Kultura-Media-Teologia, 2021, nr 46
Stały URI dla kolekcjihttps://theo-logos.pl/handle/123456789/37144
Przeglądaj
Ostatnie zgłoszenia
Pozycja Dyskurs historyczny a dyskurs popularnonaukowy w serwisie YouTube na przykładzie wybranych kanałówBarańska-Szmitko, Anna (Wydział Teologiczny UKSW w Warszawie, 2021)Celem artykułu jest przedstawienie cech dyskursu historycznego najpopularniejszych i rozwijających się polskojęzycznych kanałów historycznych w serwisie YouTube oraz próba określenia relacji między dyskursem historycznym a popularnonaukowym. Materiał badawczy stanowiły filmy kanałów Historia Bez Cenzury, Irytujący Historyk, Oblicza wojny, Światowa Historia, Powojnie. Analizie poddano tematykę, deklarowane motywacje/uzasadnienia wyboru danego tematu oraz styl wypowiedzi. Zakładano, że w wymienionych kanałach dyskurs historyczny oraz popularnonaukowy funkcjonują na równych prawach. Hipotezę tę zweryfikowano negatywnie. Wyniki analiz pokazały, że cechy dyskursu popularnonaukowego w dużej mierze determinują zawartość, styl materiału badawczego oraz wpływają na wybór i sposób przedstawienia omawianej tematyki. Na kształt dyskursu historycznego wpływa też tabloidyzacja i zjawisko infotainmentu.Pozycja Poszukując Józefa. O wizerunku cieśli z Nazaretu w dramacie „Cień Józefa. Apokryf współczesny” Pawła KamzyPodlyuk, Anastasiya (Wydział Teologiczny UKSW w Warszawie, 2021)Zainteresowanie postacią świętego Józefa istniało już od pierwszych wieków chrześcijaństwa, zaś owocem najwcześniejszych refleksji nad osobą Oblubieńca Maryi stały się liczne apokryfy rozwijające opowieść biblijną. Za współczesną kontynuację tego rodzaju rozważań można by uznać dzieła kultury podejmujące tematykę józefologiczną. Jednym z takich utworów jest dramat autorstwa Pawła Kamzy pt. Cień Józefa. Apokryf współczesny, któremu jest poświęcony niniejszy artykuł. Autorka przedstawia kilka wybranych zagadnień józefologicznych, ukrytych w analizowanym dziele, konfrontuje je z nauką Kościoła katolickiego z uwzględnieniem ujęć zarówno tradycyjnych, jak i najnowszych, jak również ukazuje rolę współczesnych narracji apokryficznych w refleksji nad sprawami nurtującymi ludzi XXI wieku.Pozycja Efektywność komunikowania politycznego za pośrednictwem mediów społecznościowych na szczeblu lokalnym: studium prezydentów miast wybranych na kadencję 2014–2018Marmola, Maciej (Wydział Teologiczny UKSW w Warszawie, 2021)Media społecznościowe stanowią obecnie jedno z podstawowych narzędzi komunikowania politycznego. Wykorzystanie social mediów przez aktorów politycznych pozwala nie tylko na przekazywanie informacji związanych z ich dokonaniami i postulatami politycznymi, ale przede wszystkim umożliwia bezpośrednią interakcję i budowanie trwałej relacji między politykiem a wyborcami. Prezentowany artykuł diagnozuje poziom zaangażowania generowany przez profile na Facebooku wszystkich prezydentów miast kadencji 2014–2018. W trakcie badań przeanalizowano ponad 65 tysięcy postów opublikowanych w okresie 17.11.2014– 18.03.2018. Wyniki badań potwierdzają, że nie ma istotnego związku między poziomem zaangażowania generowanym przez publikowane treści a czasem pełnienia urzędu przez prezydentów oraz wielkością miasta, w którym pełnią funkcję organu wykonawczego. Istnieje natomiast zależność między liczbą publikowanych postów a średnim zaangażowaniem użytkowników Facebooka.Pozycja