Polonia Sacra, 2023, T. 27, Nr 1
Stały URI dla kolekcjihttps://theo-logos.pl/handle/123456789/25253
Przeglądaj
Ostatnie zgłoszenia
Pozycja Karmelitańskie źródła modlitwy w życiu i pismach Dorothy DayZyzak, Wojciech (Uniwersytet Papieski Jana Pawła II w Krakowie, 2023)Artykuł ukazuje wpływ karmelitańskiej duchowości na życie, a szczególnie na modlitwę służebnicy Bożej Dorothy Day. Jest wynikiem analizy jej publikacji, czyli książek i artykułów w różnych czasopismach, przede wszystkim w „The Catholic Worker”. Proces beatyfikacyjny Dorothy Day daje nadzieję na ukazanie jej całemu Kościołowi jako przykładu duchowości laikatu. Największy wpływ na jej życie wywarli: Teresa Wielka, Jan od Krzyża i Teresa od Dzieciątka Jezus. Autor bada i przedstawia wpływ świętych karmelitańskich na życie i modlitwę amerykańskiej kandydatki na ołtarze.Pozycja Wierni wobec wytycznych Kościoła katolickiego w Polsce. Pierwszy rok pandemii COVID-19Wąchol, Grzegorz (Uniwersytet Papieski Jana Pawła II w Krakowie, 2023)Artykuł jest podsumowaniem badań, jakie zostały przeprowadzone w lutym i marcu 2021 roku wśród wiernych świeckich, na temat postanowień duszpasterskich Kościoła katolickiego w Polsce podczas pandemii COVID-19. Autor uzyskał kilka tysięcy wypowiedzi wiernych, którzy od roku zmagali się ze zjawiskiem pandemii zagrażającym zdrowiu i życiu nie tylko w wymiarze fizycznym, ale również duchowym. Po krótkim teoretycznym wprowadzeniu w problematykę podejmowanego tematu nastąpi analiza wyników badań.Pozycja Polemika na temat natury małżeństwa na łamach „Ateneum Kapłańskiego” z projektem prawa małżeńskiego Komisji Kodyfikacyjnej w okresie międzywojennymSkoczylas, Kazimierz (Uniwersytet Papieski Jana Pawła II w Krakowie, 2023)Polska rodzina po odzyskaniu niepodległości doświadczała wielu okoliczności, które miały wpływ na jej funkcjonowanie. Członkowie rodzin charakteryzowali się niskim wykształceniem, doświadczali chorób, bezrobocia, głodu, a wielu nie znajdując godnych warunków do życia udawała się na emigrację. Po pierwszej wojnie światowej pozostała wielka liczba sierot. Państwo na miarę swoich możliwości starało się poprawiać los rodzin. Duże znaczenie w nowym państwie złożonym z terenów po dawnych zaborach miało stworzenie nowego prawa, w tym także prawa małżeńskiego i rodzinnego. Tym zajmowała się powołana przez Państwo w 1919 roku Komisja Kodyfikacyjna. Ona też przygotowała projekt prawa rodzinnego opublikowany w 1931 roku, nad którym trwała dyskusja. W tej dyskusji uczestniczyło środowisko katolickie, a w jego obrębie redakcja „Ateneum Kapłańskiego”. W czasopiśmie „Ateneum Kapłańskie” podejmowano dyskusję na temat problematyki rodzinnej wykraczającą treściami poza obszar prawa. Jednak dyskusja prowadzona na jego łamach nad projektem prawa małżeńskiego Komisji Kodyfikacyjnej odegrała dużą rolę w środowisku katolickim. Ta dyskusja miała wpływ na dalszy przebieg procesu kodyfikacji.Pozycja Odpusty jako realna pomoc w przemianie życiaKulik, Bogdan (Uniwersytet Papieski Jana Pawła II w Krakowie, 2023)Nauka o odpustach należy do oficjalnego nauczania Kościoła. Konstytucja apostolska Indulgentiarum doctrina św. Pawła VI z 1967 roku pozostaje do dzisiaj impulsem do dalszej refleksji nad historią, teologią, praktyką odpustów, a także nad ich znaczeniem dla życia człowieka. Jednak do tej pory nie zostało bezpośrednio podjęte zagadnienie, jaki wpływ ma praktyka odpustów na konsekwencje przeszłości, teraźniejszość i przyszłość osób starających się odpusty zyskiwać. W związku z tym celem artykułu jest próba ukazania, w jaki sposób proszenie o odpusty może realnie przemieniać konsekwencje naszego „wczoraj” oraz nasze „dziś” i „jutro”. Refleksja będzie dotyczyła przede wszystkim definicji odpustu i warunków koniecznych do jego otrzymania. Studium zostanie zwieńczone wnioskami oraz