Studia Gdańskie, 2016, T. 39
Stały URI dla kolekcjihttps://theo-logos.pl/handle/123456789/28553
Przeglądaj
Ostatnie zgłoszenia
Pozycja Dorota Koczwańska-Kalita, (Nie)chciane dziecko III RP. Instytut Pamięci Narodowej 2000-2010. Geneza, funkcjonowanie, kontekst społeczny i polityczny, Wydawnictwo ARCANA, Kraków 2015, s. 470.Ihnatowicz, Mateusz (Gdańskie Seminarium Duchowne, 2016)Pozycja Dylan M. Burns, Apocalypse of the Alien God. Platonism and the Exile of Sethian Gnosticism, University of Pennsylvania Press, Philadelphia 2014, s. XVII+321.Koszałka, Łukasz (Gdańskie Seminarium Duchowne, 2016)Pozycja Krzysztof Ogiolda (red.), Rozmowy na 10-lecie Ustawy o mniejszościach narodowych i etnicznych. Gespräche über das zehnjährige Bestehen des Gesetzes über nationale und estnische Minderheiten, Dom Współpracy Polsko-Niemieckiej, Gliwice – Opole 2015, s. 255.Romejko, Adam (Gdańskie Seminarium Duchowne, 2016)Pozycja Andrzej Kubka, Modele demokracji w Skandynawii, Wydawnictwo LIBRON, Kraków 2016, s. 162.Romejko, Adam (Gdańskie Seminarium Duchowne, 2016)Pozycja Zofia Kuźniewska, Działalność charytatywna w archidiakonatach kruszwickim i włocławskim diecezji kujawskiej i pomorskiej, Wydawnictwo Gaudentinum, Gniezno 2015, s. 274.Werbiński, Ireneusz (Gdańskie Seminarium Duchowne, 2016)Pozycja Ks. Wiesław Łużyński (red.), Bóg jest miłością. Komentarz do encykliki Benedykta XVI, Wydawnictwo Naukowe UMK, Toruń 2015, s. 215.Cichosz, Wojciech (Gdańskie Seminarium Duchowne, 2016)Pozycja Psychologiczne aspekty zamykania się młodzieży na religięRuszel, Magdalena Ewa (Gdańskie Seminarium Duchowne, 2016)Przedmiotem niniejszego artykułu jest ukazanie psychologicznych aspektów związanych z zamykaniem się młodzieży na religię we współczesnym społeczeństwie. Pierwszą rzeczą, na której się skupiłam, to analiza potrzeby religijności, następnie religijność jako czynnik wspomagający wychowanie, praktyczne aspekty religijności, podstawowe potrzeby psychiczno-duchowe młodzieży, jak również główne wyznaczniki prowadzące do zamykania się młodych ludzi na religię. Jedną z przyczyn zamykania się młodzieży na religię wyjaśniam za pośrednictwem autorskiej teorii tzw. filtra. Blokuje on i wypacza potrzeby duchowe człowieka. W niniejszym artykule wprowadziłam także pojęcia: wewnętrznego klucza, potrzeby zakotwiczenia, duchowości obronnej oraz surogatowej.Pozycja Radzenie sobie ze stresem w pracy katechetycznejPiskozub, Mirosław (Gdańskie Seminarium Duchowne, 2016)Artykuł podejmuje problematykę radzenia sobie ze stresem, którego źródłem jest wykonywanie pracy nauczyciela religii. W pierwszej części artykułu autor odwołuje się do osobistego doświadczenia katechetów w celu uchwycenia specyfiki stresu generowanego przez katechezę szkolną i zaprezentowania listy stresorów. Druga część zawiera wyjaśnienie pojęcia stresu w perspektywie psychologicznej oraz jego pozytywnych i negatywnych konsekwencji w psychofizycznym funkcjonowaniu człowieka. W trzeciej części przedstawiono kwestię radzenia sobie ze stresem oraz czynniki warunkujące efektywność różnych strategii zaradczych. Analiza podjętego problemu prowadzi do konkluzji o potrzebie permanentnego rozwoju duchowego i osobowościowego nauczycieli religii.Pozycja Attitudes Towards Muslims and Hindus in England. Are British People Afraid of Muslims?Balicki, Janusz; Wells, Anne (Gdańskie Seminarium Duchowne, 2016)According to literature and researches in European society there is a fear of Islam, the intensity of which is usually inversely proportional to the average citizen contacts with this