Studia Teologiczno-Historyczne Śląska Opolskiego, 2016, T. 36, nr 2

Stały URI dla kolekcjihttps://theo-logos.pl/handle/123456789/18336

Przeglądaj

Teraz wyświetlane 1 - 16 z 16

Sprawozdanie z działalności Diecezjalnego Instytutu Muzyki Kościelnej w roku szkolnym 2015/2016
Poźniak, Grzegorz (Redakcja Wydawnictw Wydziału Teologicznego Uniwersytetu Opolskiego, 2016)
Biblische Grundlagen der Moraltheologie in der Sicht der neuesten Dokumente der Päpstlichen Bibelkommission
Podzielny, Janusz (Redakcja Wydawnictw Wydziału Teologicznego Uniwersytetu Opolskiego, 2016)
The aim of this paper is an approximation of the basics of contemporary moral theology based on the statements of the Magisterium of the Church, expressed in the documents of the Pontifical Biblical Commission. These are especially the four publications: The Interpretation of the Bible in the Church (1993), The Jewish People and Their Sacred Scriptures in the Christian Bible (2001), The Bible and Morality. Biblical Roots of Christian Conduct (2008) and The Inspiration and Truth of Sacred Scripture. The Word that Comes from God and Speaks of God for the Salvation of the World (2014). In the light of these documents the right post-conciliar Church’s response to the so-called “exegetical issue” can be read, which in recent years was associated with many interpretational difficulties. The fundamental postulate, which flows in this context for moral theologians, is the patient and careful assimilation of the principles of work with the text of Holy Scripture and the creative use of them in the resolving the various moral dilemmas of modernity.
Historia Domu Rekolekcyjnego Konferencji Episkopatu Polski „Księżówka” w Zakopanem w latach 1910-1945
Szczepaniak, Andrzej (Redakcja Wydawnictw Wydziału Teologicznego Uniwersytetu Opolskiego, 2016)
W artykule została przedstawiona droga do zrealizowania, podjętego w 1891 r., przez Stowarzyszenie Domu Zdrowia dla Kapłanów w Zakopanem założenia, budowy domu wspólnoty, z uwzględnieniem bazy zakładu leczniczego. Obiekt przyjmował różną formułę: od domu dla księży w celach zdrowotnych, turystycznych po współczesne funkcje rekolekcyjno-szkoleniowe; od przeznaczenia dla osób wyłącznie duchownych, po szeroką ofertę korzystania z domu przez osoby świeckie. Tekst wprowadza w atmosferę panującą w „Księżówce” w czasach zaboru austriackiego, w II Rzeczypospolitej oraz w okresie okupacji hitlerowskiej.
Relativiert der Zufall die Rationalitätskategorie? Gewissheit, Wahrscheinlichkeit und der Relativismus
Piecuch, Joachim (Redakcja Wydawnictw Wydziału Teologicznego Uniwersytetu Opolskiego, 2016)
Chance is considered to be the greatest of obstacle in attempts of rational description of the world. This article aims at answering the question of how the fact of existing by chance influenced the forming of the category of rationality and how in the history of thought chance was attempted to be harnessed rationally and defined philosophically. The article shows the role of theological inspirations in the effort of grasping the phenomenon of chance. Then the analyses circulate around such related issues as the theory of probability, the problem of certainty and uncertainty, dogmatism and scepticism. Chance has got not just its mathematical side, which allows for the calculation of the probability of its occurrence, but also an existential one. This issue is covered in the subsequent paragraph of the text. A thesis has been postulated here that the efforts to harness chance are an expression of attempts to eliminate the accidental element out of human thought and a marked drive to achieve an absolute point of view. In the last, third part of the article another thesis has been formulated and discussed, that relativism as a philosophical current provides us with the best tools for interpretation of the phenomenon of chance. It transforms its character and nature to the smallest degree.
Andrzej J. Gorczyca MIC, Kult obrazu Jezusa Miłosiernego w Narodowym Sanktuarium Bożego Miłosierdzia w Stockbridge (USA). Studium historyczno-pastoralne, (Opolska Biblioteka Teologiczna 150), Redakcja Wydawnictw Wydziału Teologicznego Uniwersytetu Opolskiego, Opole 2015, ss. 188, ISBN 978-83-63950-58-3.
