Studia Gdańskie, 2013, T. 32
Stały URI dla kolekcjihttps://theo-logos.pl/handle/123456789/27965
Przeglądaj
Przeglądaj Studia Gdańskie, 2013, T. 32 wg Data wydania
Teraz wyświetlane 1 - 20 z 21
- Wyników na stronę
- Opcje sortowania
Pozycja Teatr ludzkich działań: „Hamlet” w zwierciadle i jako zwierciadło dwóch antropologiiWielechowska, Katarzyna (Gdańskie Seminarium Duchowne, 2013)Artykuł poświęcony jest omówieniu i analizie porównawczej dwóch ujęć interpretacyjnych Hamleta Williama Szekspira, mianowicie – propozycji Phyllis Gorfain, sformułowanej na gruncie antropologii interpretacyjnej (inspirowanej w znacznej mierze antropologią doświadczenia Victora Turnera) oraz propozycji René Girarda, sformułowanej w perspektywie jego koncepcji antropologii mimetycznej. Te dwa różne odczytania Szekspirowskiej tragedii przynoszą jednocześnie pytanie, w jaki sposób Hamlet prowokować może autorefleksję antropologii, dotyczącą jej teorii i praktyki. Ramę problemową artykułu wyznacza Szekspirowska aktualizacja toposu theatrum mundi oraz sfunkcjonalizowanie tego toposu w antropologicznym opisie kultury.Pozycja Apologie Pawel Fjodorowitsch Karamasows. Schuld bei Dostojewskij und seinen InterpretenPaulin, Maximilian (Gdańskie Seminarium Duchowne, 2013)In a common interpretation of Dostoyevsky’s The Brothers Karamasov, Dmitri Karamasov is held guilty of murdering his father in a moral sense, while the character of Smerdyakov is put beyond the range of ethic consideration as he is seen as an allegory of the merely executing factor of the act of violence. Hence, his suicide is read as a proof that the evil itself doesn’t take over responsibility; in face of the accusation it fades away, leaving the charge of responsibility to the human moral subject. Dostoyevsky, however, seems not wanting to stress such a kind of moral hero that, in this interpretation, could be seen in Dmitri. With introducing Alexey in his preamble, he is in fact presenting us a „weak” hero, leading us to another understanding of the story. Yet Alexey is still not the weakest. It is Smerdyakov. What this article pleads for is that Smerdyakov is systematically made a scapegoat, as Dostoyevsky is illustrating in several pertinent scenes. It is only coherent that interpreters, while completely ignoring this fact, continue this scapegoating in dehumanising him by taking off him of all ethic consideration, reducing him to a personification of a merely mechanic component. By contrast, this is an apology for Smerdyakov as a human being. And as a son of Fyodor and brother of Alexey, Dmitri and Ivan.Pozycja Stephen Hawking, Leonard Mlodinow, Wielki Projekt, Wydawnictwo Albatros A. Kuryłowicz, Warszawa 2011, ss. 232.Twardowski, Mirosław (Gdańskie Seminarium Duchowne, 2013)Pozycja Joseph Ratzinger jako „wdzięczny” kozioł ofiarny w świetle publikacji tygodnika „Der Spiegel”Romejko, Adam (Gdańskie Seminarium Duchowne, 2013)Wypracowana przez René Girarda teoria mimetyczna jest narzędziem mającym zastosowanie w badaniu kwestii literackich i religijnych. Można je także z powodzeniem wykorzystywać w interpretowaniu zjawisk społeczno-politycznych. Dał tego przykład sam Girard podejmując się wyjaśnienia relacji francusko-niemieckich w XIX i XX w. Centralne kwestie podejmowane w teorii mimetycznej to: naśladowanie, przemoc, ofiara i kozioł ofiarny. W niniejszym artykule z mimetycznego punktu widzenia została zaprezentowana osoba Josepha Ratzingera/ Benedykta XVI w kontekście publikacji niemieckiego tygodnika „Der Spiegel”. Oskarżając papieża o działanie, które generuje liczne ofiary, czyni się jego samego (świadomie lub nie) prawdziwym kozłem ofiarnym współczesności.Pozycja Victima versus Sacrificium. Ambivalenz des Opfers aus der Perspektive