religion. Taking in to account the long historical experience of multicultural Britain we wanted to see how it looks like in this society. In 2013- 2014, the Inter-Institutes Migration Research Unit, of Cardinal St. Wyszynski University in Warsaw, did a limited research in England: Attitudes towards Muslims and Hindus in the UK. Limited Study. For the purpose of this research 77 persons were chosen by “snowballing method”. They completed questionnaires prepared according to the Bogardus Social Distance Scale. We asked two questions: Are there any significant differences in our respondents’ attitudes to Hindus and Muslims? Can we say on the base of these differences that it indicates a fear of Muslims? We were interested particularly in the respondents’ attitude to Muslims. Their attitudes towards Hindus were needed only for comparison. This study is treated as exploratory research, that means it does not aim to provide the final and irrefutable answers to the research questions, but merely explores the research topic and shows whether it would be worthwhile to undertake a broader research.Pozycja Chrześcijaństwo jako czynnik integracji społeczno-duchowej całej ludzkości. Implikacje pedagogiczneParzyszek, Magdalena (Gdańskie Seminarium Duchowne, 2016)Współczesny człowiek przeżywa kryzys związany z pojmowaniem Pana Boga, przeżywania Go w swoim sercu. Doświadcza także kryzysu religii jako takiej. Kryzys religii jest kryzysem pojmowania i przeżywania Boga. Wyobrażenia i pojęcia o Bogu zmieniają się, chociaż sama istota Boża pozostaje niezmienna i niedostępna ludzkim ograniczeniom poznawczym. Chcąc zrozumieć sens kryzysu religii, należy uzmysłowić sobie jej cele, zadania i funkcje, jakie ma do spełnienia wobec człowieka. Centrum świata chrześcijańskiego stanowi religia chrześcijańska, a w niej katolicyzm. Wokół znajdują się następujące sfery: (I) sfera integralnego oddziaływania i integralnej przynależności, (II) sfera nieintegralnej postawy ludzi ochrzczonych, a nawet nieochrzczonych, którzy żyją w kręgu pojęć chrześcijańskich oraz sfera (III) - naturalnego skierowania ku wartościom takim jak: rozum, dobro i piękno (porządek logiczny, etyczny i estetyczny). I te treści przywołane za nauczaniem ks. Z. Mościckiego stanowią podstawę rozważań.Pozycja Odpowiedzialność za Ojczyznę w zjednoczonej Europie w ujęciu księdza profesora Jerzego BajdyKluz, Marek (Gdańskie Seminarium Duchowne, 2016)Ojczyzna jest dla człowieka terenem powołania i moralnej odpowiedzialności, jest darem i jednocześnie zadaniem moralnym. Każdy człowiek jest powołany do tego, aby z całą gorliwością i stanowczością dbać o dobro ojczyzny i wszystkie jej potrzeby. Jest to niezwykle ważne zadanie w sytuacji obecności Polski w Unii Europejskiej, w zjednoczonej Europie. W tej perspektywie niezwykle istotnym zadaniem na dzisiaj jest ukazanie na nowo wartości ojczyzny oraz powinności moralnych związanych z patriotyzmem. Ojczyzna bowiem umożliwia człowiekowi to wszystko, co jest niezbędne do ukształtowania własnej osobowości. W obecnej rzeczywistości potrzeba także właściwej formacji patriotycznej prowadzonej głownie w środowisku rodzinnym, szkolnym i kościelnym. Te wszystkie aspekty odpowiedzialności za ojczyznę można odnaleźć w nauczaniu moralnym ks. prof. Jerzego Bajdy.Pozycja Zagrożenie infiltracją ze strony sekt w kontekście patologizacji życia rodzinnegoOlczyk, Arkadiusz (Gdańskie Seminarium Duchowne, 2016)Kościół jest wspólnotą żywą i dynamiczną, stąd też nie może być bierny wobec tych zjawisk, które występują w orbicie jego