Wpływ polityki narodów Bośni i Hercegowiny na komunikację międzykulturową w państwieBuras-Marciniak, Anetta (Wydział Teologiczny UKSW w Warszawie, 2021)Bośnia ogłosiła niepodległość w marcu 1992 roku, co było jedną z przyczyn wybuchu wojny domowej zaliczanej do najbardziej krwawego konfliktu w Europie od zakończenia II wojny światowej. Wojna zakończyła się w 1995 roku podpisaniem traktatu pokojowego w Dayton na mocy, którego Bośnia i Hercegowina stała się krajem niepodległym, podzielonym na dwie części składowe: Republikę Serbską (49% terytorium) i Federację Muzułmańsko-Chorwacką (51% terytorium). W późniejszych latach powstał Dystrykt Brczko, który zamieszkują wszystkie trzy narody. Podział negatywnie wpływa nie tylko na stabilność polityczną w państwie, ale także na całokształt życia społecznego. Jest też bezpośrednią przyczyną wyhamowania bośniackiej gospodarki, która nie rozwinęła się do tej pory należycie. Różnorodność religijna BiH (Boszniacy – islam, Serbowie – prawosławie, Chorwaci – katolicyzm), znacząco wpływa nie tylko na kulturę narodową BiH, ale także w wysokim stopniu na komunikację międzykulturową i kulturę w kraju. Celem artykułu jest próba wyjaśnienia jak polityka poszczególnych narodów BiH wpływa na komunikację międzykulturową w państwie.Pozycja Polskie periodyki ogólnoinformacyjne i partyjne (1918–1939) w krajowych bibliotekach cyfrowychKristanova, Evelina (Wydział Teologiczny UKSW w Warszawie, 2021)Celem opracowania była weryfikacja dostępności zdigitalizowanej prasy polityczno-informacyjnej wydawanej w II Rzeczypospolitej. Periodyki o tym profilu zdefiniowano jako platformę wypowiedzi różnych partii. Zaliczono do nich również tytuły prasowe, w których podejmowano problematykę polityczną „z różną skalą stopnia upolitycznienia”. W tej kategorii znalazły się zarówno dzienniki dobrze znane i liczące się, jak też nowo powstałe – sensacyjne. Pierwsza część artykułu w przeglądzie literatury przedmiotu stanowi przypomnienie ogólnych warunków społeczno-politycznych prasy lat 1918–1939. Po dokonaniu analizy stwierdzono, iż większość najważniejszych pism ogólnoinformacyjnych i partyjnych tego okresu została zamieszczona w krajowych bibliotekach cyfrowych i jest łatwo dostępna dla współczesnych historyków, medioznawców, politologów. Badania mają charakter wstępny i w założeniu są kontynuacją zamierzonego cyklu artykułów, dotyczącego cyfryzacji rodzimych pism o różnym profilu.Pozycja Genoteologia reportażu. Dyskurs wiedzy i wiaryKononiuk, Tadeusz (Wydział Teologiczny UKSW w Warszawie, 2021)Tekst biblijny traktowany jako narracja od dawna jest przedmiotem badań w hermeneutyce biblijnej, których celem jest pełniejsze zrozumienie sensu biblijnego przekazu. Badania te prowadzone są z różnych perspektyw teoretycznych, metodologicznych i ideologicznych. Artykuł jest medioznawczą analizą treści Nowego Testament, odwołującą się bezpośrednio do teologii mediów. To teologiczno-medioznawcze podejście badawcze pozwoliło stworzyć autorską koncepcję genoteologii (terminu powstałego ze złożenia dwóch słów: genologii i teologii). Umożliwia ona dualistyczną – genologiczną i teologiczną – heurezę ksiąg biblijnych, łącząc literaturoznawcze ramy narracyjne i praktyki dyskursywne, wykorzystujące metodologię genologiczno-medioznawczą z teologicznymi ramami narracyjnymi, skoncentrowanymi na aksjologicznej analizie przekazu