Roczniki Teologii Moralnej, 2012, T. 4(59)

Stały URI dla kolekcjihttps://theo-logos.pl/handle/123456789/14191

Przeglądaj

Przeglądaj Roczniki Teologii Moralnej, 2012, T. 4(59) wg Tytuł

Wpisz kilka pierwszych liter i kliknij przycisk przeglądania
Teraz wyświetlane 1 - 20 z 21
  • Miniatura
    Pozycja
  • Miniatura
    Pozycja
    Basilio Petrà. Fare il confessore oggi. Bologna: Edizioni Dehoniane 2012 ss. 236.
    Kwiatkowski, Krzysztof (Towarzystwo Naukowe KUL, 2012)
  • Miniatura
    Pozycja
    Die Moraltheologie zwischen Offenbarung und zeitgenössischer Kultur. Ausgewählte methodologische Fragen
    Zadykowicz, Tadeusz (Towarzystwo Naukowe KUL, 2012)
    Jednym z tzw. źródeł ogólnych teologii moralnej są poglądy i przekonania ludzi związane z uwarunkowaniami kulturowymi ich egzystencji. U podstaw decyzji moralnych, postaw oraz konkretnych czynów można bowiem odnaleźć przyczyny w swej istocie „kulturowe”, to znaczy związane z aktualnie akceptowanymi i promowanymi wizjami człowieka, społeczeństwa i świata. Istniejąc w ramach określonej kultury, człowiek w pewnym stopniu przyjmuje i wyraża w swoim działaniu świadomość moralną własnej epoki. Podejmując refleksje nad człowiekiem i jego działaniem, teologia moralna nie może nie uwzględnić tych uwarunkowań. To jednak przysparza jej ciągle wielu problemów. Niedocenienie tzw. źródeł kulturowych prowadzi ją zazwyczaj do antyracjonalnego biblicyzmu, z kolei przesadne akcentowanie – w skrajnych przypadkach – do podważenia tradycyjnego nauczania Kościoła w takich zagadnieniach, jak: źródła moralności, czyny z natury złe, istnienie obiektywnych norm. W praktyce wykorzystanie poszczególnych źródeł jest zawsze podporządkowane przyjętej wizji życia moralnego, jego źródeł i celu, oraz całościowej koncepcji teologii moralnej. Dlatego można powiedzieć, że miejsce, jakie przyzna się źródłom kulturowym, będzie zależało ostatecznie od ogólnych założeń metodologicznych. Ale też odwrotnie: sposób potraktowania źródeł kulturowych owocuje pewną całościową wizją prowadzonych refleksji. Ujęcie teologii moralnej w duchu biblicyzmu prowadzi więc do nieliczenia się z uwarunkowaniami społeczno-historyczno-kulturowymi. Wszelkie zaś próby sprowadzenia tej dziedziny do rzędu tzw. nauk o człowieku nadają źródłom ogólnym rangę najważniejszych, a niekiedy jedynych. Zjawiska kulturowe stają się też jedynym wyznacznikiem oceny moralnej we wszelkich ujęciach etyki wyłącznie na płaszczyźnie etosu, czyli zastanej moralności. Jeśli początek i cel życia moralnego będzie postrzegany na płaszczyźnie wyłącznie naturalnej, wówczas i źródła kulturowe refleksji zajmą istotne miejsce w argumentacji. Jeśli zaś uzna się nadprzyrodzony charakter początku i celu moralności, źródła te zyskają jedynie charakter względny, ograniczony. Miejsce, jakie teologia moralna przyzna źródłom kulturowym, zależy również od przyjętej metody. Tak zwana metoda pozytywna ogranicza się do interpretacji danych biblijnych. Źródła kulturowe traktowane są wówczas co najwyżej jako swoiste „prolegomena”. Ich analiza, prowadzona najczęściej w ramach wstępu, pozwala lepiej zrozumieć treści objawione, ale te są już analizowane bez odniesienia do źródeł ogólnych. Metoda systematyczna natomiast polega na wykorzystaniu różnych przesłanek. Źródła kulturowe stanowią wówczas dodatkowy materiał poznawczy, dodatkową przesłankę, ilustrację dla wywodów opartych na Objawieniu. Zachowanie tożsamości katolickiej teologii moralnej domaga się integralnego ujęcia oraz hierarchizacji wszystkich źródeł. Tak zwane źródła kulturowe mają dla niej charakter ograniczony; są niepełne i niedoskonałe. Nie są one ani pierwszym, ani tym bardziej jedynym wyznacznikiem dobra i zła moralnego. Nie dają też one pełnej odpowiedzi na pytanie o dobro. Taką odpowiedź daje tylko Objawienie. Dlatego zadaniem teologa moralisty jest wydobywanie spod wszelkich nawarstwień treści wymagań moralnych, jakie Bóg kieruje do człowieka tu i teraz, a więc także w skomplikowanych uwarunkowaniach kulturowych, które mogą przesłonić istotę wezwania Bożego zawartego w Objawieniu.