der Innsbrucker Dramatischen TheologieNiewiadomski, Józef (Gdańskie Seminarium Duchowne, 2013)In contemporary discussions on cultural, political, religious and theological issues, an important place is occupied not only by the victim, but the ambivalence that is associated with it. Victims often become offenders. They refer to the fact of being a victim, that justifies this type of behavior. It seems that there is no way of „diabolical circle” offender-victim-offender. The Dramatic Theology which was developed in Innsbruck gives an opportunity to find a way out of this circle. It uses the results of René Girard’s mimetic theory. It is important to distinguish between the mythical logic of paganism, in which the process of sacralization takes place, and the biblical tradition which condemns this logic. Christ preaches the Gospel (Good News) of his Father who is entirely free of violence. As a result he himself becomes an object of people’s aggression. Without compulsion he responds with no violence and in this way he transforms the destructive forces of sacral violence in loving devotion to the Father.Pozycja O mimetycznym objaśnianiu rzeczywistości politycznejChodubski, Andrzej Jan (Gdańskie Seminarium Duchowne, 2013)W myśli René Girarda znaczenie mają takie pojęcia, jak: naśladownictwo, przemoc, kozioł ofiarny i ofiara. Kolektywna przemoc łatwo i szybko jednoczy grupę. Społecznością, która często pełniła rolę kozła ofiarnego, byli Żydzi. Mechanizm ofiarniczy ujawnił się także w czasie rewolucji francuskiej. Obserwując polską scenę polityczną również można dostrzec jego działanie, które wyraża się w budowaniu własnej tożsamości politycznej na fundamencie niechęci do innych. Uwidaczniają się także jednostki lub grupy osób, które świadomie kreują się na ofiarę ze względu na związane z tym korzyści polityczne i finansowe. Można wskazać na nowy typ ofiary. To ludzie stojący pod silnym wpływem mediów podsuwających gotowe rozwiązania, którzy w konsekwencji oduczyli się samodzielnego myślenia i działania.Pozycja A Deadly Covenant: Mimetic interpretation of Acts 5:1–11Burakowska, Agnieszka (Gdańskie Seminarium Duchowne, 2013)This is an attempt of a mimetic interpretation of Acts 5:1‒11. The article juxtaposes the narrative of Ananias and Sapphira with the story of the sudden death of Nadab and Abihu from Lev 10:1‒7. The Author argues that apart from situational resemblance, both passages are similar on a deeper level: they are set at the beginning of new orders. Ananias and Sapphira are Adam and Eve of the early Christian community and like them violate their marital unity. Since marriage has become a symbol of Christ’s faithful and loving relationship to humanity, the couple’s treacherous connivance constitutes the ‘original sin’ of Christianity. Nevertheless, as a sacrificial text, Acts 5:1‒11 has had a negative influence on Christian religiosity.Pozycja Katarzyna Fuksa, Religijna kultura muzyczna parafii NMP Matki Kościoła w Londynie 1950‒2000, Ośrodek Badań nad Polonią i Duszpasterstwem Polonijnym, Lublin 2013, ss. 290.Romejko, Adam (Gdańskie Seminarium Duchowne, 2013)Pozycja „Ojciec twój bogiem winien być dla ciebie”. „Ślub” Gombrowicza między Freudem a Girardem (i Szekspirem)Zalewski, Cezary (Gdańskie Seminarium Duchowne, 2013)Artykuł jest mimetyczną interpretacją „Ślubu” Witolda Gombrowicza. Zastosowanie teorii René Girarda w funkcji metajęzyka pozwala na zauważenie częściowej dekonstrukcji, jakiej polski pisarz dokonuje względem koncepcji mordu pierwotnego (i buntu syna przeciwko ojcu) stworzonej przez Zygmunta Freuda. „Poprawka” Gombrowicza (zapożyczona od Szekspira) polega na prezentacji przekonania, zgodnie z którym rywalizacja (oraz jej efekt – morderstwo) jest