Jaskóła (Redakcja Wydawnictw Wydziału Teologicznego Uniwersytetu Opolskiego, 2016)
Merian Coldwell Cooper (1894-1973) na polsko-amerykańskim „pograniczu”
Byczkowski, Dariusz (Redakcja Wydawnictw Wydziału Teologicznego Uniwersytetu Opolskiego, 2016)
The present article is devoted to the Polish thread of Merian Coopers life. In the United States and in the world he was known mainly as a producer and film director. In Poland, however, he was remembered for his participation in the Polish-Bolshevik war in the ranks of the pilots of the Kościuszko Squadron. Through the example of Merian Cooper and his fellow American pilots in Polish uniforms, we are trying to prove the existence of the Polish-American borderland despite the lack of a Polish-American border in the strict geographical sense of this word.
Ksiądz Franciszek Reinhold Nawrot ‒ nieznany sługa wielkiej sprawy Bożej
Jasinski, Mirosław (Redakcja Wydawnictw Wydziału Teologicznego Uniwersytetu Opolskiego, 2016)
Podczas swojej podróży apostolskiej do Polski papież Jan Paweł II pozostawił Polakom zadanie zebrania świadectw i utrwalenia pamięci o polskich męczennikach XX w. Uznając okres II wojny światowej za „czas bardzo bolesnego doświadczenia”, wskazał na szczególną powinność zebrania wszystkich świadectw o tych, którzy dali życie za Chrystusa. Prezentowany artykuł jest odpowiedzią na to wezwanie Jana Pawła II. Autor artykułu przedstawia mało dziś znaną postać ks. Franciszka R. Nawrota (ur. 1903), kapłana archidiecezji gnieźnieńskiej, który ze względu na swoje szczególne predyspozycje i walory został przez kard. Augusta Hlonda skierowany do pracy w Bytomiu. W pierwszych tygodniach II wojny światowej ks. Franciszek Nawrot został aresztowany i osadzony w obozie koncentracyjnym w Dachau, gdzie zmarł 18 maja 1942 r.
Franciszkańska kuracja Serca Pana Jezusa w Gliwicach w latach 1925-1945
Górecki, Piotr (Redakcja Wydawnictw Wydziału Teologicznego Uniwersytetu Opolskiego, 2016)
Artykuł jest kontynuacją międzywojennej historii gliwickich franciszkanów i genezy powstania samodzielnej jednostki kościelnej w tzw. dzielnicy hutniczej, zamieszczonym w tomie 35 „Studiów Teologiczno-Historycznych Śląska Opolskiego” z 2015 r. Autor tym razem przybliża historię kuracji Serca Pana Jezusa w Gliwicach w latach 1925-1945. Od czasu jej ustanowienia gliwiccy franciszkanie prowadzili w tamtejszej dzielnicy hutniczej ożywioną pracę duszpasterską. Jej główne działania ukierunkowane były nie tylko na sprawowanie sakramentów, ale także na działalność społeczną wśród rodzin robotniczych. Po przybliżeniu statusu kuracji jako jednostki kościelnej, omówiono sylwetki duszpasterzy oraz wskazano na główne akcenty pracy duszpasterskiej i charytatywnej. Powołanie do życia tzw. związku parafialnego dla gliwickich parafii oraz prowadzone budowy kościołów w sąsiednich dzielnicach zahamowały dzieło budowy nowego kościoła, który wybudowano dopiero na przełomie XX i XXI w. Wiele ofiar ponieśli gliwiccy franciszkanie w okresie narodowego socjalizmu i II wojny światowej. Zakonników eksmitowano z większości ich pomieszczeń, ograniczając do minimum działania duszpasterskie. Mimo tego zakonnicy pozostali wśród wiernych. Towarzyszyli im także w trudnych miesiącach 1945 r. oraz w okresie powojennej transformacji i ponownego tworzenia wspólnoty parafialnej. Historia kuracji jest dobrym przykładem, w jaki sposób organizowano pracę duszpasterską w przemysłowych miejscowościach Górnego Śląska w okresie republiki weimarskiej i narodowego socjalizmu.
Franciszek Blachnicki, Teologia pastoralna ogólna, 1.1, cz. 1: Wstęp do teologii pastoralnej. Teologiczne zasady duszpasterstwa, Wydawnictwo Salezjańskie: Warszawa 2013 ss. 472, Seria: Pisma pastoralne, red. M. Marczewski, ISBN 978-83-7301-448-1. Franciszek Blachnicki, Teologia pastoralna ogólna, t. I, cz. 2: Eklezjologiczna dedukcja teologii pastoralnej, Wydawnictwo Salezjańskie: Warszawa 2015, ss. 608, Seria: Pisma pastoralne, red. M. Marczewski, ISBN 978-83- 7201-466-5.
