku z tym warto przyjrzeć się przyczynom i konsekwencjom – obecnym do dzisiaj w dyscyplinie Kościoła katolickiego – różnego rozumienia przymiotu nierozerwalności małżeńskiej. Chociaż w istocie Kościół katolicki oraz Kościół prawosławny zgadzają się co do nauczania o sakramentach, w tym także nauczaniu o sakramencie małżeństwa i jego przymiocie nierozerwalności, to jednak w praktyce rozumienie nierozerwalności powoduje inną dyscyplinę w obu Kościołach. Przyczyną jest przede wszystkim inna interpretacja tak zwanej klauzuli Mateuszowej. Stąd też na Wschodzie św. Bazyli Wielki w pewien sposób dopuścił praktykę pokutną dla rozwiedzionych, którzy weszli w ponowny związek. Chociaż jego nauczanie w sprawie nierozerwalności małżeńskiej jest jasne, to już tego samego nie można powiedzieć o wyjaśnieniu uznawanej przez niego dyscypliny. Interpretacja poszczególnych zasad opisanych przez św. Bazylego powoduje wiele trudności. Na Zachodzie najbardziej znaczącym ojcem Kościoła w tej materii jest św. Augustyn, to on dokonał syntezy nauczania o małżeństwie, wyjaśniając jednocześnie doktrynę oraz praktykę, którą należy stosować. Nie pominął przymiotu nierozerwalności, a związek, w który wchodzą mężczyzna i kobieta, zanim zakończył się poprzedni związek małżeński, określił mianem cudzołóstwa. W konsekwencji różnic w pojmowaniu przymiotu nierozerwalności małżeńskiej widoczne są w dzisiejszej dyscyplinie Kościoła katolickiego wyraźne obostrzenia, które należy przestrzegać w przypadku jakiejś posługi duszpasterskiej wobec osoby prawosławnej, czy to w przypadku małżeństwa mieszanego, czy też z jakiegokolwiek innego tytułu.
Równość kobiety i mężczyzny w godności i prawie do sakramentów ze szczególnym uwzględnieniem święceń i małżeństwa
Trojanowski, Bartosz (Uniwersytet Papieski Jana Pawła II w Krakowie, 2022)
Fundamentalne prawo wiernych do sakramentu pochodzi z ustanowienia Bożego. Jest ono gwarantem możliwości osiągnięcia duchowych dóbr, które są niezbędne do zbawienia. Jedynie prawo Boże zawarte w istocie samych sakramentów może to prawo ograniczyć. Wśród fundamentalnych warunków, które trzeba spełnić, aby można było korzystać z prawa do sakramentu są te, które zostały wymienione w kan. 843 Kodeksu prawa kanonicznego. Prawodawca powszechny troszczy się o równe traktowanie wszystkich wiernych ze względu na ich godność. Z niej wypływa równouprawnienie kobiety i mężczyzny również w kwestii przystępowania do sakramentów. Dotyczy to wszystkich siedmiu sakramentów. W przypadku chrztu, bierzmowania, Eucharystii, pokuty i pojednania oraz namaszczenia chorych prawodawca nie wprowadza żadnych różnic co do płci ani nawet o niej nie wspomina. Największe dyskusje w sprawie równouprawnienia budzi możliwość przystępowania do sakramentu święceń tylko mężczyzn. Jednakże należy stwierdzić, że Kościół jest wolny w wyborze kandydatów do święceń. Dlatego należy stwierdzić, że również mężczyźni nie mają takiego prawa. Z tego względu mężczyźni i kobiety są również równi w prawie w tej kwestii. W przypadku sakramentu małżeństwa, kobieta i mężczyzna są zrównani w prawie i obowiązkach (por. KPK, kan. 1055). Można byłoby stwierdzić, że kobieta w pewnym sensie jest uprzywilejowana w Kościele łacińskim, jeśli chodzi o przeszkodę uprowadzenia. Jednak w intencji prawodawcy jest zapewnienie wszystkim prawa do wolnego wyboru małżonka. Dlatego wszystkie decyzje normatywne, zarówno kanoniczne, jak i liturgiczne, mają na celu uwydatnienie tej równości kobiety i mężczyzny.
Teologia sakramentu święceń ze szczególnym uwzględnieniem stopnia diakonatu na podstawie zmian w 2009 roku w kan. 1008 oraz 1009 KPK
Trojanowski, Bartosz (Wydawnictwo Naukowe Uniwersytetu Papieskiego Jana Pawła II, 2021)
Problematyka diakonatu stanowi jedną z kwestii teologicznych, które nadal wymagają głębokiej refleksji. Dyskusja na ten temat powraca, chociaż zmierzając w różnych, często przeciwnych kierunkach. Zmiany w Kodeksie prawa kanonicznego wprowadzone przez dokument Benedykta XVI Omnium in mentem nie dotyczą tylko samej kwestii diakonatu. Interwencja papieska w prawo kanoniczne przyczyniła się nie tylko do ponownego odczytania ostatniego Soboru w kwestii diakonatu, ale także wszystkich trzech stopni sakramentu święceń (różnic między nimi i sakramentalnego charakteru). Innym aspektem jest kapłaństwo powszechne i kapłaństwo służebne, relacja i różnice pomiędzy nimi. Wyznaczenie przez papieża Benedykta XVI kierunku do pogłębionej refleksji doprowadziło nas do tezy, iż diakonat, mimo że stanowi pierwszy stopień sakramentu święceń, nie włącza jeszcze do kapłaństwa hierarchicznego, a przez to diakon nadal uczestniczy w kapłaństwie powszechnym.