Studia Paradyskie, 2013, t. 23

Stały URI dla kolekcjihttps://theo-logos.pl/handle/123456789/5097

Przeglądaj

Teraz wyświetlane 1 - 13 z 13

Pełnienie roli ojca w kontekście ekonomicznym
Marczak, Łukasz (Instytut Filozoficzno-Teologiczny im. Edyty Stein, 2013)
Na skutek zmian społeczno-ekonomicznych tradycyjny podział ról rodzinnych został zaburzony. Współcześnie ukształtował się partnerski model rodziny, w którym mężczyzna i kobieta dzielą obowiązki wynikające z uczestnictwa w życiu rodzinnym. W rzeczywistości jednak proporcje obciążenia rodziców obowiązkami zawodowymi i rodzinnymi rozkładają się nierównomiernie. Wobec tych zmian ojcowie muszą na nowo zdefiniować swoją pozycję w rodzinie. Artykuł przedstawia ogólne sposoby pełnienia roli ojca w kontekście ekonomicznym. Artykuł ma charakter przeglądowy.
Przyjaźń Apostoła Narodów z wierzącymi w świetle Flp 4,15–17
Flis, Jan (Instytut Filozoficzno-Teologiczny im. Edyty Stein, 2013)
Niemal wszyscy egzegeci zauważają i podkreślają, że Apostoła Narodów łączyły, zwłaszcza z członkami Kościoła w Filippi, bardzo bliskie kontakty, które wielu z nich nie waha się nazywać przyjacielskimi. Typowymi wyrazami tej kościelnej przyjaźni były: osobiste odwiedzanie, wysyłanie posłańców (Tymoteusz, Epafrodyt) i listy. W Flp wspomniany został ponadto jeden, niezwykły i wiele mówiący znak przyjaźni, którym było prowadzenie wspólnego finansowego konta (rachunek dawania i brania, Flp 4,15). Paweł widzi w tym ostatnim wyrazie, nie tylko oczywisty znak zaufania, ale również wyraz przyjaźni, gdzie obie zaprzyjaźnione strony zmierzają w kierunku dobra i szczęścia dla strony przeciwnej. Z jednej strony Kościół z Filippi cieszy się, że przyczynia się do radości Pawła, który może skutecznie, dzięki finansowej pomocy, głosić Ewangelię. Z drugiej strony Paweł cieszy się, że Filipianie zyskują „niebieskie dywidendy” ze względu na okazaną pomoc.
Świętowanie niedzieli w wymiarze społeczno-etycznym, red. ks. Arkadiusz Wuwer, Księgarnia św. Jacka, Katowice 2013, s. 228
Prüfer, Paweł (Instytut Filozoficzno-Teologiczny im. Edyty Stein, 2013)
Wniebowstąpienie Pańskie w praktyce liturgicznej Kościoła
Jaworski, Krzysztof (Instytut Filozoficzno-Teologiczny im. Edyty Stein, 2013)
Artykuł przedstawia genezę uroczystości Wniebowstąpienia Pańskiego oraz prezentuje, w jaki sposób uroczystość ta kształtowała się na przestrzeni lat. Punktem wyjścia rozważań jest analiza lingwistyczna różnych nazw Wniebowstąpienia. Następnie omówione są najstarsze świadectwa obchodów tej uroczystości. Przedstawiono różne formy liturgicznej celebracji Wniebowstąpienia oraz zwyczaje pozaliturgiczne, które wywarły wpływ na kształt pobożności ludowej.
Przedłużanie ludzkiego życia. O możliwości biologicznej nieśmiertelności
Ferdynus, Marcin (Instytut Filozoficzno-Teologiczny im. Edyty Stein, 2013)
Przedłużanie ludzkiego życia jest jednym z najbardziej ekscytujących ale zarazem problematycznych obszarów rozwijającej się nauki. Osiągnięcia genetyki wraz z możliwościami inżynierii genetycznej pozwalają współcześnie tak dalece ingerować w naturę ludzką jak nigdy dotąd. W celu wyjaśnienia tego zagadnienia autor artykułu omawia następujące współczesne metody przedłużania życia: czynniki behawioralne, klonowanie i wykorzystanie komórek macierzystych, transplantacje, krionikę, nanomedycynę, inżynierię genetyczną i Aubreya de Grey’a strategie inżynieryjnego ograniczenia starzenia.
Planowanie duszpasterskie w praktyce
Sapieha, Andrzej (Instytut Filozoficzno-Teologiczny im. Edyty Stein, 2013)
Współczesna teologia pastoralna podkreśla rolę planowania w prowadzeniu działalności duszpasterskiej. W niniejszym artykule przedstawiono praktyczne narzędzia służące do planowania duszpasterskiego w oparciu o metodę duszpasterskiego rozeznania włoskiego pastoralisty S. Lanzy. Metoda ta obejmuje trzy etapy: analizę i ocenę sytuacji, decyzję duszpasterską i projekt, realizację i weryfikację. Każdy z tych etapów wymaga zastosowania odpowiednich narzędzi. Wiele z tych narzędzi wyrasta z doświadczeń świeckiej teorii organizacji i zarządzania. Ich zastosowanie w praktyce duszpasterskiej może pomóc w bardziej skutecznym działaniu. Należy jednak zawsze pamiętać, iż prawdziwą naturą planowania duszpasterskiego jest rozeznawanie woli Bożej.
