Roczniki Teologii Fundamentalnej i Religiologii, 2011, T. 3 (58)

Stały URI dla kolekcjihttps://theo-logos.pl/handle/123456789/9937

Przeglądaj

Ostatnie zgłoszenia

Teraz wyświetlane 1 - 16 z 16
  • Miniatura
    Pozycja
    Problem wiarygodności miłości w buddyzmie w polskojęzycznej literaturze teologicznofundamentalnej
    Sokołowski, Paweł (Towarzystwo Naukowe KUL, 2011)
    The aim of this paper was to analyze a motivating aspect of love in Buddhism. As the most comprehensive analysis of the Buddhist love in the Polish literature is the work of H. de Lubac, hence the focus on his research, supplemented by observations of contemporary theologians. First shown understanding of the term „love” in Buddhism, referenced in order to analyze the three terms: majtri (kindness), dana (excellence based on the generosity and assistance), karuna (pity, compassion). Then the paper analyzed the relationship of Buddhist love to the love of Christianity and drew attention to the fact that Buddhism has been switched relationship between love and compassion (in Buddhism, compassion is born of love, in Christianity it is inversely). Buddhist charity does not have also a community dimension, so characteristic of Christianity. Results of this study was that supernatural love in Buddhism is present in the same extent that it is the divine revelation in the creatures and by creatures, and in the same way it lends credibility. Love in Buddhism does not have full incentive asset due to a lack in her the aspect of the Trinity, the ecclesial and sacramental (they strictly specify the Christianity). As a result of this has been demonstrated that Christianity offers the deepest shot of motivating aspect. Love in Christianity is in fact linked to the full and most perfect revelation of Christ.
  • Miniatura
    Pozycja
    Werytatywna wiarygodność Kościoła w świetle myśli teologicznej H. U. von Balthasara
    Przytuła, Jarosław (Towarzystwo Naukowe KUL, 2011)
    The article analyzes the veritative credibility of the catholic Church according to H. U. von Balthasar. We are trying to answer the question: Does the Church transmit the truth revealed in Jesus Christ in an honest and intact way?Despite changeable, philosophical and cultural directions the doctrine and moral rules of the Church remain constant and in accordance with ecclesiastical tradition. Christianity creates its credibility trough consequent interpretation and proclamation of the Divine Word. The Church interprets mysteries revealed by God in an infallible way, cares about the Biblical canon, meditates on Divine books, explores them and lives according to them. Existence of the ecclesiastical office eliminates attempts of subjective and incorrect understanding of the revelation. The Church fulfils its veritative mission with help of theology, which reads the Divine revelation in new contexts. Church’s veritative credibility is created also by the liturgy which makes saving work present and shows the God’s Revelation as something living and dynamic. Compatibility between confessed faith and life is the greatest argument for authenticity and credibility of the Church. The revealed truth shows its beauty and power in acts of charity and love.
  • Miniatura
    Pozycja
    Polska i holenderska refleksja nad chrześcijańską tożsamością w Europie
    Grodź, Stanisław (Towarzystwo Naukowe KUL, 2011)
  • Miniatura
    Pozycja
    Terminy „magia” i „czarownictwo” w świetle badań etnologicznych i religioznawczych
    Zimoń, Henryk (Towarzystwo Naukowe KUL, 2011)
    The subject of the article is a terminological reflection on the definition and interpretation of magic and witchcraft in the light of research by anthropologists and scholars of religion from the second half of the XIX c. to contemporary times. The views of evolutionists E. B. Tylor and J. G. Frazer, sociologists E. Durkheim, H. Hubert and M. Mauss, social anthropologist B. K. Malinowski, philosopher E. Cassirer and structuralist C. Lévi-Strauss are discussed. The principle criterion differentiating religion from magic is man referring to supernatural powers and beings. Practicing magic is socially approved of and has as its goal the good of an individual or social group. In the life of nonliterate peoples, religion and magic are united and that is why we speak of the religious-magical character of their beliefs, rituals and behaviour. Contemporary anthropologists and scholars of religion treat magic and religion as a field complementary and closely related with each other in the cultures of nonliterate peoples. Magic must be differentiated from witchcraft, whose goal is to conjure evil upon a person or community. E. E. Evans-Pritchard identified among the Azande people (southern Sudan) two types of wizardry: acquired sorcery which meant that the sorcerer consciously uses mixtures, spells and rites attempting to conjure evil and inborn witchcraft in which the witch based upon inherited psychic power unconsciously injures others by sending or activating a certain substance. This division is not universally applied in Africa, since inborn witchcraft appears much more rarely among African peoples than acquired sorcery. Faith in charms fulfils a cognitive, psychological, social, political and legal role. At the dawn of modern transformations in Africa, witchcraft is linked with jealousy, hidden aggression, social and economic inequality and the desire for power. On the one hand, Africanists stress the increase in witchcraft practices and a return to anti-witchcraft movements, and on the other hand, they draw attention to the fact that modernization and secularization related with it slowly contribute to lessening searching for explanations of misfortunes, illness and death in witchcraft beliefs.
