Teologiczne Studia Siedleckie, 2024, R. 21

Stały URI dla kolekcjihttps://theo-logos.pl/handle/123456789/36450

Przeglądaj

Teraz wyświetlane 1 - 15 z 15

Światowy Dzień Chorego w Kościele powszechnym w czasie pontyfikatu Jana Pawła II
Krakowiak, Czesław (Wydawnictwo Diecezji Siedleckiej UNITAS, 2024)
Autor omawia działania Jana Pawła II związane z ustanowionym przez niego Światowym Dniem Chorego, wyznaczone przez niego cele i miejsca głównych obchodów tego dnia, którymi były znane na poszczególnych kontynentach sanktuaria maryjne. Na każdy Światowy Dzień Chorego papież kierował do wiernych Kościoła specjalne orędzie. W drugiej części artykułu autor dokonał ogólnego omówienia głównych treści poszczególnych orędzi.
Duszpasterska troska Sługi Bożego Biskupa Ignacego Świrskiego o trzeźwość wiernych
Świder, Mariusz (Wydawnictwo Diecezji Siedleckiej UNITAS, 2024)
Duszpasterska troska biskupa Ignacego Świrskiego o życie duchowe i moralne powierzonego mu ludu Bożego w diecezji siedleckiej czyli podlaskiej w latach 1946-68 była jednym z priorytetów pasterskiej posługi Sługi Bożego. Szczególną opieką otoczył biskup Ignacy osoby poranione nałogiem alkoholizmu i ich rodziny. Artykuł prezentuje jak biskup Ignacy dostrzegał i wielokrotnie ukazywał niebezpieczeństwo, jakie niesie ze sobą nadużywanie alkoholu. Opracowanie bazujące na listach pasterskich biskupa Świrskiego zawiera również wiele propozycji inicjatyw duszpasterskich, jakie podejmował Sługa Boży w walce z pijaństwem zachęcając do nich księży, dla których był biskupem.
Rodzina unicka w czasie prześladowań carskich
Matwiejuk, Kazimierz (Wydawnictwo Diecezji Siedleckiej UNITAS, 2024)
Kościół Chrystusowy jest jeden, święty, powszechny i apostolski. Jedność Kościoła, zagrożona w jego historii różnymi herezjami, została zerwana w XI wieku. Tak została podeptana wola Chrystusa, który pragnął, aby Jego wyznawczy zawsze stanowili jedno. Chrześcijanie wschodni – prawosławni i zachodni – katolicy próbowali odbudowywać zerwaną jedność. Skutecznie została ona odbudowana przez unię brzeską z 1596 roku. Kościół unicki był prześladowany przez władców rosyjskich na terenie imperium rosyjskiego, także Królestwa Polskiego. W 1875 roku została zniesiona unicka diecezja chełmska. Unici, trwający w wierze katolickiej i w jedności kościelnej z papieżem, wiele wycierpieli. Byli bici, niszczeni materialnie, więzieni, zsyłani w głąb Rosji a nawet zabijani. Papież o nich pamiętał i wspierał modlitwą oraz przekazując szczególne uprawnienia misjonarzom, którzy podejmowali troską o duchowy rozwój unitów na Podlasiu. Rok 1905 przyniósł powiew religijnej wolności. Wiele osób, administracyjnie zapisanych do prawosławia, wróciło do Kościoła katolickiego, przyjmując obrządek łaciński.
Lewicowe krucjaty przeciwko Krzyżowi i nauce religii rzymskokatolickiej w szkole publicznej
Kiciński, Andrzej (Wydawnictwo Diecezji Siedleckiej UNITAS, 2024)
W historii Polski ataki lewicy na obecność symboli religijnych, zwłaszcza krzyży w przestrzeni publicznej, czy próby usunięcia nauczania religii rzymskokatolickiej ze szkół publicznych to swoisty papierek lakmusowy szerszego problemu, który pozwala przetestować reakcję społeczeństwa, czy już można zacząć zrealizować swój główny cel polityczny, dotyczący całkowitego usunięcia Kościoła z życia państwa i narodu. Temat walki z religią w przestrzeni publicznej jest procesem, który swoje główne źródła ma w czarnych latach komunizmu, a którego zwolennicy kultywują tradycje tamtych czasów, korzystając z tego samego języka i z podobnych metod. Analizy podjęte w niniejszym opracowaniu zmierzającą do poszukiwania odpowiedzi: kto prowadził główne lewicowe krucjaty przeciwko Krzyżowi i nauce religii rzymskokatolickiej w szkole publicznej oraz czym charakteryzują się poszczególne etapy tej bitwy o umysły i dusze? Tam gdzie pozwalały odnalezione źródła odpowiedź dotyczy również diecezji siedleckiej.