Acedia i sposoby jej zwalczania w ujęciu Jana Klimaka
Cyrek, Olga (Instytut Filozoficzno-Teologiczny im. Edyty Stein, 2013)
Artykuł opisuje na podstawie dzieła Jana Klimaka „Drabina do raju” czym jest stan acedii i jakie są metody jego zwalczania oraz sposoby oddalania od siebie namiętności. Acedia już od starożytności utożsamiana była z apatią i ogólnym zniechęceniem do życia. Mnisi, którzy odczuwali taki marazm tracili również wszelką nadzieję na zbawienie i nie kontynuowali wysiłków ascetycznych, lecz próżnie trwonili czas oddając się rozmowom z różnymi ludźmi. Tacy asceci stawali się bardzo pobudzeni i gadatliwi oraz nienaturalnie poszukiwali sobie towarzystwa. Zniechęceni pustelnicy nie skupiali się na modlitwie, a nawet odczuwali wewnętrznie gniew, obwiniając innych oraz Boga za stan, w którym się znaleźli. Tracili oni pierwotną gorliwość i stawali się niedbali w swojej praktyce ascetycznej. Największe osłabienie w ciągu dnia atakowało ich około szóstej godziny dnia, a wówczas ogarniał ich tzw. demon południa, który pobudzał ich do ucieczki z własnej celi i zmiany miejsca zamieszkania oraz doprowadzał do ulegania innym namiętnościom. Jan Klimak podaje różne metody walki z acedią. Do nich zalicza praktykę milczenia, unikanie częstego towarzystwa gości, czuwanie oraz ciągłą aktywność umysłową i duchową, naprzemienne wykonywanie pracy ręcznej i modlitwy, trwałość w jednym miejscu, a także rozważanie śmierci i żal za grzechy.
Rytuały religijne w życiu młodzieży
Farnicka, Marianna; Sałatka, Tomasz (Instytut Filozoficzno-Teologiczny im. Edyty Stein, 2013)
Doświadczenia Kościoła w obszarze pracy duszpasterskiej z młodzieżą wskazują na duży poziom rezygnacji młodego pokolenia z różnego rodzaju praktyk religijnych: począwszy od modlitwy indywidualnej a skończywszy na życiu sakramentalnym. Autorzy artykułu postawili pytanie o miejsce i rolę praktyk kościelnych w życiu młodzieży ze szczególnym uwzględnieniem sakramentów. Materiał badawczy stanowiła ankieta skierowana do 109 studentów Uniwersytetu Zielonogórskiego. Po przeanalizowaniu danych można postawić tezę, że młodzież potrzebuje przestrzeni rytualnej, aby poprawnie funkcjonować w społeczeństwie, szuka tej przestrzeni na różne sposoby i w różnych miejscach. Funkcje rytuałów religijnych ze sfery sacrum przejmuje wiele wydarzeń o charakterze rytualnym pochodzących z przestrzeni profanum. Autorzy artykułu postulują, by przywrócić rytuałom religijnym ich pierwotne znaczenie, które często zostało utracone w procesie przejmowania przez nie znaczeń pozareligijnych.
Marcina Lutra koncepcja „niewolnej woli” w świetle doktryny Kościoła katolickiego
Bujak, Janusz (Instytut Filozoficzno-Teologiczny im. Edyty Stein, 2013)
Celem artykułu jest ukazanie poglądów Marcina Lutra na temat „niewolnej woli” i wpływu, jakie wywarły i wciąż wywierają one na myśl filozoficzną i teologiczną kultury Europy i Stanów Zjednoczonych. Teza o „niewolnej woli” człowieka, wyjaśniona w broszurze De Servo Arbitrio z grudnia 1525 r., stoi u podstaw zarówno antropologii jak i teologii i chrystologii weimarskiego reformatora. Zgodnie z tą ideą, człowiek jest zbawiony jedynie przez wiarę (sola fides) i niemożliwa jest jakakolwiek współpraca woli ludzkiej z łaską Bożą, jako że natura człowieka po grzechu pierworodnym jest całkowicie zepsuta, grzeszna. Na poglądy Marcina Lutra musiał zareagować Sobór Trydencki który podkreślił, że rzeczywiście jesteśmy usprawiedliwieni jedynie przez wiarę w Jezusa Chrystusa, jednak nie dzieje się to bez współpracy i odpowiedzialności osoby ludzkiej z łaską Bożą.
Rola zakonu cysterskiego na Pomorzu Zachodnim. Próba analizy
Wejman, Grzegorz (Instytut Filozoficzno-Teologiczny im. Edyty Stein, 2013)
