Communio, 2017, R. 37, nr 2-3 (198-199)
Stały URI dla kolekcjihttps://theo-logos.pl/handle/123456789/20009
Przeglądaj
Ostatnie zgłoszenia
Pozycja From Flesh to Flesh: on the Sacramental Meaning of TraditionGranados, José (Wydawnictwo Pallottinum, 2017)Author elucidates the role of the body in the faithful preservation of tradition. Following St. Irenaeus, Author maintains that the apostolic testimony is remembered throughout the ages of the Church by the sacramental incorporation of her members into Christ’s life. „The sacraments are, therefore, the place where tradition is realized, that is, the communication of the Gospel; and they are this place inasmuch as they contain this same corporeal Gospel, since they incorporate us in different ways into the Body of Christ.” Marriage has a unique role among the sacraments in this handing on of Christ in the flesh: in the begetting and rearing in which it bears fruit, the love of spouses offers the natural foundation for all human tradition. This insight, Author goes on to show, has implications for the reception of the Apostolic Exhortation Amoris laetitia.Pozycja Wychowanie do ekumenizmuPawlos, Iwona (Wydawnictwo Pallottinum, 2017)Celem niniejszego artykułu było ukazanie wychowania do ekumenizmu na podstawie wybranych dokumentów Kościoła katolickiego. Analiza dokumentów Kościoła pod kątem wychowania do ekumenizmu pokazuje, iż problematyka ta przynajmniej w teorii znajduje należne miejsce. Kościół poświęca wiele uwagi kwestiom związanym z poszczególnymi elementami tej postawy, a więc z poznaniem doktryny własnego Kościoła, z otwartością na wyznawców innych religii i ze zdolnością do dialogu międzyreligijnego. Kościół wielką wagę przywiązuje do ekumenicznej formacji, zarówno duchownych, jak i świeckich, bo to od ich postawy zależy owocność procesu wychowania. Jeśli potrafią oni obiektywnie, życzliwie, odważnie, z wyraźnym wyakcentowaniem tego, co łączy, a nie – co dzieli, przedstawiać główne prawdy wiary na różnych poziomach nauczania, zestawiając je z nauką innych chrześcijan, wtedy można mówić o autentycznym zaangażowaniu w ruch ekumeniczny.Pozycja Staroluterańska Wieczerza Pańska – reformacja w liturgiiBeyga, Paweł (Wydawnictwo Pallottinum, 2017)Reformacja dokonywała się nie tylko w doktrynie, lecz także w liturgii. Marcin Luter musiał zreformować liturgię, aby ukazać w niej reformacyjną wiarę. We Wrocławiu celebrowana jest regularnie Wieczerza Pańska według porządku staroluterańskiego. Temat ten dopiero oczekuje na opracowanie. W tej liturgii można odnaleźć nie tylko luterańskie dziedzictwo, lecz także wspólne elementy z tradycją katolickiej mszy. Autor artykułu ukazuje wpływ doktryny Marcina Lutra na zmienioną staroluterańską liturgię.Pozycja Problematyka reformacyjna w dziele De Atheismis et Phalarismis Evangelicorum ks. Stanisława Reszki (1544-1600)Królikowski, Janusz (Wydawnictwo Pallottinum, 2017)This paper reminds of the work of Rev. Stanisław Reszka (1544-1600), De Atheismis et Phalarismis Evangelicorum, libri duo. Qvorum prior de fide, posteriori tractat de operibus eorum (Napoli 1596). This work represents the trend of Catholic theology of the Counter-Reformation developing in direct context of events connected with the Reformation. It is composed of two parts: doctrinal and historical. Spirit of theology of the time is reflected in this work but it is still certainly noteworthy. It seems to me that the historical part not much used in historical research on the Reformation so far, deserves a special consideration because it gives a lot of unique information on people and events of those times.Pozycja Motyw protestancki w tle Unii brzeskiejMoskałyk, Jarosław (Wydawnictwo Pallottinum, 2017)Unia Brzeska przyniosła istotne ożywienie w odniesieniu do całego Kościoła kijowskiego. Dzięki temu aktowi historycznemu został zainicjowany rodzaj powszechnej debaty teologicznej. W wyniku dyskusji polemicznych, bez względu na zróżnicowane opinie o ich jakości, doprowadzono do znaczących przemian we wspólnocie kijowskiej. Kwestią złożoną pozostaje ciągle ocena realnej zależności ówczesnego Kościoła kijowskiego od wpływów obcych. Szczególnie protestanckich, które w przeciwieństwie do łacińskich miały wymiar