Marczewski, Marek (Redakcja Wydawnictw Wydziału Teologicznego Uniwersytetu Opolskiego, 2016)
“I was wandering, and...” Report of the Conference of Polish moral theologians on the migration crisis in Europe (Zakopane, June 12th ‒ 14th 2016)
Glombik, Konrad (Redakcja Wydawnictw Wydziału Teologicznego Uniwersytetu Opolskiego, 2016)
Postawy duchowieństwa katolickiego wobec systemu komunistycznego w województwie opolskim w latach 1950-1956. Zarys problemu
Stefaniak, Janusz (Redakcja Wydawnictw Wydziału Teologicznego Uniwersytetu Opolskiego, 2016)
Publikacja dotyczy problemu postaw duchowieństwa katolickiego wobec komunizmu w odniesieniu do województwa opolskiego. Od początku zdobycia władzy przez komunistów w 1944 r. duchowni poddawani byli różnorodnym procesom tzw. lojalizacji ideowo-politycznej w kierunku współpracy z władzami państwowymi. W wyniku podjętych badań wydaje się, iż lansowany przez ówczesną propagandę pogląd, jakoby w szeregach duchownych dominowały postawy pozytywne, nie wydaje się jednoznaczny. W diecezji opolskiej przeważały zapewne postawy bierności, wstrzemięźliwości i wyczekiwania. Nie do rzadkości należały też zachowania nieprzychylne, a nawet wrogie wobec nowego ustroju, władzy państwowej, wydawanych dekretów i rozporządzeń. Postawy pozytywne należały do rzadkości. Rok 1956 częściowo tylko ograniczył represyjną politykę władz wobec duchowieństwa.
Teologicznofundamentalne modele relacji teologii i nauk ścisłych
Pokrywiński, Rafał (Redakcja Wydawnictw Wydziału Teologicznego Uniwersytetu Opolskiego, 2016)
This paper presents a couple of models linking theology and science from an fundamental theological perspective. The idea to write such an article was generated from the lectures of Prof. W. Grygiel who represents the M. Heller’s school of philosophy of science. The purpose of this overview aims at showing multiple means of perceiving the relation between theology and science, which may be used in achieving both theological and scientific outcomes without mixing the proper methodology. The article consists of five points. It begins with two main tendencies in the background of creating new models: the dialogical and apological ones that come from the fundamental theological point of view. The next parts describe the following models: praxeological, ancilla theologiae, personalistic and theology of science. Each model was appraised according to its strong and weak points.
Z dziejów polityki dynastycznej króla Węgier Béli IV
Stefaniak, Piotr (Redakcja Wydawnictw Wydziału Teologicznego Uniwersytetu Opolskiego, 2016)
Żyjąc w okresie niebywałego zagrożenia Węgier od strony Tatarów, którzy upatrzyli sobie nizinę węgierską na swoją potencjalną siedzibę, król Béla IV postanowił nie tylko bronić swej ojczyzny, ale po najeździe z lat 1241-1242 ją odbudować i stać się tym samym drugim założycielem państwa. Pragnąc je ugruntować także na arenie międzynarodowej, postanowił prowadzić dość skuteczną politykę dynastyczną. Dzięki ożenkowi zwłaszcza córek udało się królowi węgierskiemu zmontować blok polityczny obejmujący omal wszystkich sąsiadów, mianowicie: dwóch książąt polskich, dwóch ruskich i, po jednym, bawarskiego, brandenburskiego oraz chana kumańskiego. Pierwszy mariaż, córki Kingi (Kunegundy), został zaaranżowany z księciem sandomierskim Bolesławem Wstydliwym, bratem małżonki młodszego brata króla, księcia Kolomana, w 1239 r. To małżeństwo, podobnie, jak drugie, Anny, zawarte w 1243 r. z księciem czernihowskim Rościsławem Rurykowiczem, miało na celu pomoc w walce z Tatarami. Król Béla IV oczekiwał przede wszystkim informacji o ruchach wojsk mongolskich i posiłków wojskowych od książąt-zięciów. Kolejne decyzje dynastyczne spowodowane były montowaniem bloku politycznego obejmującego Europę Środkową, od Bałtyku po Bawarię, Ruś i Serbię. W 1250 r. królewna Elżbieta poślubiła księcia Bawarii i Palatynatu, Henryka XIII Wittelsbacha, w rok później Konstancja została wysłana do Chełma, aby zostać żoną młodszego księcia halickiego Lwa. W 1256 r. najmłodsza córka królewska, Jolenta, poślubiła Bolesława Pobożnego pana Wielkopolski i Pomorza. W 1264 r. syn Béli IV, noszący jego imię, ożenił się z margrabianką brandenburską Kunegundą. Przy okazji warto podkreślić, że związki małżeńskie Béli oraz Elżbiety szachowały dodatkowo rosnącą potęgę Austrii, która przeszła w ręce Habsburgów. Także antyczeskie oblicze miały śluby Kingi, Konstancji i Jolenty. Aby zaś mieć wpływ na integrację z Węgrami przybyłego na ich tereny ludu koczowników Kumanów (Polowców), król Béla IV postanowił ożenić swego następcę na tronie, Stefana V, z córką chana Rutena. Należy podkreślić trafność decyzji królewskich, gdyż polityka dynastyczna Béli IV przyniosła swe owoce, które były absorbowane przez kolejne trzy pokolenia zasiadające na tronie Węgier aż do początku XIV w.