Ks. Roman Bartnicki, Korzenie UKSW. Z dziejów uczelni na warszawskich Bielanach. Wyd. Naukowe UKSW, Muzeum Niepodległości, Warszawa 2017, ss. 5
Zbudniewek, Janusz (Wydawnictwo Diecezji Siedleckiej UNITAS, 2024)
Bóg i wiara w słowie Cypriana Norwida
Smentek, Izabella (Wydawnictwo Diecezji Siedleckiej UNITAS, 2024)
Literatura może pełnić funkcję locus theologicus, ponieważ i ona, i teologia są zakotwiczone w misteryjnej rzeczywistości słowa. Wśród polskich autorów najlepszym tego przykładem wydaje się Cyprian Norwid – doceniany przez licznych teologów i często cytowany przez św. Jana Pawła II. Refleksje Norwida współbrzmią z nauką Soboru Watykańskiego II, tak, że bywa nazywany prekursorem współczesnej teologii. Polski poeta i myśliciel zabiera głos wobec dominującej w jego epoce sekularyzacji. Podkreśla, że świat jest Boży, a bycie człowiekiem polega na wznoszeniu się ku temu, co ponadludzkie. Zauważa, że bez odniesienia do Boga nie można odkryć prawdy o człowieku, o jego celu istnienia, zadaniach i pracy. Zwraca też uwagę na potrzebę teologicznej interpretacji dziejów, które z znacznej mierze są historią sumień. Sztuka dla Norwida nie polega na dowolnym eksperymentowaniu formą, jej celem nie jest uzyskanie poklasku publiczności. To wielkie zadanie odkrywania piękna zapisanego w stworzeniu ręką Stwórcy. Artysta spełnia je, aby ukazywać ład ducha w perspektywie piękna wieczności.
Niewiasta Eucharystii – geneza tytułu maryjnego
Śmiałek, Sebastian (Wydawnictwo Diecezji Siedleckiej UNITAS, 2024)
Kościół od początku otaczał niezwykłą czcią Najświętszy Sakrament. Podobny szacunek wierni okazują wobec Matki Bożej. Miłość wierzących do Eucharystii i Maryi oraz poszukiwanie związków między nimi zaowocowało nadaniem Maryi tytułu Niewiasty Eucharystii. Głównym problemem badawczym artykułu jest udzielenie odpowiedzi na pytanie czy uzasadnionym jest nazywanie Maryi Niewiastą Eucharystii. Niniejsze opracowanie prezentuje próbę genezy tego tytułu maryjnego. Podjęta w artykule refleksja stanowi usystematyzowanie wypowiedzi na temat omawianego tytułu. Punktem wyjścia dla zaprezentowanego zagadnienia jest bogactwo typologii biblijnej, wsparte przez szereg dyscyplin teologicznych, głównie mariologię i eklezjologię, w zgodzie z aktualnym nauczaniem Kościoła.
Alegoria jako sposób rozumienia liturgii – „Expositio missae” w dobie renesansu karolińskiego
Makowski, Dawid (Wydawnictwo Diecezji Siedleckiej UNITAS, 2024)
Prezentowany artykuł dotyczy zagadnienia alegorii jako metody rozumienia i opisywania liturgii w czasie renesansu karolińskiego. Uwaga niniejszego tekstu została jednak zawężona tylko do Mszy św., aby zastanowić się nad tym, jak używać alegorii, aby rzeczywiście służyła formacji liturgicznej. Celem tego tekstu jest bowiem odpowiedź na pytanie: w jaki sposób alegoria może wspomóc dzisiejszych wiernych w rozumieniu liturgii? Metodą odpowiedzi na to pytanie, które zostało zawarte w zakończeniu, jest historyczno-teologiczne podejście do prezentowanego zagadnienia. Rozdział pierwszy obrazuje historyczny aspekt rozwoju alegorii jako sposobu rozumienia liturgii. Dzięki temu możliwe jest przejście do teologii zawartej w tych opisach, czemu został poświęcony drugi rozdział pracy. W trzecim natomiast zakreślono kilka elementów Mszy św., które można interpretować i wykładać w sposób alegoryczny, dostosowując to do współczesnych wymagań. Tak przeprowadzona refleksja stanowi próbę odpowiedzi na pytanie o ewentualne wykorzystanie alegorii we współczesnej formacji liturgicznej.
