Roczniki Teologiczne, 2019, T. 66, nr 4

Permanent URI for this collectionhttps://theo-logos.pl/handle/123456789/22906

Browse

Now showing 1 - 13 of 13

Testamenty chłopów polskich
Górski, Andrzej (Wydawnictwo Towarzystwa Naukowego Katolickiego Uniwersytetu Lubelskiego, 2019)
Wkład ks. Stanisława Bednarskiego SJ (1896-1942) do Polskiego Słownika Biograficznego
Cieślak, Stanisław (Wydawnictwo Towarzystwa Naukowego Katolickiego Uniwersytetu Lubelskiego, 2019)
Fr Stanisław Bednarski SJ (1896-1942), a Jesuit priest from the Province of the Małopolska Society of Jesus, enthusiastically and energetically joined the undertaking of Prof. W. Konopczyński to create a national biography – Polish Biographical Dictionary (PSB). He quickly became one of his most active collaborators. On October 2, 1937, he became a member of the PSB Editorial Board. He was aware that he was participating in the creation of a permanent monument of national culture in the form of a collection of biographies of people of various groups and professions, who over the centuries contributed to the founding of the national culture. Outstanding builders of this undertaking were also many of his fellows in the Society of Jesus. In six volumes of PSB, he published 58 biographies of Polish Jesuits, who were active in the lands of the Commonwealth of the Two Nations in the 17th and 18th centuries. In a substantive, impartial, and objective manner, he presented their contribution to national culture. In the biographies, Fr Bednarski used rich archival material collected primarily in the Central Archives of the Society of Jesus in Valkenburg (the Netherlands), Rome, and the Archives of the Province of the Małopolska Society of Jesus in Krakow. Some of his biographies have been published in postwar PSB notebooks. His collaboration with PSB was abruptly halted by the outbreak of World War II. Fr Bednarski died on July 16, 1942 as a result of harassment, exhaustion, hunger and hard work in the German concentration camp at Dachau near Munich.
Metodyści w Lublinie (1953-2018). 65 lat pracy duszpasterskiej i dialogu ekumenicznego
Orłowski, Mariusz (Wydawnictwo Towarzystwa Naukowego Katolickiego Uniwersytetu Lubelskiego, 2019)
The origins of Methodism in Lublin are connected with the person of Michał Rud (1907-1998), who for many years was a local preacher of the Methodist Church in Lublin. At the beginning he organized Methodist services in his private apartment at 12 Kresowa Street and in 1993 led to the opening of the Methodist Church chapel at 5 Borelowskiego Street. After the death of Michał Rud in 1998 the activity of the Methodist Church in Lublin lost its initial impetus and gained momentum only from 2010 in connection with the activity of rev. Dariusz Zuber. After rev. Dariusz Zuber took over the parish in Olsztynek in 2011 the development of Methodism in Lublin again lost its dynamics.
Grzegorz Moczygęba OFM (1888-1951) – duszpasterz i publicysta franciszkański
Dąbrowski, Marcin (Wydawnictwo Towarzystwa Naukowego Katolickiego Uniwersytetu Lubelskiego, 2019)
Kiedy w okresie oświecenia zaczęła pojawiać się prasa nie tylko podająca informacje, ale propagująca określone treści, również Kościół katolicki, a w nim liczne organizacje, wykorzystywały słowo pisane do ewangelizacji i duszpasterstwa. Artykuł przedstawia sylwetkę i działalność pisarską Grzegorza Moczygęby, franciszkanina, gorliwego duszpasterza Trzeciego Zakonu św. Franciszka. Przez 17 lat był członkiem prowincji św. Jadwigi z główną siedzibą we Wrocławiu, a po odrodzeniu w 1923 roku reformackiej prowincji Niepokalanego Poczęcia NMP zdecydował się do niej przejść. Poświęcał się pracy duszpasterskiej przede wszystkim na rzecz tercjarzy franciszkańskich, co miało wyraz także w jego licznych publikacjach. Przez kilka lat był także redaktorem czasopism wydawanych przez jego prowincję. Krótka charakterystyka pism Grzegorza Moczygęby pokazuje jego dobrą znajomość teologii, kultury, polityki oraz orientację w dokonujących się przemianach społecznych. Rozmaite tematy, które poruszał w swoich pismach sprawiały, że z jego publikacji korzystali nie tylko tercjarze franciszkańscy, ale także wiele innych osób bardziej zainteresowanych życiem Kościoła i własnym rozwojem duchowym.