bardziej ukryty i poniekąd drugoplanowy.Pozycja Vermittelte Unmittelbarkeit. Die Kirche als Zwischenraum zwischen Gott und Mensch?Schockenhoff, Eberhard (Wydawnictwo Pallottinum, 2017)Od czasów Schleiermachera istnieje domniemana podstawowa różnica między katolikami i protestantami, stanowiąca przyczynę wszystkich różnic w nauczaniu. W odniesieniu do rozumienia wolności przez Lutra, ta podstawowa różnica znajduje się w Bezpośredniości Człowieka wobec Boga, będąc rezultatem protestanckiego priorytetu o usprawiedliwieniu. Katolickie zrozumienie polega na pośrednictwie Kościoła w zbawieniu. Podążając za teologią katolickiej szkoły w Tübingen w XIX wieku, artykuł ten rozwija koncepcję Pośredniczącej Natychmiastowości. Kościół nie jest przeszkadzającym podmiotem między Bogiem a człowiekiem, ale przez głoszenie Ewangelii i sakramentów Kościół pośredniczy w bezpośredniej odpowiedzi człowieka na Boga. Artykuł weryfikuje zdolność tej teorii poprzez analizę luterańskiego rozumienia Pisma Świętego i wolności.Pozycja Bogdan Ferdek, O odpustach 500 lat później. Ekumeniczna lektura 95 tez ks. dr. Marcina Lutra, Wrocław 2017, ss. 168.Lorek, Piotr (Wydawnictwo Pallottinum, 2017)Pozycja Czy filantropia przynosi człowiekowi zbawienie? Współczesne spojrzenie chrześcijan na kwestię usprawiedliwieniaJaworski, Piotr (Wydawnictwo Pallottinum, 2017)Niniejszy artykuł jest próbą odpowiedzi na zawarte w temacie pytanie, które sprowadza się do następującej fundamentalnej dla teologii kwestii: Czy człowiek osiąga usprawiedliwienie przez wiarę czy przez spełnianie uczynków? Czy jego źródłem jest filantropia Boga czy filantropia człowieka? Poprzez analizę wybranych tekstów biblijnych Starego i Nowego Testamentu praca ukazuje zbawienie jako bezinteresowny dar Boga (filantropia Boga), który jednak domaga się od człowieka przyjęcia przez wiarę i odpowiedzi przez dobre czyny (filantropia człowieka).Pozycja Reinterpretacja nauki o usprawiedliwieniu w katolickiej charytologiiLipniak, Jarosław M. (Wydawnictwo Pallottinum, 2017)Historia Kościoła pokazuje, że dogmaty zdefiniowane na soborach były raczej punktem wyjścia niż końcem interpretacji Objawienia w Kościele. W epoce patrystycznej nie tylko teologowie, ale cały Kościół brał udział w dochodzeniu do właściwej interpretacji wiary. W odniesieniu do wczesnych soborów recepcja współdecydowała o samej treści orzeczeń, o ich prawdzie lub fałszu. W okresie przedkonstantyńskim istniał już zwyczaj, wedle którego autorytatywne orzeczenia synodu jednego Kościoła lokalnego były uznawane i przyjmowane przez inne Kościoły. Przykładem może być synod antiocheński z 268 roku. Był to pewien rodzaj recepcji bezpośredniej ze strony Kościołów, które wprost nie uczestniczyły w podejmowaniu decyzji, a jednak uznawały ją za swoją i stosowały się w praktyce do jej wymagań. W dziejach wczesnego chrześcijaństwa znane są również fakty krytycznego ustosunkowania się do orzeczeń soborowych i synodalnych. Prowadziło to albo do ich częściowej modyfikacji albo do całkowitego zakwestionowania i braku recepcji, przykładem może być synod efeski z 449 roku. W krytycznej recepcji mogły się zatem krystalizować poszczególne tematy o istotnym znaczeniu dla nauki i życia Kościoła. Reinterpretacji, zwłaszcza po podpisaniu w 1999 roku Wspólnej deklaracji w sprawie nauki o usprawiedliwieniu, wymaga katolicka charytologia.Pozycja Kritische Theologie aus der Heiligen Schrift. Luthers exegetische Impulse für eine Reform der Kirche. Versuch einer DifferenzierungSöding, Thomas (Wydawnictwo Pallottinum, 2017)Marcin Luter jest przede wszystkim egzegetą. Jego interpretacja Pisma Świętego jest najważniejszym źródłem jego myśli teologicznej, w tym jego propozycji reformy Kościoła, a później legitymizacji tzw. „Reformacji”. Działa jako profesor, który prowadzi wykłady, jako kaznodzieja, który odkrywa „dzisiejszość” biblijnego przesłania i jako komentator teologiczny i agitator, który swoje tezy popiera argumentami biblijnymi. Jego metody łączą go z teologią jego czasów. Podkreślenie biblijnego przesłania wyznacza jego charakterystyczny profil. Tak więc egzegeza Marcina Lutra prowokuje Kościół katolicki do odkrycia własnego skarbca teologii zgodnego z Pismem Świętym.Pozycja Teologia krzyża