propozycjami dalszego namysłu nad tym, jaki zachodzi związek między odpustami i życiem człowieka.Pozycja Kobiety w misji ewangelizacyjnej pierwotnej wspólnoty chrześcijańskiejKlinkowski, Jan (Uniwersytet Papieski Jana Pawła II w Krakowie, 2023)Pozycja kobiet w rodzącym się pierwotnym Kościele została ukształtowana przez naukę Ewangelii i środowisko kulturowo-społeczne Bliskiego Wschodu. Jezus budując pierwotną wspólnotę wiary oparł się na symbolicznym gronie dwunastu apostołów, ale wraz z gronem uczniów wędrowały również kobiety, które stały się pierwszymi zwiastunami Jego zmartwychwstania. Pierwotne chrześcijaństwo przezwyciężało ówczesne podziały społeczne i kulturowe. Chrzest otwierał wszystkim w jednakowy sposób drogę zbawienia. Zarówno dla niewolnika i wolnego człowieka, Żyda i poganina, kobiety i mężczyzny wejście do wspólnoty Kościoła było identyczne. W pierwotnym Kościele kobiety uzupełniały misję ewangelizacyjną mężczyzn, poprzez instytucję wdów, posługę diakońską, czy zarządzanie Kościołem domowym. W jakimś stopniu dla misji Kościoła ułatwieniem były przemiany zachodzące w społeczeństwie grecko-rzymskim. Pojawiająca się niezależność materialna kobiet pozwalała im również bardziej zaangażować się w misję Kościoła. Pomostem do nowej roli kobiet w pierwotnym Kościele mogła być wspólnota esseńska być może wzorowana na ruchu pitagorejskim. Z dużym prawdopodobieństwem dom Marty, Marii i Łazarza kształtowany był wokół wielkiego umiłowania studiowania tekstów świętych, co umożliwiało kobietom szersze poznanie ówczesnej refleksji teologicznej. Kościół nadał nowe znaczenie idei dziewictwa, które otwierało się na relacje z Bogiem i posługę we wspólnocie. Niestety zarówno judaizm w wersji faryzejskiej jak i nasilający się wpływ ruchów gnostyckich doprowadził do ograniczenia pozycji kobiet w niektórych kręgach pierwotnego Kościoła. Niemniej jednak pierwotny Kościół wprowadził kobiety do wielu misji ewangelizacyjnych, w szczególności w dziedzinie nauczania, posługi charytatywnej i modlitewnej.Pozycja Twelve-step Spirituality in View of the Sacrament of Reconciliation in the Catholic ChurchJastrzębski, Andrzej (Uniwersytet Papieski Jana Pawła II w Krakowie, 2023)This article ventures into the basic principles of the original Twelve-step program by studying its similarity with the dynamics of the Sacrament of Reconciliation in the Catholic Church. It begins with a short presentation of the theological foundation of confession, and continues with the history of AA’s Twelve-step recovery program while focusing on the latter’s spiritual dimension and that of similar groups. The major analysis is dedicated to demonstrating and discussing the parallels found in the twelve steps content and the Sacrament of Reconciliation; where the twelve steps have their effectiveness written within themselves, the Sacrament of Reconciliation also requires a progression from contrition, an examination of conscience, the confessing sins and satisfaction. In conclusion, the author presents pastoral suggestions meant to facilitate work with believers struggling with various addictions.Pozycja Użycie form ראה i מראה oraz ich znaczenie w opisie wizji Ezechiela (Ez 1, 4–28)Jasiński, Andrzej S. (Uniwersytet Papieski Jana Pawła II w Krakowie, 2023)Treść Księgi Ezechiela odnosi się do okresu początków zesłania Izraela do Babilonii. Ezechiel został powołany na proroka i stróża nad zesłańcami. W artykule zostały przeanalizowane wypowiedzi zawierające formy ראה i מראה w wizji inauguracyjnej (Ez 1, 4–28). Wstępem do wizji i całej księgi jest tekst Ez 1, 1–3, w którym znajduje się wyrażenie: i ujrzałem wizję ( ואָרְֶאהֶ֖ מרְַאותֹ֥ ) Bożą (w. 1b). Wprowadza ono opisy wizji obecne w całej Księdze Ezechiela (Ez 1, 4–28; 8, 1 – 11, 25; 40, 1–48, 35 + 37, 1–14). Pierwsza wizja opisuje obecność chwały Jahwe