Wrocławski Przegląd Teologiczny, 2021, R. 29, Nr 2

Stały URI dla kolekcjihttps://theo-logos.pl/handle/123456789/24431

Przeglądaj

Przeglądaj Wrocławski Przegląd Teologiczny, 2021, R. 29, Nr 2 wg Tytuł

Wpisz kilka pierwszych liter i kliknij przycisk przeglądania
Teraz wyświetlane 1 - 15 z 15
  • Miniatura
    Pozycja
  • Miniatura
    Pozycja
    Botanical Theology of Julius Bernhard von Rohr
    Drozdek, Adam (Papieski Wydział Teologiczny we Wrocławiu, 2021)
    Julius Bernhard von Rohr (1688–1742) was a lawyer by profession and an amateur but competent botanist. A religious man, he considered the study of nature to be a way of appreciating it as a work of God to find a way to God or to deepen one’s religious faith. This combination of natural science and theology found the best expression in his Phyto-Theologia in which he described in detail the botanical world to show it as an expression of divine power, wisdom, and goodness. He described in great detail various plants, their parts, the uses of plants for humans and animals, and the purposefulness manifesting itself in all aspects of the flora. Von Rohr addressed the problem of theodicy as related to the botanical world and the problem of an interplay between theology and science.
  • Miniatura
    Pozycja
    Die Vinzentinerinnen im Breslauer Annakrankenhaus während des Dritten Reiches und in der Nachkriegszeit (1933–1947)
    Schmerbauch, Maik (Papieski Wydział Teologiczny we Wrocławiu, 2021)
    There is yet no research on the charitable engagement of the Daughters of Charity of Saint Vincent de Paul in Silesia in 19th and 20th century. They only were a minor community among the wide range of German catholic communities and orders in Silesia, but despite this they had a great impact on hospital charity in the region. This article deals with the importance of their work during the time of the Third Reich and Second World War in the Saint Anne’s Hospital in Breslau. The information has been derived from new sources found in the archives of the motherhouse of the Daughters in Cologne. The text traces their history from the beginning of the order’s engagement in Saint Anne’s Hospital at the end of the 19th century, discusses the structure and organization of their work until 1933, and their further development until the outbreak of the Second World War. The sisters’ charitable work during the War up to the end of the German period in Silesia concludes the paper. Attention is given to how the Daughters took care of the sick and the weak, and describes their service at the time of hostilities and their final evacuation from Silesia.
  • Miniatura
    Pozycja
    Irrational Rationality of Individualism, Tortuous Logic of Collectivism, and Cardinal Stefan Wyszyński’s Integral- Humanist Concept of Socio-Political Life
    Ficek, Ryszard (Papieski Wydział Teologiczny we Wrocławiu, 2021)
    Stefan Wyszyński’s social thought can be defined as an integral-humanistic concept of sociopolitical life. This study, based on the analysis of source texts and studies using the historical and analytical method, examines the specificity of collectivism and individualism as two radically different attitudes in opposition to the personalistic and integral-humanistic conception of the human person presented by Cardinal Stefan Wyszyński, the Primate of Poland. The cardinal’s sociopolitical thoughts will be explored, reconstructed and reinterpreted with the employment of the inductive-deductive method. The interpretation of source materials will unravel the role and meaning of the personalistic view in the context of “incomplete” ideological concepts shaping the present reality of social and political life. Therefore, an essential goal of this study is to present the most critical components of the teaching and pastoral ministry of the Primate of the Millennium concerning collectivism and individualism. The author of the article raises a question whether the integral-humanistic concept of the human person and his involvement in the world as presented by Wyszyński can be applied to the specific realities of modern-day social life. The answer is significant, especially in the context of the contemporary reality of the Church, civil society, nation, and state.
