Unia Brzeska przyniosła istotne ożywienie w odniesieniu do całego Kościoła kijowskiego. Dzięki temu aktowi historycznemu został zainicjowany rodzaj powszechnej debaty teologicznej. W wyniku dyskusji polemicznych, bez względu na zróżnicowane opinie o ich jakości, doprowadzono do znaczących przemian we wspólnocie kijowskiej. Kwestią złożoną pozostaje ciągle ocena realnej zależności ówczesnego Kościoła kijowskiego od wpływów obcych. Szczególnie protestanckich, które w przeciwieństwie do łacińskich miały wymiar bardziej ukryty i poniekąd drugoplanowy.
