Polonia Sacra, 2016, R. 20, Nr 1 (42)

Stały URI dla kolekcjihttps://theo-logos.pl/handle/123456789/4256

Przeglądaj

Teraz wyświetlane 1 - 6 z 6

Obrazy ze świata przyrody w nauczaniu Jezusa o ubóstwie i bogactwie
Wajda, Anna Maria (Wydawnictwo Naukowe Uniwersytetu Papieskiego Jana Pawła II, 2016)
Obecność licznych przedstawicieli świata zwierząt i roślin na kartach Nowego Testamentu, często połączona z opisem cech charakterystycznych dla ich wyglądu lub sposobu życia czy wykorzystania ich przez człowieka, związana jest z posługiwaniem się przez Jezusa językiem obrazu. Równocześnie należy podkreślić, że ten bogaty świat przyrody jest dla Mistrza z Nazaretu narzędziem pomocnym w przekładaniu orędzia Boga na język ludzki. Dlatego poznanie znaczenia i symboliki zwierząt i roślin pojawiających się na kartach Pisma Świętego pozwala współczesnemu człowiekowi lepiej zrozumieć perykopy biblijne, w których są one przywoływane. W Nowym Testamencie występują opisy, w których Chrystus dla zilustrowania swojej nauki o ubóstwie i bogactwie nawiązuje do życia zwierząt. Przykładem tego są słowa Jezusa: „Lisy mają nory i ptaki powietrzne – gniazda, lecz Syn Człowieczy nie ma miejsca, gdzie by głowę mógł oprzeć” (Mt 8, 20). W swym nauczaniu na ten temat Jezus odwołuje się także do ptaków: „Przypatrzcie się ptakom w powietrzu: nie sieją, nie żną i nie zbierają do spichlerzy, a Ojciec wasz niebieski je żywi” (Mt 6, 26). Powyższe słowa świadczą o tym, że słuchacze Jezusa dobrze musieli znać te stworzenia, a zwłaszcza sposób zdobywania pokarmu oraz gnieżdżenia się. Natomiast Jezusowe odniesienie do mola ubraniowego podkreśla znikomość ziemskich bogactw. Zniszczenie ubrań przez mole na terenach biblijnych nie było sporadyczne, ale było czymś, co, biorąc pod uwagę czas, musiało się stać, jak zapisano w słowach Chrystusa: „Nie gromadźcie sobie skarbów na ziemi, gdzie mól i rdza niszczą i gdzie złodzieje włamują się, i kradną” (Mt 6, 19 i Łk 12, 33).
Problem ubóstwa w biblijnej koncepcji człowieka
Jelonek, Tomasz (Wydawnictwo Naukowe Uniwersytetu Papieskiego Jana Pawła II, 2016)
Wszystkie przypadki braków, jakie są udziałem ludzi, określamy terminem „ubóstwa”, mówiąc bardziej szczegółowo o ubóstwie materialnym, fizycznym lub duchowym. Jednak termin „ubóstwo” ma także szersze zastosowanie i w sensie moralnym może oznaczać postawę wewnętrznej wolności względem posiadanych lub nieposiadanych dóbr materialnych, a w sensie religijnym oznacza wewnętrzne uzależnienie od Boga w odniesieniu do wszystkich potrzeb życiowych. W myśli biblijnej obserwujemy bardzo charakterystyczną zmianę poglądów na przyczynę ubóstwa i jego znaczenie. W początkowych etapach dziejów zbawienia bogactwo człowieka uważano za przejaw szczególnego błogosławieństwa Bożego, a zatem ubóstwo było oznaką braku tego błogosławieństwa, co wiązało się z karą Bożą za grzechy. Zatem człowiek ubogi to człowiek grzeszny, zasługujący na gniew Boży. Myśl ta bardzo dobitnie została wyakcentowana w niezwykłej medytacji na temat ludzkiego cierpienia i nędzy, jaką jest biblijna Księga Hioba. Księga ta jest ważnym etapem rozwoju myśli biblijnej na ten temat. Ubóstwo nie musi być wyrazem kary Bożej, a człowiek ubogi nie musi być grzesznikiem. Materialne bogactwo, a także materialne ubóstwo nie stanowią istotnej sprawy w życiu człowieka. Jego prawdziwą wartością, która liczy się wobec Boga i decyduje o osiągnięciu ostatecznego celu, jest ubóstwo duchowe, które ustanawia poprawną hierarchię wszystkich wartości. Naczelną jest Bóg, któremu należy całkowicie zaufać, a to zaufanie zawsze będzie busolą, która może tak poprowadzić człowieka wobec bogactwa lub ubóstwa, aby jedno i drugie mogło mu służyć w odpowiadaniu na skierowany ku niemu Boży plan zbawienia.
„Ubodzy, a wzbogacający wielu” (por. 2 Kor 6, 10). Ubóstwo Chrystusa i wiernych w nauczaniu św. Pawła
Piekarz, Danuta (Wydawnictwo Naukowe Uniwersytetu Papieskiego Jana Pawła II, 2016)