Comprehensive activation of students during education classes on family life in Polish schools. Theoretical assumptions
Zellma, Anna (Redakcja Wydawnictw Wydziału Teologicznego Uniwersytetu Opolskiego, 2016)
Family life education classes in Polish schools are carried out on the basis of theoretical assumptions included in the core curriculum, programmes, handbooks and didactic materials. They indicate not only the objectives and the content, but also the methods of achieving them. It is rightly considered important to activate students in multiple ways in the fifth and sixth form of the primary school, first to third forms of the lower secondary school and in upper secondary schools. This principle assumes stimulating the comprehensive activity of students by arranging situations that serve the purpose of learning about issues concerning marriage and family, discovering family-oriented values and experiencing and acting in a responsible manner. Therefore, it requires the application of appropriately selected, varied forms, methods and didactic means in the family life education classes. This will help to individualise the process of education and to efficiently implement curriculum objectives and contents, thus enhancing the scope of students’ knowledge and experiences, as well as developing family-oriented attitudes.
Die Notwendigkeit eines Paradigmenwechsels in der Resozialisierung. Priorisierung der ethischen Zielsetzung
Christmann, Werner (Redakcja Wydawnictw Wydziału Teologicznego Uniwersytetu Opolskiego, 2016)
The following article is an attempt to postulate the paradigm shift concerning the perception of delinquency and re-socialization. The author develops a theory centring on immaturity as an approach to explaining the phenomenon of delinquency. The re-socialization as an instrument for eliminating delinquency can also be used as an instruction of subsequent maturation. Therefore two new theoretical approaches were outlined. Furthermore four aspects according to methodology were mentioned. In order to create two scientific and complementary theories, it is necessary to point out the causal connections between defective socialisation and the deficits of immaturity. It can be assumed that there also exists other ways which trigger off the processes of subsequent maturation. The author supposes that the text not only emphasizes the necessity of a paradigm shift but also the implementation of re-socialization in a psychological and ethical context. Usually summaries try to state positive and optimistic forecasts. According to the increasing cognitive inability of triggering off the processes of reflexions of immature people, that are essential about learning the regulation of their impulsiveness, the future expectations are rather bad. By applying the classic theory or definition of re-socialization it is not possible to evoke relevant changes of personality – rather the opposite is going to happen. It is unsure at the moment whether the alternative method is able to have an impact on immature people. However, a critical view over the topic leads to extensive conclusions. The criminals due to their grown immaturity become representatives of re-socializing actions. But there has to be considered that immaturity is an attribute that affects all people in all professions or social classes. The lack of social responsibility by politicians or CEO’s for instance causes damages like the loss of workplaces or the waste of tax revenues. To conclude it is a mistake to believe that the acquisition of technical or economic knowledge automatically quasi effortlessly can lead to acquisition of necessary maturity.
"Leadership" in eine offene Zukunft! Die Papst-Franziskus-Formel
Gillen, Erny (Redakcja Wydawnictw Wydziału Teologicznego Uniwersytetu Opolskiego, 2016)
Przywództwo etyczne ku otwartej przyszłości zakłada zaufanie i metodę. Papież Franciszek korzysta z własnej metody, którą wyraźnie prezentuje w Evangelii gaudium. Niniejszy artykuł ukazuje, jak papież organicznie wiąże swoją metodę przywództwa i etykę. Autor przedstawia, jak metoda Franciszka została mądrze i systematycznie zastosowana w dokumentach papieskich, Laudato si’ oraz Amoris laetitia, i wynikających z nich kontekstach, aby wnieść poruszenie do pewnych określonych sytuacji. Formuła przywództwa papieża Franciszka toruje drogę z moralnych przekonań w kierunku aktywnego działania moralnego.

Przeglądaj

Przeglądaj Studia Teologiczno-Historyczne Śląska Opolskiego, 2016, T. 36, nr 2 wg Data wydania