działalności. Problemy, jakie w kontekście takich relacji się rodzą, stają się zarazem bardzo konkretnymi wyzwaniami i „znakami czasu” dla Kościoła. Jedną z kwestii domagających się konkretnego stanowiska przez Kościół jest nasilające się zjawisko ekspansji sekt, które dezorganizują życie chrześcijańskich rodzin. Po roku 1989 można zaobserwować w Polsce wyraźnie wzmożoną działalność nowych ruchów religijnych i sekt. Najwięcej nowych sekt powstało w latach 1987-1996. Jest to także konsekwencją liberalizacji wielu przepisów w zakresie praw obywatelskich. Do roku 1998 wystarczyło 15 wyznawców, by zarejestrować nowy związek religijny. To, co nowe, zazwyczaj jawi się jako atrakcyjne i pociągające. W tym kontekście należy zapewne tłumaczyć popularność sekt, do których werbowana była i jest zwłaszcza młodzież. Z uwagi na bardzo realne niebezpieczeństwo uzależnienia młodych ludzi od destrukcyjnych oddziaływań sekt istnieje konieczność poznania psychologicznych, socjologicznych i religijnych uwarunkowań, które decydują o włączeniu się w struktury określonych sekt. Sekty triumfują wtedy, gdy Kościół lub społeczeństwo (rodziny) nie potrafią zaspokoić realnych i ważnych potrzeb ludzi poszukujących.Pozycja Hermeneutyka symbolu w ujęciu Paula RicoeuraPondel, Łukasz (Gdańskie Seminarium Duchowne, 2016)W swojej rozprawie zatytułowanej Symbol daje do myślenia Paul Ricoeur trafnie zauważył, że symbol jest czymś pierwotnym wobec każdego myślenia, czymś danym. Aby podjąć temat hermeneutyki symbolu, czyli zacząć o nim myśleć, trzeba pokonać krętą drogę myślenia: najpierw metodycznie wyodrębnić z pojęć to, co istotne w symbolu (ejdetyka), następnie odsłonić jego spoistość i całość (fenomenologia), by ostatecznie poddać krytyce i zacząć o nim właściwie myśleć (hermeneutyka). Tak zarysowana droga Ricoeurowskiej hermeneutyki symbolu stała się współczesną próbą poszukiwania filozofii z jej czterema zadaniami: zrozumieniem, odsłonięciem, krytyką i teorią. Autor nie daje się zamknąć w czystym formalizmie, statystykach, zaczyna szukać źródła w najbardziej pierwotnych doświadczeniach człowieka, w tym co nazywamy „przedzrozumieniem”. By nie zatrzymywać się jedynie na dociekaniach i czystych spekulacjach, Ricoeur posłużył się symbolem zła. Zaczynając od pierwszego upadku Adama, pokazał, jak w człowieku dokonuje się odmitologizowanie sensu, czyli przeniesienie upadku Adamowego na każdorazowe ludzkie intymne „ja”, w którym toczy się nieustanna walka, nieustanny wolny wybór. Dla niego życie jest ciągłym dynamis, ciągłym odmitologizowaniem symboli, ciągłą drogą między fenomenologicznym oglądem, a własną dziejowością, własnym stawaniem się. Tak zarysowana filozofia w ujęciu hermeneutycznym w drodze do sacrum stanowi podwaliny pod Ricoeurowską fenomenologię religii.Pozycja Filozoficzny spór o przedmiot poznania, a koncepcja poznania duchów czystych w wykładzie angelologii św. Tomasza z AkwinuDutkiewicz, Tomasz (Gdańskie Seminarium Duchowne, 2016)W filozoficznym sporze o właściwy człowiekowi przedmiot poznania wskazać można dwa najważniejsze stanowiska: idealistyczne, w myśl którego – wobec zawodności danych zmysłowych – punktem wyjścia refleksji filozoficznej należy uczynić, tak czy inaczej pojmowane, idee; oraz realistyczne, uznające wartość poznania zmysłowego, które jako jedyne umożliwia człowiekowi kontakt z rzeczywistością, a także podstawę dla poznania intelektualnego. Idealistyczny punkt wyjścia filozofii pozostaje w ścisłym związku z antropologiczną redukcją, w wyniku której człowiek ujmowany jest jako swego rodzaju