Roczniki Teologiczne, 2014, T. 61, nr 2

Stały URI dla kolekcjihttps://theo-logos.pl/handle/123456789/18592

Przeglądaj

Teraz wyświetlane 1 - 13 z 13

Maryja ikoną Chrystusa „Nowego Człowieka”. Via pulchritudinis w mariologii
Lekan, Janusz (Wydawnictwo Towarzystwa Naukowego Katolickiego Uniwersytetu Lubelskiego, 2014)
Mariology that is an academic reflection on the person of the Virgin Mary requires an adequate methodology. The tradition that is many hundreds of years old has worked out various ways of cognition. Besides the dominating logical-rational reflection (via veritatis), there is also the equally legitimate via pulchritudinis. Its significant role in Mariological reflection was pointed to by the recent popes. In the second half of the 20th century an important role of aesthetics in theology was emphasized by Hans Urs von Balthasar. If theology is symbolic, Mariology plays a critical role, as it is with the participation of Mary that God performs the mysteries that He reveals, and it is with Her that He causes them to be perceived. Aesthetic Mariology becomes then a way to cognize the beauty of Christ via a contact with His beauty reflected on the image of Mary’s life. Mary, being an actual person, plays an essential role in the birth of Christ as the “icon of the invisible God”. Maintaining the principle of analogy it may be stated that like Christ is an icon of the invisible God, Mary also is one, being “an icon that gives birth to the Icon”. Mary herself, being a synthesis of the beauty of God’s work, helps us discover the beauty that we can enjoy through Her mediation: becoming a new man by participating in the salvation, which is Christ’s work that creates a new man.
Mariologia ekumeniczna według S. C. Napiórkowskiego
Pek, Kazimierz (Wydawnictwo Towarzystwa Naukowego Katolickiego Uniwersytetu Lubelskiego, 2014)
W 1965 roku S. C. Napiórkowski OFM Conv przedstawił bardzo oryginalną rozprawę doktorską na temat kwestii mariologicznych ukazywanych przez teologów protestanckich. Po prawie pół wieku okazało się, że jest to niezwykle pożyteczny kierunek badań teologicznych, gdyż doprowadził nie tylko jego do uprawiania mariologii ekumenicznej. Krytyce zostały poddane dotychczasowe poglądy chrześcijaństwa ewangelickiego, ale także niektóre tezy mariologii katolickiej. Napiórkowski zarysował w swych publikacjach przejście od sporu do dialogu o Matce Jezusa.
Komunijny wymiar osoby ludzkiej
Jagodziński, Marek (Wydawnictwo Towarzystwa Naukowego Katolickiego Uniwersytetu Lubelskiego, 2014)
Contemporary philosophy and theology includes personal and interpersonal reality of the human being and it has given a new interpretation of the human person. A man reflects the essence of communication and communion of God, which also causes the communication and communion dimension of being a human person. A person is relational and ecstatic. The Old Testament does not apply the concept of communion to the relationship of man and God, and only the Incarnation led to a breakthrough in this respect. The theological concept of a person has developed over a long period of Trinitarian and Christological disputes. The image of God and the relationship between Him and the people had a huge impact on this issue. Contemporary theological anthropology often focuses on the combination of issues connected with the Trinity and communion. On the basis of it not only substantial personology but also relational personology developed. There was a significant effect of dialogical personalism, which also marked the theology of communion, on the basis of which you can work out a communion vision of the human person.