specyficznym, naśladowczym modusem międzyludzkich relacji, a jej aspekt przedmiotowy (m.in. erotyczny) pozostaje kwestią drugorzędną.Pozycja Teologia dramatyczna jako sposób interpretacji wiary na przykładzie nauczania Benedykta XVISzulist, Janusz (Gdańskie Seminarium Duchowne, 2013)Człowiek w naturalny sposób wchodzi w relacje z Bogiem, czego wyrazem jest stan i akty wiary. Odniesienie do Stwórcy stanowi źródło nadziei, iż element miłości będzie czynnikiem dominującym w relacji do Niego. Przedmiotem niniejszego artykułu jest interpretacja fenomenu wiary w nauczaniu Benedykta XVI przy zastosowaniu metody dramatycznej wypracowanej w szkole innsbruckiej. W pierwszej części artykułu zaprezentowano metodę dramatyczną jak też dramaturgię zbawczą, w której za Raymundem Schwagerem wyodrębnia się pięć aktów. W drugiej dokonano dramatycznej analizy nauczania Benedykta XVI w kwestii wiary. W nauce Papieża można wskazać na następujące zjawiska współczesne związane z wiarą: geneza kwestionowania wiary, proces powrotu do Boga oraz docelowa wizja zjednoczenia z Bogiem na fundamencie wiary. W artykule wykorzystano literaturę obejmującą publikacje teologów innsbruckich, jak też wypowiedzi papieskie. W oparciu o krytyczną analizę dostępnych tekstów sformułowano wnioski.Pozycja Girard’s gender neutrality and faithful feminismEggen, Wiel (Gdańskie Seminarium Duchowne, 2013)When René Girard applied his discovery about the role of mimesis in human social life to analyse the origin of culture and religion, he tackled Freud an Lévi-Strauss for placing sexual relations rather than the sacrificial solution of rivalries at the centre. In so doing he ignored the role of gender in the sacrificial schemes by stressing that rivalries indiscriminately affect both genders. With the help of studies by Levinas and Kristeva, of some anthropological discoveries, and an alternative reading of the biblical trajectory from Genesis to the Book of Revelation, the article tries to show how Girard’s mimetic theory can both uphold gender neutrality and advance a Christian feminist option.Pozycja Maciej Hartliński, Przywództwo partyjne w Polsce, Wydawnictwo Adam Marszałek, Toruń 2011, ss. 395.Chodubski, Andrzej Jan (Gdańskie Seminarium Duchowne, 2013)Pozycja Fallibilismus als Anwalt der Opfer Der kritische Schlüssel René Girards und seine Parallelen im kritischen RationalismusPaulin, Maximilian (Gdańskie Seminarium Duchowne, 2013)Providing a critical instrument to identify structures of victimization, René Girard’s program is in fact very affine to Critical Rationalism methodology as developed by Charles Popper and widely assented in contemporary epistemology. In order to proof this thesis, in a first step, Girard’s understanding of epistemology is reconstructed. His occasionally very strict objection to any form of relativism thereby is shown to be due to an obviously polemic context. In claiming his theory to be scientific, Girard indeed knows very well that it is the specification of science to approach things not apodictically, but hypothetically, and he clearly assents this principle. In a second step, typical misunderstandings of both the Mimetic Theory and Poppers fallibilism are analysed and parallelized. They properly consist in an exaggeration of some aspects, while complementary aspects are suppressed. With the Mimetic Theory, just this uneven exaggeration can be explained as happening precisely in constellations of rivalry, as among the „hostile brothers”, and yet as happening unintentionally and therefore being so hard to detect. Therefore, the claim of showing this connection, as raised by the Mimetic Theory, itself cannot be presented in an apodictic manner because it so would force the counterpart