byt świadomości, „czysty duch” poznający. Tego typu spirytualizm odcisnął swoje piętno także na myśli chrześcijańskiej, która przez wiele wieków pozostawała pod przemożnym wpływem platonizmu. Św. Tomasz z Akwinu, który – nawiązując do filozofii arystotelesowskiej – kreśli personalistyczną wizję człowieka jako transcendującej świat materialny, duchowo-cielesnej jedności, wiele uwagi poświęca problematyce angelologicznej, chcąc wskazać na istotne różnice, zachodzące pomiędzy naturą ludzką oraz naturą czystych inteligencji, jakimi są aniołowie. Różnice te w szczególności dotyczą ludzkiego i anielskiego poznania, w wielu jego aspektach. Teoriopoznawcze ujęcia, jakie od czasu Platona i Arystotelesa wypracowano w filozoficznym sporze o przedmiot poznania, okazały się przydatnymi dla wyjaśnienia sposobu pozyskiwania wiedzy, odpowiadającemu naturom – anielskiej i ludzkiej. O ile bowiem to drugie uwikłane jest zawsze w materię i skazane na pozyskiwanie w punkcie wyjścia zmysłowych danych, o tyle dla pierwszego – pozbawionego w naturalny sposób możliwości percepcji zmysłowej – jedynym możliwym punktem wyjścia pozostaje kontemplacja wrodzonych idei.Pozycja Charakterystyka operacyjna jezuitów Prowincji Wielkopolsko-Mazowieckiej na podstawie materiałów aparatu bezpieczeństwa w Polsce Ludowej z lat 1945-1989Ihnatowicz, Mateusz (Gdańskie Seminarium Duchowne, 2016)W artykule przedstawiono wyniki badań nad jezuitami w okresie Polski Ludowej. Bezpieka przez cały okres Polski Ludowej starała się ujarzmić jezuitów z północy. Jednak nie odniosła na tym polu wielu sukcesów. W jednej z prac dyplomowych funkcjonariusz Służby Bezpieczeństwa przyznawał się do poniesionej porażki. Zakon jezuitów dzięki swojej specyficznej formacji, duchowości, strukturze i stylowi działania zdołał się obronić zmasowanemu atakowi aparatu bezpieczeństwa.Pozycja Dyplomacja i religia. Zakonnicy franciszkańscy u sułtanów w StambulePaczkowski, Mieczysław Celestyn (Gdańskie Seminarium Duchowne, 2016)Historia franciszkańskiej obecności na Bliskim Wschodzie rozpoczyna się od spotkania św. Franciszka z sułtanem. Tureccy władcy ustanowili swoją stolicę w Konstantynopolu, stąd zrodziła się konieczność stałej obecności franciszkanów nad Bosforem. W okresie panowania Osmanów Stambuł był nie tylko największym islamskim miastem, ale także centrum wspólnoty żydowskiej oraz mniejszości chrześcijańskich. Ich przedstawiciele byli poddani zasadom tzw. milletu. Stolica imperium była także siedzibą patriarchatów orientalnych. Wspólnoty prawosławnych Greków czerpały korzyści z faktu, że ich członkowie byli poddanymi imperium osmańskiego, zdobywając przy tym wiele przywilejów. Rywalizacja o miejsca święte popchnęła te wspólnoty do rozpoczęcia kampanii zniesławiającej franciszkanów, opisywanych jako uzurpatorzy, obcy i nieprzyjaciele imperium tureckiego. Obrona i odzyskiwanie miejsc świętych była zasługą nieustannych i wytrwałych zabiegów ze strony zakonników i Stolicy Apostolskiej. Często zwracano się z prośbą do katolickich władców, aby podejmować dyplomatyczne rozmowy z islamskimi władcami w Konstantynopolu i upominać się o prawa katolików w miejscach świętych. W ten sposób zrodziła się długa tradycja dyplomatyczna w różnych rejonach imperium osmańskiego.Pozycja Espiritualidad conyugal según Dietrich von HildebrandUchwat, Jan (Gdańskie Seminarium Duchowne, 2016)Dietrich von Hildebrand is one of the most influential of twentieth-century laymen. His thinking has been taken into serious consideration in the teaching of the Catholic Church on marriage. In his