Odnowa teologii episkopatu zaczynem doktryny kolegialności episkopalnej w analizie rozwoju teologii i wydarzeń Kościoła belgijskiego przed Soborem Watykańskim II
Kasprzak, Artur A. (Wydawnictwo Towarzystwa Naukowego Katolickiego Uniwersytetu Lubelskiego, 2014)
Many theological questions undertaken by the Second Vatican Council were the result of deep reflections from many years before that event. In the case of Episcopal collegiality the environment, theology and the events in the Belgian Church prove that this influence had a special role at that time. Episcopal collegiality in its beginnings is always connected with an attempt at introducing a revived vision of the Church. It is a vision, in which the will to serve the unity of Christians and a search for theological reflection based on the oldest Tradition of the Church should be present; it also should express the courage to undertake difficult subjects connected with the revival of the Church structure. The present study shows a special attitude of the great shepherds of the pre-Council Church in Belgium who strove towards such aims in their pastoral work. We show that such a role was played by: Cardinal Désiré-Joseph Mercier, the Primate of Belgium, and Dom Lambert Beauduin, who established a community devoted to Christian unity at Chevetogne. These two figures are a model of work at the foundations of the vision of the Church living in a communion, in which bishops together with the Pope, and also among themselves, build responsibility for the Church. We show this awareness by analyzing the work of the circle of “the three thriving centers”: the diocesan, university and monastic ones. We present the basis of the same trend in reflections appearing in such circumstances as: the nine hundredth anniversary of the EastWest schism of 1054, the broad debate on the sacramentality of the episcopate triggered by Father Beyer’s hypothesis, or in the context of the “Council movement” striving for strengthening the general convictions about the need to convoke a new Council.
Wolność w komunii. Analiza teologicznego przesłania homilii Papieża Polaka wygłoszonych w Ojczyźnie w 1991
Kunka, Sławomir (Wydawnictwo Towarzystwa Naukowego Katolickiego Uniwersytetu Lubelskiego, 2014)
Artykuł, na podstawie homilii bł. Jana Pawła II wygłoszonych do rodaków w czasie pielgrzymki do Ojczyzny w 1991 roku, analizuje temat wspólnoty chrześcijańskiej wiary, następnie temat wspólnoty narodu, a wreszcie małżeństwa i rodziny. Analiza ta dokonana jest w optyce ludzkiej wolności, w której odbija się podobieństwo człowieka do Boga. Człowiek jest wolny, aby miłować, gdyż jego Stwórcą jest Bóg Trójjedyny. Ukrytym kontekstem rozważań jest trynitarny wymiar chrześcijańskiej teologii. Przesłanie papieskie pozostaje wciąż aktualne dla Polski, Europy i całego świata.
Obraz Chrystusa w dziełach Benedykta XVI
Góźdź, Krzysztof (Wydawnictwo Towarzystwa Naukowego Katolickiego Uniwersytetu Lubelskiego, 2014)
Obraz Chrystusa w trylogii Jezus z Nazaretu jest bardzo jasny i systematyczny. Od początku do końca jest on przepojony perspektywą Bożej jedności Ojca i Syna. Boże Dziecię jest wyrazem najgłębszej pokory Najwyższego, nowy Mojżesz jest wypełnieniem obietnic Pana Historii, a Syn Boży to Christus totus całej ekonomii zbawczej. Wcielenie, Śmierć i Zmartwychwstanie stanowią trzy akty tego samego theatrum personae odwiecznego Logosu, który stając się człowiekiem wyniósł nasze człowieczeństwo na wyżyny niebieskie. Tę wzrastającą triadę obrazu Jezusa Chrystusa można ująć także na płaszczyźnie obietnicy: Boże Dziecię było wyjawieniem Bożej obietnicy, nowy Mojżesz był realizacją obietnicy, a Syn Boży przez swą Ofiarę stał się spełnieniem obietnicy. Innymi słowy, Wcielenie objawiło Bożą tajemnicę i nakreśliło szkic całego obrazu, Jezus nauczający i uzdrawiający wypełnił treścią pierwotny szkic, nadając mu zasadniczych barw, ale rzeczywisty kontrast i centrum tego obrazu to Chrystus na tronie krzyża. Tak obraz Chrystusa jest jeden i wiecznie ten sam: Żyjący nasz Pan i nasz Bóg. Joseph Ratzinger Benedykt XVI jest więc prawdziwym obrońcą Bóstwa Jezusa Chrystusa przed zdegenerowanym światem Zachodu.