biskupa i hrabiego Nikolausa Ludwiga von Zinzendorfa w perspektywie ekumenicznejFerdek, Bogdan (Wydawnictwo Pallottinum, 2017)Jedna z zasad Reformacji Solus Christus zrodziła na gruncie teologii - teologię krzyża. Za teologią krzyża opowiedział się Marcin Luter w tezach heidelberskich przygotowanych na zwołany na koniec kwietnia i początek maja 1518 roku konwent niemieckich augustianów w Heilderbergu. W teologię krzyża Lutra wniósł oryginalny wkład biskup i hrabia Nikolaus Ludwig von Zinzendorf (1700-1760). W swojej teologii krzyża von Zinzendorf akcentuje rany Zbawiciela, z których najważniejsza jest rana przebitego włócznią żołnierza boku Chrystusa. Teza von Zinzendorfa o sercu jako organie poznania Zbawiciela poprzez ranę przebitego boku Jezusa ekumenicznie współbrzmi z kultem Serca Jezusa. W pobożności serca, zarówno tej von Zinzendorfa, jak i tej związanej z kultem Serca Jezusa chodzi o oglądanie Niewidzialnego poprzez to, co widzialne.Pozycja Dualizm etyczny Martina Luthra a Jacoba Böhme. Porównanie.Giel, Joanna (Wydawnictwo Pallottinum, 2017)Luther i Böhme przypisywali Bogu dwa przymioty: miłość (die Liebe) i gniew (der Zom). Podczas gdy miłość miała wskazywać na Boże miłosierdzie, gniew związany był z Bożymi przykazaniami i polegał na tym, że człowiek łamie etyczny postulat Boskiej sprawiedliwości. Wyobrażeniu Boga towarzyszyło u Luthra przekonanie o Jego wszechmocy. Zasadnicza różnica między myślicielami polegała na tym, że Luther argumentował z pozycji teologa, natomiast Böhme z pozycji filozofa. Jednakże pomimo przedstawionych słabych stron porównania, wiele punktów teozofii Böhmego koresponduje z przesłaniem Luthra. Nawet jeśli teza Luthra „simul iustus et peccator” owocowała znacznie większymi konsekwencjami, jak np. teorią o usprawiedliwieniu przez łaskę, której brak jest u Böhmego, to jednak punkt wyjścia dla obu myślicieli był ten sam: w człowieku istnieją dwie natury: dobra i zła. Również kwestie biograficzne pozwalają zestawić Jacoba Böhmego i Martina Luthra jako myślicieli, którzy doświadczyli trudnych, prowadzących do rozpaczy i melancholii przeżyć.Pozycja Bogdan Ferdek, O odpustach 500 lat później. Ekumeniczna lektura 95 tez ks. dr. Marcina Lutra, Wrocław 2017, ss. 168.Lipniak, Jarosław M. (Wydawnictwo Pallottinum, 2017)Pozycja Luther und die Juden. Stolpersteine auf dem Weg zur Fünfhundertjahrfeier der Reformation 2017Lehmann, Hartmut (Wydawnictwo Pallottinum, 2017)Od czasu inauguracji w 2008 roku tak zwanej „Dekady Lutra” jednemu tematowi poświecono najwięcej miejsca w toczących się dyskusjach: antysemityzm Marcina Lutra, w szczególności jego traktat „O Żydach i ich kłamstwach”, napisany w 1543 r. Po zakończeniu w 1945 roku nazistowskiego reżimu niemieccy protestanci musieli pogodzić się z faktem, że narodowi socjaliści wykorzystali Lutra jako kluczowego świadka wspierającego swoją politykę prześladowań i eksterminacji. Przez kilka dziesięcioleci kwestia ta nie została skonfrontowana w sposób jednoznaczny. Dopiero w listopadzie 2015 r. Synod Kościoła Ewangelickiego w Niemczech (EKD) jednoznacznie zdystansował się od antysemickich diatrybów Lutra.Pozycja Teologia krzyża Marcina Lutra. Podstawowe założenia i przesłanieKrólikowski, Janusz (Wydawnictwo Pallottinum, 2017)Celem niniejszego artykułu było ukazanie teologii krzyża Marcina Lutra. Teologia krzyża Lutra zwraca przede wszystkim, radykalnie i dramatycznie zarazem, uwagę na centrum wiary chrześcijańskiej. Krzyż ukazuje w najwyższym stopniu tajemnicę Boga-Miłości, ale rzuca zarazem światło na krzyże, pokusy, upokorzenia i niegodziwości, które dotykają także dzisiejszego człowieka. Krzyż Syna Bożego i krzyże ludzkie łączą się ze sobą w przedziwnej wymianie, otwierając przed człowiekiem poszukiwaną perspektywę zbawienia. Słowo krzyża ukazuje Boga i przybliża Jego zbawczą obecność. Deus humilium – upokorzony Bóg pokornych jest naszym Bogiem, jest solidarny z nami, sprawiając, że nie jesteśmy nicością. Odkrycie prawdziwego Boga za pośrednictwem krzyża Chrystusa to odkrycie Jego pokory i zdemaskowanie naszej pychy, która tak bardzo rozpowszechniła się w obecnym czasie. Teologia krzyża Lutra, ale także wielu innych teologów wszystkich czasów, skutecznie prowadzi nas do Chrystusa.