Arcybiskup Piotr Mańkowski (1866-1933) jako przedstawiciel Ruchu Liturgicznego w Polsce
Potrzebowski, Grzegorz (Wydawnictwo Diecezji Siedleckiej UNITAS, 2024)
Biskup Piotr Mańkowski (1866-1933) nie należał do grona powszechnie znanych hierarchów Kościoła. Wynikało to w głównej mierze z kontekstu polityczno- -historycznego czasów w jakich żył. Jednak biskup Piotr swoją działalnością duszpasterską i pisarską trwale wpisał się w historię Ruchu Liturgicznego w Polsce. Chociaż obecnie jego twórczość jest zapomniana, to w czasach swojej działalności stanowił on znakomity przykład wierności nauczaniu Kościoła i przepisom liturgicznym.
Liturgiczne wspomnienie św. Jacka
Krzesiński, Jacek (Wydawnictwo Diecezji Siedleckiej UNITAS, 2024)
Artykuł podejmuje temat liturgicznego obchodu św. Jacka, dominikanina (ur. koniec XII w. – zm. 15 sierpnia 1257 r.) przypadającego 17 sierpnia. W artykule przedstawione zostały wiadomości dotyczące życia Świętego i Jego działalności zakonnej (założenie klasztorów dominikańskich w Polsce) i misyjnej. Omówiono modlitwy, którymi posługujemy się w obecnym mszale. Teksty współczesne zestawiono z dawniejszymi (przedsoborowymi). Porównanie pokazuje, że modlitwy mszalne zostały odnowione i przeredagowane, aby usunąć z nich elementy niepotwierdzone historycznie, ukazać zaś cechy świętości Jacka, takie jak m.in. gorliwość, wytrwałość, ufność w Bożą opiekę i pomoc. W artykule omówione zostały perykopy czytań mszalnych, jak również teksty liturgii brewiarzowej, by ukazać w nich drogi świętości Jacka Odrowąża. Jednocześnie w artykule przeprowadzono analizę tych tekstów, by odróżnić to, co stanowi historycznie potwierdzone fakty, od legend o Świętym, i dzięki temu odkryć głębszy, symboliczny, obrazowy sens przekazów o św. Jacku.
Piekary Śląskie jako fenomen duszpasterstwa religijno-społecznego mężczyzn i młodzieńców
Celary, Ireneusz Andrzej (Wydawnictwo Diecezji Siedleckiej UNITAS, 2024)
Sanktuarium maryjne w Piekarach Śląskich stanowi ważny ośrodek życia religijnego na Górnym Śląsku. Corocznie sanktuarium odwiedzane jest przez rzesze pątników. Na szczególną uwagę zasługują liczne pielgrzymki stanowe. W niniejszym studium ukazano pielgrzymkę stanową mężczyzn i młodzieńców do sanktuarium piekarskiego jako ważną formę duszpasterstwa. W tym względzie zaprezentowano główne tematy religijno-społeczne podejmowane przez dwóch arcybiskupów katowickich (abp. Damiana Zimonia i abp. Wiktora Skworca) w czasie corocznych pielgrzymek mężczyzn do Matki Bożej Piekarskiej.