Argument na istnienie Boga z osoby ludzkiej
Bartnik, Czesław S. (Wydawnictwo Towarzystwa Naukowego Katolickiego Uniwersytetu Lubelskiego, 2014)
In theology the so-called arguments for the existence of God had a reistic character until modern times; they were based on such elements of reality as the universe or nature. In the present times anthropological arguments have been added: ones based on the mind, logic, language, will, acts and religiosity, but they also have a reistic character. Now it is time for integration and consolidation of anthropological arguments by constructing an argument from the whole phenomenon of the human person, both an individual and social one; from his existence, nature, self, and the highest existential perfection. Such an approach leads to the discovery that the whole personal world of man calls for a personal Supreme Being as the only ultimate meaning of man himself and of the whole reality.
Ks. Grzegorz Barth, Hermeneutyka osoby, Lublin: Wydawnictwo KUL 2013 ss. 329.
Bartnik, Czesław S. (Wydawnictwo Towarzystwa Naukowego Katolickiego Uniwersytetu Lubelskiego, 2014)
Teologiczna interpretacja początków misji mesjańskiej Jezusa według J. Ratzingera/Benedykta XVI
Kowalczyk, Mirosław (Wydawnictwo Towarzystwa Naukowego Katolickiego Uniwersytetu Lubelskiego, 2014)
Obecnie w teologicznej literaturze istnieje wiele opracowań postaci i historii Jezusa Chrystusa. Do najważniejszych należy J. Ratzingera/Benedykta XVI: Jezus z Nazaretu. Autor obiera metodę, która jego zdaniem prowadzi do ujęcia Fenomenu Jezusa Chrystusa na sposób pewnej christologia perennis, chrystologii wieczystej. Nie redukuje swego ujęcia ani do samego „Jezusa historii”, ani do samego „Chrystusa wiary”. Wiąże dwie drogi historyczną i wierzeniową w jedną. W ten sposób Papież wiąże współczesne ujęcia czysto historyczno-językowe z ujęciami metahistorycznymi. Łączy chrystologię odgórną i oddolną w jedną na podstawie pełnego realizmu języka biblijnego. Przy tym Jezus Ewangelii jest postacią mocno osadzoną w historii, choć nieredukowalną tylko do niej. Metodę tę wyprowadza Benedykt XVI/ J. Ratzinger ostatecznie z personalizmu, który wiąże hermeneutykę zjawiskową i głębinową, doktrynalną i ontologiczną. J. Ratzinger/Benedykt XVI zaznacza również, iż autorzy Pisma św. nie są autonomiczni, lecz są zapodmiotowani w „lud Boży”, czyli w Kościół, który jest żywym podmiotem pisma. Zatem, odpowiednio jeden fragment pisma trzeba interpretować w świetle całości. W rezultacie mówiąc z góry otrzymujemy obraz Jezusa jak najbardziej prawdziwy, realistyczny, a zarazem mistyczny i eschatologiczny.
Właściwa choroba człowieka. J. Ratzinger/Benedykt XVI o źródłach, skutkach i przeciwieństwie pychy
Szymik, Jerzy (Wydawnictwo Towarzystwa Naukowego Katolickiego Uniwersytetu Lubelskiego, 2014)
Ratzinger/Benedykt XVI odsłania teologiczną i antropologiczną warstwę postawy pychy, z których wynikają jej dalsze skutki moralne. W istocie pycha jest kłamstwem: podważeniem stworzonego porządku świata i zakwestionowaniem zależnej natury człowieka. Bezbożność sięga więc tu sfery ontycznej i z tego powodu jest dla człowieka i świata tak destrukcyjna. Choć grzech pychy sięga pierwszych stron Biblii, to źródło współczesnego jej kuszącego oblicza i wyjątkowej dziś ekspansji upatruje Benedykt XVI w filozofii nietzscheanizmu i nurtach jej pokrewnych, antychrześcijańskich, uwodzących przekonaniem o samowystarczalności rozumu oraz absolutnej suwerenności ludzkiej wolności. Przeciwieństwem pychy jest pokora, o którą należy troszczyć się także we wnętrzu Kościoła, czerpiąc wzór z kenozy samego Boga, objawionej w Jezusie Chrystusie. Pierwszym krokiem do pokory jest posłuszeństwo, zdolność słuchania.