  • Miniatura
    Pozycja
    Problem sensu negatywnego sądu egzystencjalnego o Bogu
    Sołtys, Andrzej (Towarzystwo Naukowe KUL, 2011)
  • Miniatura
    Pozycja
    Sensotwórczy wymiar objawienia Bożego według adhortacji „Verbum Domini” Benedykta XVI
    Słupek, Roman (Towarzystwo Naukowe KUL, 2011)
    Diverse areas of studies are concerned with the answer to the inquiry on the meaning of human existence. Also theology, referring to the Divine Revelation, points out to the meaning of existence, revealed by God. Also Benedict XVI refers to this issue in his apostolic exhortation Verbum Domini – On the Word of God in the life and mission of the Church. Indicating the Eternal Word, that entered the time and was pronounced in human way, at the same time the Holy Father convinces us, that for the person receiving this Word in faith, it can be the source of the meaning of existence. The Divine Revelation becomes the source of the meaning of human life thanks to its rationality, through responses it provides for the deepest human inquiries and desires, and thanks to the perspective of fullness of life transcending the limits of temporality. The meaning of human existence revealed in the Word of God, is properly understood and most fully accessible in the Church. The community of God’s people is called to reveal the Eternal Word faithfully as reality, which can be lived, and thanks to which one can live.
  • Miniatura
    Pozycja
    Chrystyczny wymiar zbawczej ekonomii Boga i jej wiarygodność
    Rusecki, Marian (Towarzystwo Naukowe KUL, 2011)
  • Miniatura
    Pozycja
    Cztery traktaty ks. Mariana Ruseckiego
    Przytuła, Jarosław (Towarzystwo Naukowe KUL, 2011)
  • Miniatura
    Pozycja
    Sperancyjna wiarygodność chrześcijaństwa w świetle encykliki Benedykta XVI „Spe salvi”
    Mastej, Jacenty (Towarzystwo Naukowe KUL, 2011)
    On the feast of St Andrew the Apostle, on November 30 2007 His Holiness Pope Benedict XVI promulgated the encyclical letter Spe salvi. The papal document is a proclamation of the Gospel of hope. Life devoid of hope is the most acute problem of modern times. Benedict XVI, reading this „sign of the times” points to the need of regaining hope, as it is hope only that gives meaning to human life and history. Sending the message of hope he emphasizes that man may find the lost hope only in God who is a certain and lasting foundation of every man's great hope. In the present paper Christianity’s hopeful credibility is shown in the light of Benedict XVI’s encyclical letter Spe salvi. The issue is shown in the following paragraphs: 1. Anti-hopeful atmosphere of modern times; 2. Hope revealed in Jesus Christ; 3. Hopeful character of the Christian testimony. The message of hope proclaimed by the Church allows modern man to overcome his despair, his doubt about the meaning of life, the lack of perspectives in his life, especially in the ultimate dimension. Christian hope helps man to be liberated from the feeling of hopelessness and from the lack of a vision of the future. Christianity’s hopeful credibility is realized by the testimony given by Christ’s confessors. The testimony becomes credible when Christians live with the hope they are given by God in their everyday lives. They are God’s sign for the world through their sensibility to those situations that may deprave man of hope. The message of hope is convincing for the world when Christians’ life is marked with faithful waiting for their final meeting with Christ who will come in glory.
  • Miniatura
    Pozycja
    Niepokalanie Poczęta w polskiej religijności ludowej adwentu na przykładzie wybranych regionów
    Kupisiński, Zdzisław (Towarzystwo Naukowe KUL, 2011)
    The liturgy of Advent honors the Blessed Virgin as Mother awaiting the birth of Her Child. The day of the Immaculate Conception of Our Lady is the first Marian feast and initiates a new liturgical year. In popular religiosity of Advent, Mary epitomizes spiritual rebirth; hence the faithful pray novenas and take part in numerous devotions to Our Lady. One of the most popular devotions is everyday morning Rorate Mass (Rorate Coeli), where during the Mass a additional candle – called „roratka” is lit. The personal and family life of the Polish faithful, and especially expecting women, along with all farm activities are entrusted to the care of the Blessed Virgin. In country folk tradition, devotion to Our Lady plays a significant role, since Mary as our Mother most fully understands our needs and can intercede for us in Heaven. The paper consists of two parts. In the first part we introduce the figure of the Blessed Virgin, emphasizing her place and function in the Advent liturgy. In the second part, we present popular religiosity, which encompasses numerous customs and folk observances associated with the Advent Marian feasts and devotions.