  • Miniatura
    Pozycja
    Dlaczego określenia „solidarność” nie ma w Piśmie Świętym? Historyczna ewolucja ważnego pojęcia
    Hałas, Stanisław (Towarzystwo Naukowe KUL, 2012)
    This paper discusses a historical evolution of the concept of solidarity: from its clearly anti-ecclesiastical sense up to its entirely Christian conception. The concept itself is of French origin and it designates close and active social cooperation in attaining common objectives. The notion was frequently evoked by the 19th-century social movements and used as an antithesis for the Christian teaching about the love of the neighbour. The sense of the notion changed with the rise of the anticommunist protests of the Polish workers in the late 20th century, who chose Solidarity for the name of their trade union. An important role in promoting the changed idea of solidarity was played by the moral authority of the Blessed John Paul II, who incorporated this notion in his teaching and developed it further.
  • Miniatura
    Pozycja
    El sello conciliar de la reflexión moral en América Latina
    Mifsud, Tony (Towarzystwo Naukowe KUL, 2012)
    Wydarzenie Soboru Watykańskiego II głęboko wpłynęło na przyszłość Kościoła w Ameryce Łacińskiej, a tym samym na kształt refleksji teologicznomoralnej subkontynentu. Celem artykułu prof. Tony Mifsuda SJ, profesora teologii moralnej na Katolickim Uniwersytecie Chile w Santiago, jest ukazanie recepcji nauki Soboru w Ameryce Łacińskiej oraz dokonującej się reorientacji teologii moralnej, która stała się jego bezpośrednim następstwem. W pierwszej kolejności autor dokonał reinterpretacji samego wydarzenia soborowego z perspektywy Ameryki Łacińskiej oraz ukazał wkład Ojców Soborowych pochodzących z tej części świata, zwracając szczególną uwagą na reprezentantów Chile. Kluczowym wydarzeniem dla recepcji Soboru na kontynencie południowoamerykańskim okazało się Zgromadzenie Generalne Biskupów Ameryki Łacińskiej (CELAM) w 1968 w Medellín. Podjęło się ono zadania odczytania nauki i ducha Soboru w lokalnej rzeczywistości.
  • Miniatura
    Pozycja
    Etyka lekarska, etyka medyczna i bioetyka. Próba metodologicznego rozróżnienia
    Wróbel, Józef (Towarzystwo Naukowe KUL, 2012)
    In everyday language, in popular science texts and in some research publications, the disciplines of medical ethics, meta-medical ethics and bioethics are used interchangeably. These three concepts are closely related, but each of the above-mentioned disciplines is auto- nomous. Medical ethics deals with an ethical reflection on the medical doctors' practice, which is mostly therapeutic in nature, and which mostly confines itself to reacting to medical symptoms. Meta-medical ethics is such a reflection on medical practice that relies on complex methods and means, engages teams of doctors and is based on a vast repository of medical research, production resources as well as on the social and political background. It is predo- minantly causal in character. Bioethics (sometimes justly referred to as biomedical ethics) came into being as a reaction to the rise of biomedicine, whose main function is body tuning. It reaches far beyond the traditional subject matter of the medical and the meta-medical practices – that is treatment in order to protect human health and life. It reaches the sphere of the processes that underlie human life and tries to influence these processes (biomedicine, life medicine, life processes medicine). It often happens that biomedicine relies on the top-notch advances in biotechnology. Hence, in the precise methodological sense, the subject matter of bioethics expands the realm of traditional medical human actions and practices. Consequently, the medical ethics retains its status, despite the rise of the meta-medical ethics, and the rise of bioethics changes nothing in the actual status of the former two disciplines. What they all share, however, is that they are irrevocable, and that they are based on the same values that underlie the moral evaluation of the relevant actions and practices.