pośród zesłańców w Babilonii. Jej tron umieszczony na sklepieniu podtrzymują istoty żyjące, przemieszczające się na kołach – rydwanie. Ezechiel poznał, że zesłańcy nie zostali opuszczeni przez Jahwe. Doświadczenie duchowe Ezechiela zostało zainicjowanie ręką Jahwe, która na nim spoczęła (w. 3). Była to moc, która uzdolniła go do oglądu (i słuchania; por. w. 24) rzeczywistości niedostępnej innym zesłańcom. Ezechiel stał się zatem szafarzem tajemnicy obecności Pana w Babilonii pośrodku „golah”. Wydarzenie to miało dać początek procesowi odnowy Izraela. Ezechiel przestał być anonimową postacią, lecz dzięki objawieniu stał się wybrańcem Bożym, prorokiem, stróżem oraz kapłanem nowej świątyni. Następstwa tego „widzenia” opisuje Ezechiel w dalszych partiach księgi.Pozycja Trynitarny wymiar modlitwy w ujęciu św. Jana od KrzyżaGogola, Jerzy Wiesław (Uniwersytet Papieski Jana Pawła II w Krakowie, 2023)W artykule podjęto problem relacji modlitwy wierzącego do Osób Trójcy Przenajświętszej, opierając się na pismach św. Jana od Krzyża (1542–1591), karmelitańskiego mistyka i doktora Kościoła. Refleksja zawiera dwa powiązane ze sobą zagadnienia: podstawa modlitwy trynitarnej oraz jej praktyka, inaczej mówiąc być i działać wierzącego. Praktyka modlitwy opiera się na świadomym włączeniu się wierzącego w trynitarny dialog: do Ojca przez Chrystusa w Duchu Świętym. Zastosowano metodę analizy źródeł teologicznych i pism św. Jana od Krzyża, uwzględniając strukturę artykułu, by móc uzyskać odpowiedź na postawiony na początku problem badawczy. Wnioski: Źródłem modlitwy jest nasze synostwo Boże w Chrystusie i związane z nim uzdolnienie do nadprzyrodzonej komunikacji z Bogiem oraz misterium zamieszkania Trójcy Świętej w duszy. Bez obiektywnej obecności Boga w życiu człowieka i bez jego zdolności do dialogu z Nim, modlitwa nie byłaby absolutnie możliwa. Modlitewny dialog realizuje Duch Święty. Naszym zadaniem jest pozostać zjednoczeni z Chrystusem i w Nim dawać się prowadzić Duchowi Świętemu. Jakość modlitwy zależeć będzie od stopnia poznania Boga i siebie oraz od jakości miłości, którą wierzący może rozwijać pełniąc wolę Bożą, zależną od rodzaju otrzymanego powołania. O ile uzdolnienie do modlitwy jest oczywistością katechizmową, to logikę praktyki trynitarnej modlitwy najlepiej uchwycić, analizując mistyczne zjednoczenie wierzącego z Bogiem. Na jego podstawie można zaobserwować absolutne pierwszeństwo działania Ducha Świętego w całym życiu duchowym wierzącego, któremu przyda rola otwartości na Jego działanie i współpracy.Pozycja Rok liturgiczny w nauczaniu papieża Piusa XII. W 75. rocznicę ogłoszenia encykliki o liturgii „Mediator Dei”Brzeziński, Daniel (Uniwersytet Papieski Jana Pawła II w Krakowie, 2023)20 listopada 2022 roku minęło 75 lat od ukazania się encykliki o liturgii Mediator Dei Piusa XII (†1958). Jest ona pierwszym tej rangi dokumentem Kościoła w całości poświęconym zagadnieniom dotyczącym świętej liturgii i ruchu liturgicznego. Ze względu na doniosłą treść otrzymała miano „Magna Charta liturgistorum” (Wielkiej Karty liturgistów). W związku z jubileuszem, w artykule przypomniano zawarte w dokumencie nauczanie, zwracając uwagę na aktualność teologii roku liturgicznego. Pius XII, wytyczając kierunek współczesnej odnowy liturgicznej, swym autorytetem utorował drogę odnowionej po wiekach sakramentalnej wizji roku zbawienia, zgodnie z którą Kościół starożytny budował roczny krąg obchodów liturgicznych. Nie ma wątpliwości, że współczesna heortologia stanowi kontynuację i teologiczne rozwinięcie oraz pogłębienie koncepcji roku kościelnego przedstawionej w encyklice o liturgii Mediator Dei. Świadczą o tym oficjalne dokumenty Magisterium Kościoła, jak również najważniejsze publikacje z teologii roku liturgicznego, zarówno ukazujące się w Europie i w świecie, jak i w Polsce.