Polscy święci męczennicy
Szczecina, Grzegorz Kamil (Wydawnictwo Towarzystwa Naukowego Katolickiego Uniwersytetu Lubelskiego, 2019)
Chrześcijańskie zagadnienia protologiczno-eschatologiczne wyrażone za pomocą pogańskich liter. Na podstawie centonu „De Verbi Incarnatione”
Piątek, Mariusz (Wydawnictwo Towarzystwa Naukowego Katolickiego Uniwersytetu Lubelskiego, 2019)
The article shows Christian protology and eschatology issues in the Cento De Verbi Incarnatione. The main goal is to show how the centoner used Virgil’s words to create Christian theology in his poem. Did he only use letters or maybe also the context from the Aeneid, Bucolics and Georgics? In searching for similarities and differences between De Verbi Incarnatione and Virgil’s poems, we analyzed a few parts on teachings about the creation and the end of the world, the existence of Satan, sin entering the world, the results of sin and eschatology in general. The centoner in his work mainly uses the lexical level of Virgil’s works, though in most cases, he does not include their context. In the Cento, we can find many similarities between Christian figures in various works and the characters that appear in the works of greatest poet of the Augustian age.
Kronika Kościoła parafialnego pw. św. Apostołów Piotra i Pawła w Zabłudowie jako źródło do badań nad dziejami miasta
Górski, Andrzej (Wydawnictwo Towarzystwa Naukowego Katolickiego Uniwersytetu Lubelskiego, 2019)
The purpose of the article is to present the problem area regarding the events that took place in the city of Zabłudów between 1927 and 1938. In particular, the analysis focused on the Chronicle of the Peter and Paul Parish Church in Zabłudów written by the then parsons Witold Kuźmicki and Jerzy Sienkiewicz. In the chronicle the authors focused not only on purely religious matters but also on a description of the events concerning many patriotic celebrations in the period being discussed by inhabitants of the city and the surrounding towns. The article also includes an attempt to restore the value of the document in the form of a chronicle as an important source of historical information. The article is intended not only for historians but also for all the persons interested in the regional history from the interwar period.
Romuald Traugutt – przykład patriotycznej postawy w kazaniu bł. ks. Jerzego Popiełuszki z Mszy św. za ojczyznę 29 stycznia 1984 roku
Szczecina, Grzegorz Kamil (Wydawnictwo Towarzystwa Naukowego Katolickiego Uniwersytetu Lubelskiego, 2019)
The sermons which Bl. Fr. Jerzy Popiełuszko preached in the course of his famous Masses for the Homeland (1982-1984) were devoted to many subjects. They mainly concerned the timeless values for man and society (truth, freedom, justice, solidarity, bravery, love). The presented topics also addressed current national, historical and patriotic subjects. Anniversaries were a special opportunities to do so. At the Żoliborski Church of St. Stanisław Kostka, where the blessed priest ministered, anniversaries of the January Uprising were being celebrated in a special way. It was commemorated in patriotic services. At the Mass for the homeland on January 29, 1984, the Warsaw preacher pointed to the dictator and leader of the uprising, Romuald Traugutt. His attitude of love for the homeland and personality traits were presented as contemporary ways to uphold patriotism and sacrificing oneself for Poland. The heroic conduct of the leader of the January Uprising served the blessed priest in portraying the road to the freedom for man and the Homeland and achieving the Christian vocation.
Z dziejów diecezji gliwickiej
Walkusz, Jan (Wydawnictwo Towarzystwa Naukowego Katolickiego Uniwersytetu Lubelskiego, 2019)
Oddział kosynierów z Bieździedzy – powstanie i działalność
Lechwar, Mateusz (Wydawnictwo Towarzystwa Naukowego Katolickiego Uniwersytetu Lubelskiego, 2019)