  • Miniatura
    Pozycja
    Jaskinia Makpela (mi'arat hammakpelah). Tradycja żydowska i archeologia świętych grobów w Hebronie
    Kubisiak, Przemysław (Papieski Wydział Teologiczny we Wrocławiu, 2021)
    Historia biblijnego Izraela jest imponująca. Mimo że uwaga historyków i archeologów w większości skupiona jest na Jerozolimie, należy pamiętać, że pierwszymi nabytymi na własność skrawkami Ziemi Obiecanej były pole i jaskinia w Hebronie. Tam również mieściła się pierwsza stolica królestwa Dawida, która po wygranej kampanii przeciwko Jebusytom została przeniesiona do Jerozolimy. Choć temat jaskini Makpela wydaje się dość powszechny, polska literatura biblijna jest w tej kwestii dość uboga. Niniejszy artykuł w pierwszej kolejności poświęca uwagę krótkiej egzegezie fragmentów Księgi Rodzaju traktujących o podjętym zagadnieniu; następnie zostaje przybliżona terminologia, która w kwestii zrozumienia tematu jest kluczowa. Innowacyjny punkt to spojrzenie w głąb żydowskiej kabały, która niezwykle interesująco rysuje tradycję Makpeli, bardzo głęboko zakorzenionej w judaizmie. Ostatnim zagadnieniem jest ujęcie archeologiczne, które mimo braku możliwości działań naukowych w dzisiejszym kompleksie grobowym biblijnych patriarchów przybliża kilka ciekawych faktów z przeszłości, pobudzając przy tym wyobraźnię, i stwarza niesamowitą atmosferę wokół jednego z najbardziej owianych tajemnicą obiektów sakralnych świata.
  • Miniatura
    Pozycja
    Kosmologia medioplatońska w pismach Tacjana Syryjczyka i Atenagorasa z Aten
    Biernaczyk, Mateusz (Papieski Wydział Teologiczny we Wrocławiu, 2021)
    W artykule ukazano oddziaływanie greckiej filozofii na myśl wczesnochrześcijańską. Dokonano tego na przykładzie wpływu nauki medioplatońskiej na poglądy Tacjana Syryjczyka i Atenagorasa z Aten. Skoncentrowano się na pojmowaniu przez nich zagadnień kosmologicznych związanych z pytaniami o przyczynę, naturę i cel świata. Na początku zrekonstruowano myśl kosmologiczną Tacjana i Atenagorasa, gdyż ich zachowane pisma nie dotyczą bezpośrednio tych zagadnień, a następnie porównano je z poglądami platoników II wieku (Alkinous, Plutarch, Apulejusz), co pozwoliło zaobserwować podobieństwa, a także występujące różnice. Decydującą rolę w pojmowaniu przyczyn, natury i celu kosmosu odgrywa odmienne rozumienie przez nich dobroci Boga. To z tego, jak się zdaje, wynikają odmienne wnioski kosmologiczne, które uwypuklają specyfikę myśli chrześcijańskiej i platońskiej II wieku. Ponadto w pismach omawianych apologetów greckich zauważalne jest nowe spojrzenie na kwestię materii, która nie jawi się jako druga – wieczna przyczyna świata.
  • Miniatura
    Pozycja
    La famiglia è la scuola di solidarietà secondo l’insegnamento di San Giovanni Paolo II
    Duda, Piotr (Papieski Wydział Teologiczny we Wrocławiu, 2021)
    The problem of inculcating solidarity in family members is seminal for the formation of good pro-social attitudes. The Magisterium of the Church and St. John Paul II in particular define solidarity as “being one with the other, rather than one against the other,” the same virtue forms a part of a system of mutually conditioning values and principles that need to correspond with dignity, love, truth, and justice all of which is based on spousal solidarity. This in turn provides the foundation for building solidarity within the family, which consequently leads to the realisation of solidarity in the service of and respect for the sanctity of human life, i.e. towards a civilisation of love, which the Holy Pope also calls the civilisation of life.