works we can also find the basis of what since the Second Vatican Council has been called conjugal spirituality. This is founded on the idea that the sacrament of marriage is a vocation to holiness whose final purpose is eternal life with God. Von Hildebrand says that all kinds of help is available in the Catholic Church to live this vocation properly. He emphasized the role of the sacraments and of fidelity to the doctrine of the Church as a most fitting way of living this vocation. True spiritual understanding of the meaning of matrimony and consequently the life of a spouse might be a remedy for the lack of a spiritual vision of marriage today. The article is divided into 4 parts: Hildebrand’s ecclesiology; grace and the sacraments, Unum necessarium – plan of the conjugal life; purposes of conjugal spirituality.Pozycja Eucharystia – źródło i szczyt życia i misji bł. Piera Giorgia FrassatiegoMikołajczak, Michał (Gdańskie Seminarium Duchowne, 2016)Życie i działalność bł. P.G. Frassatiego bez wątpienia wskazuje na dar i tajemnicę Eucharystii. To właśnie sakrament Eucharystii był motorem działania włoskiego studenta, miłośnika górskich wypraw, a nade wszystko człowieka bez reszty oddanego ubogim i chorym – Apostoła Miłosierdzia. Pobożność eucharystyczna staje się źródłem rozumnej służby Bożej. „Jezus przychodzi do mnie w Komunii świętej każdego dnia, a ja Mu się odwdzięczam za to w dostępny mi sposób, odwiedzając Jego biedaków”. Pier Giorgio pokazał nam, że można kochać życie ze wszystkimi treściami, zadaniami i problemami, jakie niesie, a jednocześnie kierować się ku Bogu, który jest naszym odwiecznym celem.Pozycja Kościół w ujęciu Carlo Marii MartiniegoRabczyński, Paweł (Gdańskie Seminarium Duchowne, 2016)Współcześnie coraz częściej kwestionuje się bosko-ludzką genezę i naturę Kościoła. Dochodzi do kontestacji religijnej wiary w Kościół. Odrzucając nadprzyrodzone elementy jego struktury, widzi się w nim jedynie instytucję, zorganizowaną społeczność i utożsamia głównie z duchownymi. Kardynał C. M. Martini, wieloletni arcybiskup Mediolanu, wybitny biblista, myśliciel i niestrudzony duszpasterz, ujmuje Kościół w kategoriach personalnych, jako nowy lud Boży, wspólnotę osób zgromadzoną wokół Jezusa Chrystusa. Podkreśla jego apostolski i maryjny charakter. Kościół powstał z woli Jezusa, dla wspólnoty z Bogiem i braćmi. Apostołowie ukształtowali podstawowe struktury i formy jego istnienia. Maryja, Matka Zbawiciela, jest „obrazem”, „ikoną”, a także ideałem zrealizowanego życia ludzkiego dla każdego chrześcijanina oraz całej kościelnej wspólnoty.Pozycja Nowe życie i duchowość chrzcielnaSuwiński, Stanisław (Gdańskie Seminarium Duchowne, 2016)Teologia duchowości kształtowała się przez wieki i często jest nazywana teologiczną refleksją nad dążeniem chrześcijanina do rozwoju ku pełni życia ludzkiego oraz osobowego spotkania z Bogiem. Chrzest św. jest fundamentem w budowaniu tej osobowej relacji z Bogiem. Sama duchowość zaś nie należy do rzeczywistości prostych, lecz składa się z różnych czynników podmiotowo-przedmiotowych, na których łaska chrztu się rozwija. Dzięki tej łasce ochrzczony jest włączony w tajemnicę Chrystusa, która jest tajemnicą zbawienia. A zatem duchowość chrzcielna, która wprowadza chrześcijanina w nowe życie w Chrystusie, wynika też ze źródła, jakim jest sam Chrystus. Niniejszy artykuł podejmuje zagadnienie w następujących punktach: 1. Katechizmowe ujęcie chrztu; 2. Ku nowemu życiu; 3. Otwartość na przebóstwienie człowieka; 4. Duchowość chrzcielna; 5. Chrzest darem dla Kościoła.