Powstanie kościuszkowskie z 1794 r. było niezwykle ważnym wydarzeniem w historii Polski. Pamięć o nim, jak i o samym Tadeuszu Kościuszce wlewała w serca Polaków nadzieję na odzyskanie niepodległości. Wzrost świadomości narodowej wśród warstwy chłopskiej w Galicji, połączony z pracą społeczną (w tym także patriotyczną) księży pośród nich, owocował tworzeniem wielu formacji mających na celu podtrzymywanie ducha patriotyzmu. Oddział Kosynierów w Bieździedzy doskonale wpisuje się w ten nurt łączący w sobie idee Młodej Polski z zachętami płynącymi m.in. od bpa Józefa Sebastiana Pelczara. Wiele trudności sprawia dokładne zrekonstruowanie dziejów omawianego oddziału, czego przyczyną są nieliczne źródła pisane. Nieoceniona w takim przypadku pozostaje pamięć ludzi jak i przekazywana tradycja. Niniejszy artykuł przybliża historię powstania bieździedzkiego oddziału Kosynierów i jego losy; omawia umundurowanie i uzbrojenie oraz zaznacza, jaką dziś pełnią funkcję ci, którzy do niego należą.
Z dziejów parafii Niepokalanego Serca Maryi w Lublinie. Powstanie i terytorium
Kropidłowski, Tomasz Karol (Wydawnictwo Towarzystwa Naukowego Katolickiego Uniwersytetu Lubelskiego, 2019)
Kapucyni przybyli do Lublina w XVIII w. Zaangażowanie patriotyczne zakonników w powstanie styczniowe spowodowało, że podczas wielkiej kasaty klasztorów w Królestwie Polskim, przeprowadzonej nocą z 27 na 28.11.1864 roku, klasztor lubelski zamknięto. W 1930 roku częściowo nabyto, częściowo otrzymano jako odszkodowanie za dawny ogród klasztoru lubelskiego, ziemię w Konstantynowie pod Lublinem, na terenie potocznie nazywanym Poczekajka. Na tym terenie wybudowano kaplicę, którą 30.05.1948 roku poświęcił ówczesny ordynariusz lubelski, biskup Stefan Wyszyński, nadając jej tytuł Niepokalanego Serca Maryi. Następca biskupa Stefana Wyszyńskiego, biskup Piotr Kałwa, dekretem z dnia 28.02.1950 roku ustanowił przy kaplicy parafię, pod wezwaniem Niepokalanego Serca Maryi, powierzając ją Zakonowi Braci Mniejszych Kapucynów. Artykuł przedstawia przyczyny powstania parafii, tereny pierwotne, które swym zasięgiem obejmowała parafia Niepokalanego Serca Maryi w Lublinie. Jest to próba ukazania przeszłości historycznej terenów zajmowanych przez parafię, ponieważ dotychczas nie zostały całościowo opracowane żadne publikacje na ten temat. Dalej zostały omówione sprawy terytorialne, a więc rozwój osiedli mieszkaniowych na terenach należących do parafii, przynależność dekanalna, powstawanie nowych ośrodków duszpasterskich, a co za tym idzie – zmiana granic parafii.
Duchowe iunctim. Powierzenie przez biskupa siedleckiego Henryka Przeździeckiego parafii i sanktuarium w Kodniu Misjonarzom Oblatom Maryi Niepokalanej w 1927 r.
Zając, Paweł (Wydawnictwo Towarzystwa Naukowego Katolickiego Uniwersytetu Lubelskiego, 2019)
The territory of the diocese of Siedlce has witnessed severe religious persecution in the second part of the 19th century. The Russian authorities confiscated Catholic churches and violently forced the eastern-rite Catholics to forsake the union with the bishop of Rome and to join the Orthodox Church. A famous 17th-century image of Our Lady of Kodeń was removed from the church and transported to another Marian shrine in the southern Poland. Only the Polish independence in 1918 allowed the process of rebuilding the traditional religious structures to begin. The article shows the involvement of the bishop of Siedlce in restoring the image of Our Lady of Kodeń to its original location and the beginning of pastoral ministry of the Missionary Oblates of Mary Immaculate at the service of the Marian shrine and parish in Kodeń, including the attempts to restore the structures of the eastern-rite Catholic Church.
Rubrycele i schematyzmy łacińskiej diecezji chełmskiej
Marczewski, Jarosław R. (Wydawnictwo Towarzystwa Naukowego Katolickiego Uniwersytetu Lubelskiego, 2019)
The Diocese of Chełm of the Latin rite was established in 1375. During the time of partition of Poland, at the turn of the 18th and the 19th centuries, an attempt was made to transform it into the Diocese of Chełm and Lublin. In 1805, it was suppressed, and in its place the Diocese of Lublin was created. These complicated events were not conducive to preserving the achievements of the Diocese of Chełm, especially material and cultural ones. As a consequence, only few ordos and directories of the Diocese of Chełm have been conserved. Therefore even more valuable are their found editions, stored in the archival and library institutions of Lublin, Warsaw and Zamość.

Browse

Browsing Roczniki Teologiczne, 2019, T. 66, nr 4 by Issue Date