  • Miniatura
    Pozycja
  • Miniatura
    Pozycja
    Kościół a przemiany kulturowe globalizacji
    Jeżyna, Krzysztof (Towarzystwo Naukowe KUL, 2012)
    The phenomenon of globalisation is dynamic, and develops mostly through market-related mechanisms and information technology. Globalization creates new social circumstances and influences all aspects of culture. Globalization processes and population migrations bring about new relationships and enable intercultural exchange. At first, the economic issues were considered central for globalization processes. In time, cultural change was acknowledged as equally important. Recognizing the economic and the cultural aspects of the globalization phenomena made the researchers launch studies on the influence of the market-related mechanisms on culture. The deeper insight into the cultural aspect of globalization enabled highlighting the personalistic aspect of culture, that is the value of the human being as a source of any social order and the foundation of each cultural system. Considering the phenomenon of globalization together with the impact it has on culture justifies the use of the concept of „globalization of culture.”
  • Miniatura
    Pozycja
    Kronika Instytutu Teologii Moralnej KUL za rok akademicki 2010/2011
    Gocko, Jerzy (Towarzystwo Naukowe KUL, 2012)
  • Miniatura
    Pozycja
  • Miniatura
    Pozycja
    Moralny obowiązek pogrzebania ciała ludzkiego wobec śmierci dziecka przed narodzinami
    Kieniewicz, Piotr (Towarzystwo Naukowe KUL, 2012)
    The dignity of human person demands – among other things – that in case of one’s death a proper burial is given. This obvious obligation seems to be somehow suspended, when it is an unborn child, who dies. Meanwhile, the Church is the only institution, which consequently defends the dignity and life of every unborn child. Its canon and liturgical law explicates strong conviction, that every human person’s dignity should be respected, also by a burial. Surprisingly, not all in the Church seem to appreciate that approach. The present study is to remind all about that moral obligation of this final sign of respect toward unborn.
  • Miniatura
    Pozycja
    Od „Sollicitudo rei socialis” do „Caritas in veritate”. Solidarność kluczem do kwestii społecznej?
    Gocko, Jerzy (Towarzystwo Naukowe KUL, 2012)
    This paper tries to look at the principle (virtue) of solidarity as a potential tool for overcoming contemporary dangers of social life, especially in their economic aspect. The discussion concentrates on the historical development of the social teaching of the Church in the last two decades, that is from the announcement of John Paul II’s encyclical “Sollicitudo rei socialis” (30 December 1987) until the publication of Benedict XVI’s social encyclical “Caritas in veritate” (7 July 2009). The paper presents a comparative analysis of the two documents in question, focusing on their understanding of the concept of solidarity. Also, the paper proposes ways of its practical application as a principle that can regulate economic activities undertaken on the micro- and macro-social scale. The analysis developed in the paper also involves presenting the principles of social life and primary values as teleologically vital for the discourse within social teaching of the Church, along with the reference to the prophetic and critical aspects of that teaching, and to the change of orientation in moral theological studies it entails.
  • Miniatura
    Pozycja
    Osoba czy informacja – personalistyczna polemika z paradygmatem społeczeństwa informacyjnego
    Kosche, Michał; Kosche, Magdalena M. (Towarzystwo Naukowe KUL, 2012)
    For numerous reasons, postmodernism does not uphold the classical holistic conception of reflecting upon the human being. Thus, the problems related to the social realm as the ones that concern groups of people – are entirely delegated to the domain of sociological studies. In consequence, this approach is devoid of the anthropological foundations of the reflection on the social human being. Sociological research often suffers from prosopoic blindess: the failure to anchor its research in philosophical and personalistic grounds. The present paper attempts to illustrate this prosopoic blindness through the analysis of the theory of information-based society. To do that, the authors start with presenting the conception of the human being as a person, developed by the thinkers related to the Lublin School of Personalism. Next, the effects of the above-mentioned prosopoic blindness are presented. The first is the degradation of the human being as a personal being by granting the absolute ontological status – if not divine, in fact to information (or, alternatively, to the access to information). Modes of communication become more important than the personal self-realization of the interlocutors which should always be seen as the major objective of human dialogue.