into rivalry about the alleged truth, which would so again deform it, NB on both sides of the disputation. Besides this rather „ethical” reason, there also is a strongly „epistemic” reason why Mimetic Theory and the uncovering of scapegoat mechanism should consider themselves to be hypothetical and fallible: Without a continuous rising of this self-critical attitude, the self-vindicatory and self-enclosing spell of myth would have never been broken.Pozycja Posługa duszpasterska a teoria mimetyczna: zarys kursuBurakowska, Agnieszka; Eggen, Wiel (Gdańskie Seminarium Duchowne, 2013)Artykuł prezentuje zarys treści czteroletniego kursu na studiach doktoranckich i podyplomowych, którego kanwę stanowi teoria mimetyczna Girarda spajająca wykłady z antropologii, teologii biblijnej i dogmatyki. Na pierwszym roku podejmowane są zagadnienia początków Izraela, następnie okres Drugiej Świątyni, na trzecim – synoptyczne i Pawłowe ujęcie nowości Jezusa Chrystusa, na czwartym – Janowa wizja zbawienia człowieka. Ponadto, po ogólnym wprowadzeniu, w ciągu trzech kolejnych lat Autorzy kursu korzystają z trójfunkcyjnej hipotezy Georgesa Dumézila dotyczącej kultury europejskiej, rozważając kryzys w świecie idei, kwestię przywództwa oraz konkretną, duszpasterską pomoc. Mimetyczna interpretacja wszystkich sakramentów z Eucharystią w centrum przynosi świeże spojrzenie na sprawy pastoralne i duchowe.Pozycja The use and abuse of the scapegoatEggen, Wiel (Gdańskie Seminarium Duchowne, 2013)This paper discusses Girard’s discovery of the undoing by the biblical tradition of a mechanism on which human culture rests worldwide. His literary studies brought him to the analysis of religious traditions and to the insight that sacrificial means are used in all human conduct to counterbalance the mimetic dependence by which people fear to lose their autonomy. Their common form is scapegoating, but Christ’s radicalization of the biblical message has exposed and invalidated its efficacy. The article discusses the quandary that emerged from this and the possible answer to the threatening derailment of society.Pozycja Marceli Kosman, Wojciech Jaruzelski. Mąż stanu w czasach przełomu, Wydawnictwo Adam Marszałek, Toruń 2013, ss. 227.Chodubski, Andrzej Jan (Gdańskie Seminarium Duchowne, 2013)Pozycja Carlo Laudazi, Dimensione Antropologica e Relazionale della Teologia della Preghiera, Teresianum, Roma 2011, ss. 220.Dziuba, Andrzej F. (Gdańskie Seminarium Duchowne, 2013)Pozycja Homo Bioelektromimeticus. System pojęć i hipotez modelowychZambrzycki, Marek (Gdańskie Seminarium Duchowne, 2013)Artykuł stawia sobie za cel odpowiedź na pytanie, od którego powinien zaczynać się każdy traktat z dziedziny nauk społecznych: kim jest człowiek? Droga do uzyskania odpowiedzi wiedzie dwutorowo: poprzez wykorzystanie perspektywy biofizycznej i antropologicznej. „Dramat” ludzkiego życia naświetlony został bowiem dzięki metodzie mimetycznej René Girarda, a także bioelektronicznej teorii autorstwa ks. Włodzimierza Sedlaka. Niniejszy tekst jest klasyczną rozprawą teoretyczną, której efektem jest system pojęć i hipotez modelowych, opisujących zależności między poszczególnymi elementami. Ogólna hipoteza zawarta w artykule brzmi następująco: człowiek jest istotą bioelektromimetyczną. Hipoteza ta posłużyła autorowi jako przesłanka m.in. do rozważań nad implikacjami dla ładu społecznego.Pozycja Im Drama des Lebens Gott begegnen. Einblicke in die Theologie Józef Niewiadomskis, red. Nikolaus Wandinger, Petra Steinmair-Pösel, Lit Verlag, Wien 2011, ss. 649.Szulist, Janusz (Gdańskie Seminarium Duchowne, 2013)Pozycja Sławomir Zatwardnicki, Ateizm urojony, Wydawnictwo M, Kraków 2013, ss. 228.Romejko, Adam (Gdańskie Seminarium Duchowne, 2013)