Rola Ducha Świętego w liturgii w świetle pracy „Liturgia – źródło wody życia” Jean’a Corbon
Wiczarski, Adam (Wydawnictwo Diecezji Siedleckiej UNITAS, 2024)
Artykuł jest próbą przybliżenia myśli ks. Jean’a Corbon, cenionego teologa i mistyka, i jego nauczania, uwypuklającego rolę Ducha Świętego, działającego w liturgii, a w szczególności z wielką mocą działającego w Eucharystii. Myśl Jean’a Corbon zawarta w pracy: „Liturgia – źródło wody życia”, jego dogłębna znajomość liturgii, prowadzi nas do pełniejszego zrozumienia, czym jest Eucharystia i co wydarza się w jej kluczowych momentach. Przybliża on nam osobę Ducha Świętego, nazwanego wielkim liturgiem Eucharystii oraz Jego przemożne działanie, rozpoczynające w człowieku, dzięki pełnemu w Niej uczestnictwu – jego przebóstwianie. W artykule, autor starał się również ukazać, w oparciu o pracę Jean’a Corbon, jakie jest Źródło, z którego wypływają ożywcze wody życia, „nawadniające” naszą „spękaną ziemię”, sycące niewypowiedzianą tęsknotę człowieka za Bogiem, który nas odwiecznie zapragnął i umiłował.
Modlitwa wiernych w strukturze obrzędowej Mszy rzymskiej w perspektywie liturgiki porównawczej
Celiński, Łukasz (Wydawnictwo Diecezji Siedleckiej UNITAS, 2024)
W ostatnim czasie na nowo ożywiło się zainteresowanie modlitwą wiernych w jej różnych aspektach. Po ponad sześćdziesięciu latach, które upłynęły od momentu ogłoszenia Konstytucji o Liturgii Świętej Soboru Watykańskiego II warto pochylić się nad elementem, który w pewnym sensie stał się jednym z najbardziej wyrazistych sygnałów idei soborowej reformy wyrażonej zasadą: actuosa participatio fidelium. Niniejsze studium źródłowe podejmuje krytyczną refleksję nad genezą i funkcją modlitwy wiernych w strukturze obrzędowej posoborowej Mszy rzymskiej w pespektywie metody liturgiki porównawczej.
Deliberacje o człowieku w świetle teorii cywilizacji Feliksa Konecznego
Rosa, Jacek; Badźmirowska-Masłowska, Katarzyna (Wydawnictwo Diecezji Siedleckiej UNITAS, 2024)
Artykuł poświęcony jest deliberacjom, dotyczącym kondycji człowieka – osoby ludzkiej w świetle teorii cywilizacji Feliksa Konecznego. Uwzględnia odniesienia do uznanej za najwyżej stojącą w hierarchii – cywilizacji łacińskiej. Refleksje na temat współczesnej jej interpretacji przedstawione są w perspektywie kluczowych dla Autora pojęć, tj. generalia etyk i quincunx (pięciomian bytu).
Związki poligamiczne, poliandryczne i poliamoryczne a koncepcja chrześcijańskiego małżeństw
Stepulak, Marian Zdzisław (Wydawnictwo Diecezji Siedleckiej UNITAS, 2024)
Głównym zadaniem artykułu było dokonanie analizy porównawczej związków poligamicznych, poliandrycznych i poliamorycznych z koncepcją chrześcijańskiego małżeństwa. Wielożeństwo czyli poligamia wzbudza wiele kontrowersji. W poligamii bowiem najważniejsze są aspekty fizyczne, ale osoby decydujące się tworzyć takie relacje motywują je również tradycją, obrzędami religijnymi oraz przymusem ze strony rodzin. Można także mówić o związkach poliandrycznych jako formy poligamii. Związki te tworzą się w sytuacji, kiedy kobieta ma kilku mężów jednocześnie. Wielomęstwo dotyczy głównie marginalizowanych grup społecznych. Innym rodzajem związków są związki poliamoryczne. Opierają się one na miłości romantycznej i bliskości emocjonalnej. Chociaż niewykluczone są kontakty seksualne. Poliamoria ma wyzwalać człowieka spod presji narzuconych norm i zasad podporządkowanych monogamii, przez co ma zapewnić wolność wyboru oraz poczucie dobrostanu. W tym kontekście należy podkreślić, iż małżeństwo chrześcijańskie posiada następujące cechy: miłość, poświęcenie, wierność, wzajemne poszanowanie, przebaczenie oraz modlitwa.

Przeglądaj

Przeglądaj Teologiczne Studia Siedleckie, 2024, R. 21 wg Data wydania