  • Miniatura
    Pozycja
  • Miniatura
    Pozycja
    Personalistyczna koncepcja moralności gospodarczej w ujęciu Benedykta XVI i Jana Pawła II w kontekście współczesnego kryzysu ekonomicznego
    Zadroga, Adam (Towarzystwo Naukowe KUL, 2012)
    Among the many causes of the economic and financial crisis that has marred the world for some years now, there is one that is perhaps the most prominent. This is a moral cause. The context of the crisis shows that it is not enough to just argue for economic morality as such. An urgent answer is needed to the question of what direct ethical solutions can inform the socio-economic thought so that they can add to a more humane shape of the economic life of the world. Drawing upon the social teaching of John Paul II and Benedict XVI, the author of the paper explores the personalistic conception of economic morality, as the most adequate answer to the problems of contemporary economy. The first section discusses the most important elements of the moral criticism, concerning the causes of contemporary crisis, so well visible in the frequent financial scandals. The second section uses Benedict XVI’s encyclical Caritas in veritate to present the personalistic, holistic conception of economic morality. Finally, the main assumptions of the entrepreneurship ethics were exhibited as based on the teaching of John Paul II.
  • Miniatura
    Pozycja
    Rodzina „szkołą cnót społecznych”
    Pokrywka, Marian (Towarzystwo Naukowe KUL, 2012)
    Any integral conception of education – including family education – must acknowledge the need for social education, which is due to the fact that the human being can develop only as the social being. However, the readiness to enter social personal relations can be taken for granted as automatic. It requires continuous effort and formation. Social education should take into account the good of the community and the good of the educated person. This is why the concept of participation is of particular use in educating for social life. Participation does not only mean engaging in social relations, looking for external links with the world. Participation draws upon relations that stem from the internal structure of the personality. This is why participation constitutes something more than a kind of human action through which people cooperate. In this sense, participation is a human attribute, thanks to which a person acts with others to self-realize him/herself. The role of the family in social education cannot be overestimated. Family life helps discover the depth of selfless love, teaches responsibility for others in the name of the common good. When the developmental environment of the family offers appropriate models, a young human can discover that he/she lives „through others”, and learns to live „for others.” In this way, the family becomes the „school of fuller humanity” and the „school of social virtues.” This is why the family should be looked at as the foundation of proper social relations and the most effective tool of humanization and personalization of the society.
  • Miniatura
    Pozycja
    Solidarność jako cnota społeczna
    Derdziuk, Andrzej (Towarzystwo Naukowe KUL, 2012)
    This paper discusses the notion of solidarity defined as a social virtue and as an attitude displayed by a Christian. John Paul II defined solidarity as „strong and lasting will to get engaged for the benefit of the common good, that is the good of all people and of each person.” Apart from the presentation of the semantic scope of the notion of solidarity and the outline of its historical development in theological studies, the paper presents solidarity as a virtue – an actual manifestation of love towards one’s community: it serves the common good, but it also enriches the person who loves his community. The family and the international community are those areas where solidarity is best visible and where it grows. Solidarity manifests itself through political engagement, care for the poor and through patriotic attitudes.
  • Miniatura
    Pozycja
  • Miniatura
    Pozycja
  • Miniatura
    Pozycja
    Transhumanizm – między utopią, biotechnologią a gnozą
    Adamski, Krzysztof (Towarzystwo Naukowe KUL, 2012)
    Transhumanism is a relatively new trend of thought, combining philosophical anthropology and science fiction. Bioethically speaking, this stance bears a clear semblance of eugenics. The transhumanist idea occurred in the Western world about two decades ago. This text attempts to survey the transhumanist ideas in the perspective of the anthropological norm. It tries to explain the basic concepts in the transhumanist realm and to show a wider context in which these concepts are postulated. The historical outline of transhumanism functions as an introduction to the presentation of a new vision of the human being. Its goal is also to acquaint the reader with the most prominent figures representing this doctrine. Presenting the proponents of the contemporary idea of homo perfectus is to help the author evaluate morally the doctrine on the grounds of social philosophy and the Catholic moral anthropology.