  • Miniatura
    Pozycja
    Od oczyszczenia Świątyni Jerozolimskiej do Jezusowego „pragnę” (dipsao) na krzyżu
    Klinkowski, Jan (Papieski Wydział Teologiczny we Wrocławiu, 2021)
    Ewangelia Jana spięta jest kilkoma klamrami, które prezentują główne wątki teologiczne. W centrum teologicznym prezentacji posłannictwa Jezusa znajduje się Jego śmierć na krzyżu (19,28-30). To wydarzenie paschalne zostaje przygotowane przez Jezusa poprzez symboliczne oczyszczenie domu Jego Ojca – Świątyni Jerozolimskiej (2,13-22). W celu uwypuklenia znaczenia oczyszczenia z grzechu i otwarcia daru życia wiecznego Ewangelista wykorzystuje słowo „pragnąć” ( διψάω – dipsaō). W Ewangelii Jana termin „pragnąć” występuje pięć razy. Pojawia się w kontekście pragnienia wody w spotkaniu Jezusa z Samarytanką (4,13-14). Jej pragnienie uporządkowania życia otwiera ją na relację z Jezusem, który daje jej dar Ewangelii, a tym samym wskazuje wrota do procesu zbawienia. W jej pragnieniu pięknego życia ukrywa się nadzieja ludzkości tęskniącej za ładem opartym na miłości. Nadzieja na przekraczanie barier etnicznych i otwieranie się na uniwersalne orędzie Ewangelii. Pojęcie διψάω – dipsaō pojawia się w prezentacji znaczenia Eucharystii, która zaspakaja pragnienie życia wiecznego (6,35). Jezus ogłasza zamknięcie drogi krwawych ofiar ze zwierząt w Świątyni Jerozolimskiej i otwarcie drogi zbawienia w Eucharystii. Proklamuje w czasie Święta Namiotów, że jest w stanie zaspokoić ludzkie pragnienia (7,37). Zapowiada źródło wody żywej, które wytryśnie dla każdego, kto przyjmie z wiarą chrzest. Na krzyżu Jezus zawoła „pragnę” i skosztuje octu, symbolu ludzkiego grzechu. W ten sposób dokona się proces zbawienia; Jezus przyjmie wszystkie ludzkie grzechy i da światu Ducha, który jest źródłem życia wiecznego. Z tego źródła może zaczerpnąć każdy, kto z wiarą przyjmie chrzest i będzie się karmił Ewangelią i pokarmem eucharystycznym, czyli ciałem (σάρξ – sarks) i krwią (αίμα – haima) Jezusa.
  • Miniatura
    Pozycja
    Praktyka umieszczania w kościołach świętych obrazów
    Adamczyk, Jerzy (Papieski Wydział Teologiczny we Wrocławiu, 2021)
    Celem artykułu jest ukazanie zagadnienia praktyki umieszczania w kościołach świętych obrazów. W pierwszej części przedstawiono stanowisko Kościoła wobec kultu świętych obrazów. W części drugiej ukazano konieczność i cel umieszczania w kościołach świętych obrazów, natomiast część trzecia została poświęcona zasadom umieszczania w kościołach świętych obrazów.
  • Miniatura
    Pozycja
    Przekłady biblijne nazw należących do kategorii pojęciowej ptactwa w Księdze Hioba 28,7 z bazowym komponentem leksykalnym ostříže i kobuza – na materiale czeskim i polskim
    Hampl, Lubomír (Papieski Wydział Teologiczny we Wrocławiu, 2021)
    Autor w niniejszym artykule zwraca uwagę na kwestie tłumaczeniowe związane zwłaszcza z wykorzystaną leksyką awifaunistyczną, jaka pojawia się na kartach Biblii w analizowanym fragmencie Hi 28,7 w wybranych 12 czeskich i 18 polskich przekładach Pisma Świętego. W przeprowadzonej konfrontatywno-leksykalnej analizie opisuje on nie tylko podobieństwa, ale przede wszystkim zauważalne różnice, czyli zmiany w ekwiwalencji nazw ptaków oraz jak i w jakiej formie językowej owa kategoria pojęciowa jest wykorzystywana w przekładzie przez bliskoznacznie synonimiczne leksemy – w zależności od wersji tłumaczeniowej. Zwrócono uwagę na marginalne występowanie leksemu czeskiego ostříž. Pozostałe ptaki wymieniane w Hi 28,7 mają w czeskich i polskich przekładach biblijnych tak różne odpowiedniki leksykalne, że sprawia to wrażenie chaosu i daleko idącej dowolności w tłumaczeniu awifaunistycznych nazw.