  • Miniatura
    Pozycja
    The Evangelical Lutheran Church in Change. Perspectives from Finland According to Recent Debate
    Kuivala, Petra (Towarzystwo Naukowe KUL, 2011)
    Petra Kuivala, studentka teologii na Uniwersytecie w Helsinkach, nakreśla kilka charakterystycznych rysów Kościoła luterańskiego w Finlandii. Jak sama zaznacza, w tekście znajduje się więcej pytań niż odpowiedzi wobec współczesnych wyzwań Kościoła, którego jest aktywnym członkiem. Całość została podzielona na trzy zasadnicze części. Pierwsza dotyczy analizy bieżącej sytuacji w oparciu o dane statystyczne, druga jest poszukiwaniem odpowiedzi na pytania, które stawia współczesność, trzecia – zakończeniem. W cel pracy wpisuje się również badanie wiarygodności Kościoła. Pierwszy rozdział (Przynależność kościelna i duchowość Finów w świetle badań statystycznych) stanowi próbę charakterystyki fińskiego sposobu przeżywania wiary. Według statystyk obecnie 78,2% ludności Finlandii należy do Kościoła luterańskiego, co daje 4.2 mln wyznawców. W 2010 r. jednak ponad 83 000 wiernych opuściło Kościół, o połowę więcej niż w roku 2009. Z drugiej strony w 2010 do Kościoła wstąpiło ok. 13 000 osób, co nie jest perspektywą pocieszającą. Z 77% Finów, deklarujących się jako luteranie w 2009 r., tylko 45% utrzymuje, że aktualnie wierzy na sposób chrześcijański. Stąd łatwo dostrzec, że bycie luteraninem jest w Finlandii częścią tożsamości narodowej. Z drugiej podkreśla się tolerancję wobec innych wyznań. Główne Kościoły tam obecne to: Kościół katolicki, prawosławny, zielonoświątkowcy, Świadkowie Jehowy, małe grupy buddystów i hinduistów oraz szybko rosnąca wspólnota muzułmanów. Tylko 13% Finów nie należy do żadnej grupy religijnej. Przyczyny rezygnacji z aktywności w Kościele są dwie: inna wizja teologiczna Kościoła niż ta prezentowana przez oficjalne organy kościelne (biskupów i sobór) oraz postrzeganie Kościoła przez większość wyłącznie jako instytucji. Warto zauważyć, że tylko 4% ludzi określa siebie jako ateistów. Jeśli chodzi o religijność, to 61% osób twierdzi, że są religijni. To znaczy w ich mniemaniu, że odnajdują w sobie jakiś rodzaj duchowości chrześcijańskiej. 74% mówi, że wierzy w Boga, ale tylko 47% wierzy w to, co Kościół nauczał o Bogu. Warto dodać, że 50% Finów wierzy w anioły, podczas gdy tylko 33% uznaje istnienie szatana jako osobowego zła. Następnie omówiona jest aktywność religijna w Finlandii. Tylko 14% osób raz w miesiącu uczestniczy w jakimś nabożeństwie, przy czym niekoniecznie jest to msza święta [oczywiście inaczej rozumiana niż w Kościele katolickim czy prawosławnym – przyp. red.]. Członków Kościoła można podzielić na trzy grupy. Pierwsza, mniejszościowa, to wierni aktywni, którzy poświęcają czas na działalność religijną, zwykle są to ludzie starsi, dorośli po wieku średnim oraz aktywna młodzież. Druga grupa to ci, którzy prawie wcale nie uczestniczą w nabożeństwach czy wydarzeniach religijnych. Należą do Kościoła ze względów tradycyjnych, tożsamości narodowej czy profitów materialnych (otrzymywanie pomocy od organizacji charytatywnych). Są w nim, ponieważ zawsze w nim byli. To jest również grupa, która najmocniej reaguje na debaty publiczne. Trzecia grupa, do której należy najwięcej członków Kościoła luterańskiego to ci, którzy utrzymują, że posiadają tożsamość chrześcijańską i system wierzeń, nawet jeśli aktualnie tego nie pokazują. Często określa się ich jako członkowie ogólni, Kościół stabilny, wierzący niepraktykujący. 