Osobowe doświadczenie komunii w wieczności jako klucz do zrozumienia pojęcia „umierać w Panu”
Nawracała, Tomasz (Wydawnictwo Towarzystwa Naukowego Katolickiego Uniwersytetu Lubelskiego, 2014)
Śmierć wpisana jest w los człowieka jako doświadczenie trudne i nieprzewidywalne. Jako zjawisko u innych spotykane jest nieustannie. Kiedy dotyka konkretnego człowieka, staje się czymś wyjątkowym i niepowtarzalnym. Człowiek umiera faktycznie tylko raz i ten jeden raz jest definitywny. W powszechnym przeświadczeniu mówi się jednak o różnych formach umierania łącząc je z Bogiem. Formuła „umierać w Panu” jest powszechna, ale niejednoznaczna w swym znaczeniu. Niniejszy artykuł próbuje dać trzy możliwe interpretacje „umierania w Panu” oraz wskazać na ich konsekwencje dla eschatologii.
Organismo y regeneración: el mito de un mundo sin enfermedad
Merecki, Jarosław (Wydawnictwo Towarzystwa Naukowego Katolickiego Uniwersytetu Lubelskiego, 2014)
Z prawdy o stworzeniu człowieka wynika, iż został on powołany do życia, które nie ma końca. Ten transcendentny wymiar bytu człowieka może się jednak zagubić, jeśli będzie realizowany tylko w perspektywie ziemskiej skończoności. To ostatnie stawia dwa ważne pytania: czy jest to w ogóle możliwe i czy taki rodzaj życia byłby pożądany? Zakładając, iż byłoby to możliwe, nie powinno być jednak upragnione, gdyż w ten sposób zniszczyłoby wymiar osobowy naszego bytu. Przygodność ludzkiego bytu stawia konkretne wyzwania przed medycyną. Odpowiedź na nie zależy od sposobu rozumienia nauki. Dzisiaj naukę pojmuje się często nie w rozumieniu arystotelesowskim (poznanie i kontemplacja prawdy), lecz w znaczeniu technicznym, jako panowanie nad światem i dążenie do jego zmiany. To niesie dla człowieka konkretne niebezpieczeństwa w sferze moralności wraz z konsekwencjami społeczno-kulturalnymi. Człowiek nauki musi jednak uznawać pewne nieprzekraczalne granice: nie da się wyeliminować przygodności ludzkiego bytu oraz zredukować człowieka do roli przedmiotu służącego ratowaniu innych. Nauka nie może nas oszukiwać mitem świata pozbawionego cierpienia, chorób i śmierci. W konsekwencji medycyna ma nie tylko ludzi leczyć, ale także towarzyszyć człowiekowi w przypadku braku nadziei na powrót do zdrowia. Przykład Sokratesa może być paradygmatem relacji człowieka wobec życia i wobec śmierci.
Wprowadzenie do „Teologii naukowej” Alistera McGratha
Tempczyk, Katarzyna (Wydawnictwo Towarzystwa Naukowego Katolickiego Uniwersytetu Lubelskiego, 2014)
Alister McGrath (born 1953) is one of the most famous living British theologians, and the scientific theology he created is considered by many to be one of the most interesting projects of contemporary theology. Alister McGrath is an Anglican priest; he holds doctorates in Molecular Biophysics (1977) and in Theology (2001) from the University of Oxford. He is mainly interested in the questions concerning the relations between natural and theological sciences. As a biologist, and also as an ex-atheist converted when he was adult, he is engaged in the argument with the so-called scientific atheism, holding regular debates with its prominent representatives. According to McGrath, now it is science that should play the same role towards theology as Platonism did in the patristic period, or Aristotelianism in the Middle Ages. As he writes, his work is an attempt at an interdisciplinary dialog between four partners having equal rights: theology, natural sciences, philosophy and history.

Przeglądaj

Przeglądaj Roczniki Teologiczne, 2014, T. 61, nr 2 wg Data wydania