W tradycyjnie pojmowanym zbiorze Listów Pawłowych jedynie w 1 Tm można znaleźć typowe wskazania dotyczące ewangelicznej postawy wobec dóbr materialnych. W listach protopawłowych myśl Apostoła rozwija się w innym kierunku: wzorem dla wiernych i punktem wyjścia jest uniżenie, ogołocenie Chrystusa, który właśnie poprzez przyjęcie ludzkiej natury obdarzył nas życiem Bożym. Paweł wpatrzony w ten wzór również „wyzuł się ze wszystkiego”, by wytworzyć w swoim życiu „przestrzeń” dla Chrystusa, aby On poprzez Apostoła mógł działać w wiernych. Na wzór Chrystusa Sługi również Paweł czuje się sługą, nie tylko swojego Pana, ale i powierzonych mu braci w wierze. Zachęca ich do wzajemnej troski i współodpowiedzialności, przypominając, iż w Chrystusie wszyscy – także, a może zwłaszcza ci najsłabsi – są członkami jednego Mistycznego Ciała, a nawet najuboższy członek wspólnoty ma bezcenną wartość, skoro Chrystus przelał za niego swoją krew. Konkretnym przejawem troski Apostoła o dobro i jedność całego Kościoła jest organizacja składki wśród wspólnot znad Morza Egejskiego dla ubogich wiernych w Jerozolimie. Paweł pragnie, by wierni traktowali udział w składce nie jako bolesne wyrzeczenie, ale jako udział w łasce, jako dowód wdzięczności wobec Boga, który nie da się prześcignąć w hojności.
Ubóstwo w psalmach Izraela
Jędrzejewski, Sylwester (Wydawnictwo Naukowe Uniwersytetu Papieskiego Jana Pawła II, 2016)
Ubogi z psalmów jest wiernym członkiem ludu Izraela, który znalazł się w stanie jakiegoś zagrożenia. Zagrożenie to może mieć naturę społeczną, polityczną lub religijną. W poczuciu swej bezradności orant kieruje wołanie do Boga, który zawarł z Izraelem przymierze. Pojęcie ubóstwa w psalmach Izraela rozwijało się, przybierając znaczenia coraz bardziej metaforyczne. W Kazaniu na górze Jezus nadaje ubóstwu najwyższą rangę duchową, uznając je za główny przymiot duchowy w przynależności do królestwa: „Błogosławieni ubodzy w duchu”.
Ubóstwo według świętego Bonawentury w Postylli do Ewangelii św. Łukasza
Horowski, Aleksander (Wydawnictwo Naukowe Uniwersytetu Papieskiego Jana Pawła II, 2016)
Postylla na Ewangelię św. Łukasza, napisana przez św. Bonawenturę, zawiera liczne rozważania o ubóstwie i podejmuje ten temat w różnych aspektach: od konkretnych przykładów ubóstwa przeżywanego przez Jezusa i Maryję po ubóstwo pojmowane jako wyróżnik kaznodziejów ewangelicznych czyniący wiarygodnym ich przepowiadanie oraz po ubóstwo pojęte jako błogosławieństwo lub jako rada ewangeliczna i droga doskonałego naśladowania Chrystusa. W poszczególnych etapach tego artykułu starano się dokonać porównania z Postyllą Hugona z Saint-Cher oraz z rękopiśmiennymi Postyllami Jana z La Rochelle (Sarnano, Biblioteca Comunale, ms. E.91) i Aleksandra z Hales (Assisi, Sacro Convento, Fondo Antico Comunale, ms. 355). Z przeprowadzonej analizy wynika, że Bonawentura wyróżnia się spośród swoich współczesnych poprzez częste i bezpośrednie odniesienia do postaci św. Franciszka z Asyżu i do charyzmatu franciszkańskiego jako źródła inspirującego interpretację Biblii. Ponadto można skonstatować, że wpływ Jana z La Rochelle jest o wiele bardziej wyraźny niż Hugona z Saint-Cher.
Zaproszeni do królestwa. Ubodzy w Ewangelii św. Łukasza i podejmowane przez nich wybory
Gibek, Anna (Wydawnictwo Naukowe Uniwersytetu Papieskiego Jana Pawła II, 2016)
Ubodzy – πτωχός – w Ewangelii św. Łukasza to adresaci nauczania Jezusa i uczestnicy królestwa Boga. Od początku działalności publicznej Nauczyciel z Nazaretu przedstawia siebie jako tego, który przyszedł, aby ubogim głosić Dobrą Nowinę (Łk 4, 18). Bycie ubogim to postawa, do jakiej należy dążyć, kwalifikuje ona człowieka do udziału w królestwie Boga (Łk 14, 21). Największą trudnością na drodze do ubóstwa jest bogactwo materialne (Łk 18, 23), które powinno służyć dobru człowieka, być środkiem, a nie stawać się celem. Przeszkodą w osiągnięciu ubóstwa są również wszelakie nadmierne przywiązania. Łukasz prezentuje dwa wzorce ubóstwa: Łazarza (Łk 16, 20–21) i wdowę (Łk 21, 1–4). Na podstawie ich cech można wyprowadzić obraz ubogiego w Ewangelii Łukasza – jest to człowiek całkowicie zależny od Boga, który ma świadomość, że sam z siebie nie ma żadnej mocy, dlatego siebie i swoje życie składa w ręce Najwyższego.

Przeglądaj

Przeglądaj Polonia Sacra, 2016, R. 20, Nr 1 (42) wg Temat "Biblia"