47% Finów modli się przynajmniej raz w miesiącu. Powyższe dane zostały zinterpretowane jako przejaw duchowości prywatnej nastawionej raczej na indywidualne przeżywanie wiary niż wyrażanie jej publicznie. Wraz z młodszym pokoleniem w Kościele powstaje nowa kultura duchowości. Zawiera ona elementy pochodzące z kultur młodzieżowych, czyli muzyki rockowej lub metalowej w czasie liturgii, a nawet rytmy latynoamerykańskie. Dobrze ocenia się przygotowanie w ramach tzw. szkoły bierzmowania do przyjęcia Pierwszej Komunii. Na taki półroczny kurs zakończony tygodniowym obozem uczęszcza 91% 15-latków. Jako ilustracja powyższych danych może służyć powiedzenie, że Finowie oczekują od Kościoła trzech rzeczy: wody, ryżu i piasku. Są to symbole trzech najważniejszych momentów w życiu: urodzin, małżeństwa oraz śmierci, których Finowie nie wyobrażają sobie bez religijnych ceremonii mocno wrośniętych w ich kulturę. Generalnie Kościół w niewielkim stopniu oddziałuje na życie codzienne swoich członków, chociaż w chwilach ważnych jest obecny. Ponadto ludzie doceniają zaangażowanie społeczne Kościoła. W opinii publicznej na temat Kościoła przeważa jednak głos krytyki jego instytucjonalności, hermetyczności języka oraz rozmijania się podejmowanych tematów z życiem codziennym. Druga część artykułu (Współczesne kontrowersje w fińskim Kościele luterańskim) dotyczy aktualnych wyzwań i trudności. Pierwszą z nich jest ordynacja kobiet, możliwa od roku 1986. Następnie problem stanowi brak jedności w reprezentowaniu Kościoła na zewnątrz. Na jego czele stoi 10 biskupów, z których wszyscy są sobie równi. Z racji różnicy zdań między nimi co do spornych kwestii, obraz Kościoła, zwłaszcza przedstawiany w mediach, różni się w zależności od tego, który z biskupów się wypowiada. Nie ma jasnego autorytatywnego przedstawiania rozwiązań w debacie o Kościele, skutkiem czego wydaje się on pękać od środka. Kolejną kwestią sporną jest sposób czytania i interpretowania Biblii. Katechizm Ewangelików Luterańskich zaleca czytać Pismo Święte w kluczu historii zbawienia, jednak nie podaje już, na ile ściśle należy to czynić. W związku z tym różne wspólnoty różnie interpretują słowo Boże. Ciekawym zagadnieniem jest różnorodność ruchów wewnątrz tego Kościoła. Odnajdujemy w nim pięć mniejszościowych ruchów, z których każdy ma swoje teologiczne i moralne akcenty. W działalności ruchów można zauważyć wiele pozytywów, m.in. praktykowanie wiary w bardziej intensywny sposób oraz gromadzenie podczas letnich festiwali więcej niż 100 000 ludzi na modlitwie. Z drugiej strony stosunek ruchów do Kościoła macierzystego jest często zachwiany, co naświetlają media. Najbardziej znany to ruch ewangeliczny. Podkreśla się w nim radość z wiary, wolność od grzechu i smutku oraz dziękczynienie za codzienne życie. Odrzuca się świecenia kobiet. Msze organizowane przez ten ruch są celebrowane wyłącznie przez mężczyzn. Innym przykładem jest Fundacja Luterańska, grupa która również nie święci kobiet oraz uznaje jedynie literalną interpretację listów św. Pawła. Warto dodać, że jeśli chodzi o księży-kobiety, to stanowią one 38% ogółu duchownych, liczących 2300 osób. Ważną kwestią dyskutowaną powszechnie jest stosunek Kościoła do homoseksualizmu. O randze tego problemu może świadczyć fakt, iż po publicznej debacie z października 2010 r. na ten temat w ciągu trzech miesięcy odeszło z Kościoła 80 000 osób. Przyczynę upatruje się w unikaniu tego problemu przez Kościół zbyt długo. W sprawie małżeństw homoseksualnych na razie Kościół luterański wypowiada się negatywnie, choć dopuszcza asystencje i modlitwę księdza przy takim akcie. To rodzi kolejne napięcia między poszczególnymi frakcjami w Kościele, gdzie liberałowie chcą iść dalej aż do pełnej zgody, a konserwatyści chcą utrzymać status quo. W związku z tym zostaje postawione pytanie o stopień zgody, do jakiego można się jeszcze posunąć w ramach tolerancji. Tolerancja była zawsze osią Kościoła w Finlandii, który jawi się jako różnoraki w praktyce i wierze. Jednak gdzie znajdują się ramy, poza którymi nie można już będzie mówić o jedności? Artykuł wieńczy stwierdzenie o daleko posuniętej segmentaryzacji Kościoła luterańskiego w Finlandii. Co więcej, pomimo znacznego wpływu, jaki posiada Kościół na życie społeczne i kulturalne, trzeba szybko nakreślić linie rozwoju i podjąć decyzje w oficjalnej polityce, które muszą być respektowane. Pocieszającym może być fakt, iż ludzie wciąż pukają do drzwi Kościoła i dlatego tak długo, jak będą wierni, tak długo Kościół ma zadanie do wypełnienia.