  • Miniatura
    Pozycja
  • Miniatura
    Pozycja
    Recenzja: S. Hahn, Przymierze i komunia. Teologia biblijna papieża Benedykta XVI, Wydawnictwo Esprit, Kraków 2021, ss. 272
    Zatwardnicki, Sławomir (Papieski Wydział Teologiczny we Wrocławiu, 2021)
  • Miniatura
    Pozycja
  • Miniatura
    Pozycja
    Świętość Kościoła a świętość Pisma
    Zatwardnicki, Sławomir (Papieski Wydział Teologiczny we Wrocławiu, 2021)
    W artykule wykorzystano sugestię Telforda Worka, który w swojej monografii Living and Active zaproponował zużytkowanie przymiotów Kościoła do teologicznej refleksji nad Pismem Świętym. Według ewangelikalnego teologa znaki szczególne Kościoła mogą być traktowane również jako znaki szczególne Biblii. W artykule ograniczono się do przymiotu świętości Kościoła widzianej z perspektywy katolickiej. Ze współczesnych refleksji eklezjologicznych wyprowadzono konkluzje dotyczące świętości i natchnienia Pisma Świętego. Świętość Pisma wynika z nierozerwalnego związku między Pismem a Chrystusem i Jego uniżeniem. Pismo jest również owocem zbawczego działania, ponieważ Kościół jako Oblubienica Chrystusa jest współautorem Biblii. Pismo jest święte, bo jego podmiotami są święty Bóg oraz święty Kościół. Należy jednak odróżnić świętość Pisma od świętości hagiografów oraz świętości w Piśmie. Świętość Pisma leży na poziomie ontologicznym, którego warstwa treściowa i literacka może być znakiem. Pismo, podobnie jak Kościół, niesie grzechy ludzi i nie pomimo tego, ale w tym jest święte. Pisma nie wolno jednak określać protestanckim wyrażeniem simul iustus et peccator. Dopiero w pamięci Kościoła jest możliwe pełniejsze uchwycenie świętości pism. Świętość Pisma jest zawsze większa od świętości w Kościele, a świętość w Piśmie nie musi być większa niż świętość w Kościele. Wraz ze wzrostem świętości wzrastają Pisma, z drugiej strony Pismo powoduje wzrost świętości (koło hermeneutyczne). Pismo jest jednym ze środków zbawienia, bo uwielbiony Chrystus posługuje się natchnionym słowem. Dar natchnienia polegał na głębszym utożsamieniu hagiografa z istotą Kościoła i w tym sensie był to dar proroczy, który pozwala rozpoznać świętość Kościoła i dzięki temu prowadzi do uświęcenia wspólnoty wierzących.
  • Miniatura
    Pozycja
    Wiedza wlana Chrystusa
    White, Thomas Joseph (Papieski Wydział Teologiczny we Wrocławiu, 2021)
    Współczesna debata teologiczna szeroko omawia ludzkie poznanie i samozrozumienie Chrystusa w kontekście historycznym. W niniejszym artykule analizowane jest rozróżnienie dokonane przez Akwinatę między zwykłą nabytą wiedzą Chrystusa a Jego „wiedzą wlaną” lub nadprzyrodzonym zrozumieniem i poznaniem profetycznym. To rozróżnienie w odniesieniu do nabytej wiedzy Chrystusa dostarcza materiału do rozważań na temat przekazu i samozrozumienia Jezusa rozpatrywanych w historycznym i kulturowym kontekście językowym. Nacisk na zwykłe ludzkie uwarunkowania Chrystusa jest jednakże słusznie uzupełniony o wynikające z łaski zrozumienie własnej tożsamości, misji i soteriologicznego znaczenia. Święty Tomasz z Akwinu traktuje o wiedzy wlanej Chrystusa w taki sposób, aby umożliwić nam uznanie w Jezusie habitualnej zdolności do profetycznego poznania, dzięki której wiedziałby on wszystko, czego potrzebował dla dobra swojej misji. Ostatnia część artykułu jest poświęcona badaniu, w jaki sposób afirmacja wiedzy wlanej jest również zgodna z tradycyjnym katolickim twierdzeniem, że Chrystus nie miał teologicznej cnoty wiary, tylko w pewnym stopniu widzenie uszczęśliwiające. Końcowe rozważania dotyczą rozróżnienia i kompatybilności wiedzy wlanej oraz bezpośredniej, uszczęśliwiającej intuicji w ludzkim umyśle Chrystusa.