Na Pomorzu Zachodnim u schyłku średniowiecza było 68 klasztorów, w tym: 48 męskich i 20 żeńskich, a na wschód od Odry 42 klasztory, w tym: 30 męskich i 12 żeńskich. W tej liczbie znalazło się, aż 22 klasztorów cysterskich, w tym: 9 męskich i 13 żeńskich, co stanowiło prawie 30% wszystkich wspólnot zakonnych i odpowiednio – 20% cystersi oraz ok. 60% cysterki; natomiast na wschód od Odry było 11 klasztorów cysterskich, w tym: 4 męskie (Kołbacz, Bierzwnik, Bukowo i Mironice) i 7 żeńskich (Szczecin, Marianowo, Koszalin, Wolin, Cedynia, Pełczyce, Recz), co stanowiło ok. 25% wszystkich wspólnot zakonnych na wschód od Odry i odpowiednio – ok. 15% cystersi oraz ok. 60% cysterki. Można powiedzieć, że cystersi w biskupstwie kamieńskim, a szczególnie na ziemi zachodniopomorskiej, stanowili swoistą „krainę cysterską” z całym bogactwem duchowości i posługi duszpasterskiej, agrarnej, naukowej, charytatywnej, a także społecznej.
Wiara jako klucz do tożsamości kapłańskiej. Próba komentarza w świetle Dekretu o posłudze i życiu prezbiterów „Presbyterorum ordinis”
Tułowiecki, Dariusz (Instytut Filozoficzno-Teologiczny im. Edyty Stein, 2013)
Opublikowany w czasie Soboru Watykańskiego II Dekret o posłudze i życiu kapłanów przypomina i ukazuje w nowym świetle nauczanie Kościoła o tożsamości i zadaniach duchownego w Kościele. W definicji tej należy wyodrębnić myśl, która doczekała się szerokiego rozwinięcia w kolejnych dokumentach Kościoła. Według niej, prezbiter jest sługą komunii. Jego zadania obejmują: troskę o komunię z biskupem, innymi prezbiterami, całym Kościołem i zadanie prowadzania do komunii z Bogiem wierzących oraz niewierzących. Warunkiem realizacji tej misji jest systematyczna i trwała troska o własną komunię z Jezusem Chrystusem. Brak tej troski niszczy samego prezbitera i ma destrukcyjny wpływ na Kościół.
Piłka nożna jako narzędzie integralnego rozwoju człowieka
Rutkowska, Magdalena (Instytut Filozoficzno-Teologiczny im. Edyty Stein, 2013)
Piłka nożna jest taką działalnością człowieka, która powinna rozwijać go integralnie. Jako aktywność fizyczna dotyczy ona przede wszystkim ciała sportowca, które dzięki regularnym treningom rozwija się w kierunku osiągnięcia doskonałości fizycznej. Człowiek bowiem powinien dbać o swoje ciało, które jako „świątynia” Ducha winno być otaczane czcią i szacunkiem. Piłka nożna ma również duży wpływ na rozwój osobowy i moralny zawodnika, kształtując wartości pomocne w osiągnięciu pełnej ludzkiej dojrzałości. Działanie zgodne z określonymi zasadami, może hartować wolę oraz usprawniać organizm piłkarza do wyrzeczeń. Właśnie w duchu owej zasady zdolny jest do ćwiczenia w sobie szacunku i tolerancji dla rywala. Występując jednak w zespole, sportowiec nie jest osamotniony. Otaczając się kolegami z zespołu, trenerami, menedżerami czy kibicami uczy się życia we wspólnocie oraz dążenia do wspólnego dobra. To właśnie uczestnictwo piłkarzy w grupie uczy odpowiedzialności nie tylko za siebie samych, ale również za drugiego zawodnika, jak też przeciwnika. Boisko staje się miejscem spotkań, które ugruntowane chrześcijańskimi wartościami, napawa optymizmem oraz radością.
Czy zabieg sztucznego zapłodnienia jest czynem wewnętrznie złym? Próba odpowiedzi w świetle encykliki Jana Pawła II Veritatis splendor
Wiśniewska, Dorota (Instytut Filozoficzno-Teologiczny im. Edyty Stein, 2013)
Niniejszy artykuł stanowi próbę etycznej ocena procedur sztucznego zapłodnienia z punktu widzenia koncepcji czynu wewnętrznie złego, stanowiącej przewodni temat encykliki Jana Pawła II Veritatis splendor. Odpowiedź na pytanie, czy sztuczna prokreacja jest z punktu widzenia przedmiotu czynem wewnętrznie złym, jest warunkiem adekwatnej oceny argumentów podnoszonych tak przez zwolenników jak i przeciwników metod sztucznej prokreacji. W artykule został poddany analizie przedmiot czynu, określony jako zabieg sztucznego zapłodnienia oraz wpływ okoliczności leżących po stronie podmiotowej na jego etyczną ocenę.

Przeglądaj

Przeglądaj Studia Paradyskie, 2013, t. 23 wg Data wydania