biblijnego. Taka perspektywa badawcza pozwala na eksplorację tekstu biblijnego w wymiarze przedmiotowym (aspekty warsztatowe, gatunkowe, literackie) i wymiarze podmiotowym (aspekty aksjologiczno-deontologiczne), umożliwiając tym samym próbę odpowiedzi na pytanie, czy w Nowym Testamencie można odnaleźć korzenie gatunkowe reportażu i kanon aksjologiczny reportera.Pozycja Obraz misji czy misje poprzez obraz? Siedemnasto- i osiemnastowieczne misje jezuickie w filmach „Misja”, „Czarna suknia” i „Milczenie”Kluj, Wojciech (Wydział Teologiczny UKSW w Warszawie, 2021)Misje jezuickie, zwłaszcza te dawne, stale fascynują. W niniejszym tekście podjęto próbę przyjrzenia się trzem filmom „misyjnym”, których akcja toczy się w XVII i XVIII w. Są to The Mission (Misja), reż. R. Joffé, 1986, Black Robe (Czarna Suknia), reż. B. Beresford, 1991 i Silence (Milczenie), reż. M. Scorsese, 2016. Wiele szczegółów w tych filmach nie odpowiada prawdzie historycznej, ale pobudzają one do przemyśleń. O to chodziło reżyserom, którzy nie próbowali sugerować widzowi odpowiedzi, ale po prostu stawiają pytania dotyczące wiary, z jakimi sami się zmagają. Dziś Europa jest starzejącym się kontynentem i peryferiami (a nie sercem) Kościoła, dlatego właśnie w Azji, Afryce i Ameryce Łacińskiej odkrywamy nowe inspiracje dla wiary chrześcijańskiej. Liczba kanonizowanych świętych w Chinach, Japonii czy Korei już jest większa niż w Polsce.Pozycja Transmisje nabożeństw liturgicznych w agendzie tygodników „Gość Niedzielny” i „Niedziela” w okresie pierwszej i drugiej fali pandemii koronawirusa (luty – grudzień 2020 r.). Studium medioznawczeKindziuk, Milena (Wydział Teologiczny UKSW w Warszawie, 2021)Pandemia COVID-19 i ograniczenia dotyczące liczby wiernych w kościołach zrodziły nowe zjawisko, nieznane dotąd na tak wielką skalę w komunikacji religijnej – transmisje Mszy i nabożeństw liturgicznych online w różnych formach: na stronach internetowych poszczególnych diecezji, parafii, Episkopatu Polski, pism i portali katolickich, wreszcie live streaming w social media. Celem niniejszego artykułu było zbadanie, w jaki sposób w okresie pierwszej i drugiej fali pandemii (luty-grudzień 2020 r.) informowały o tym i o problemach z tym związanych dwa największe ogólnopolskie katolickie tygodniki kościelne: „Gość Niedzielny” i „Niedziela”. Przyjęto metodę badawczą: ilościową i jakościową analizę zawartości. Pomocniczo wykorzystano też metodę analizy kontekstu dyskursu prasowego. Na potrzeby badania opracowano klucz kategoryzacyjny i sporządzono kwestionariusz. Z tekstów opublikowanych w omawianym okresie badawczym na łamach „Gościa Niedzielnego” i „Niedzieli” wynika jednoznaczny przekaz: że transmisja Mszy online nie jest tożsama z realnym uczestnictwem w Eucharystii, tylko stanowi formę przejściową, dopuszczalną w czasie obowiązującej dyspensy, w wyjątkowych okolicznościach, do których Kościół zaliczył pandemię COVID-19. Z analizy ilościowej wynika też zależność współwystępowania tekstów dziennikarskich z publikowaniem dokumentów kościelnych dotyczących dyspensy i transmisji Mszy online.Pozycja Faith, Culture and a Human Person in the Thought of Cardinal Stefan WyszyńskiFicek, Ryszard (Wydział Teologiczny UKSW w Warszawie, 2021)This article depicts the specificity and multidimensional nature of Stefan Wyszyński’s personalistic conception concerning the Christian vision of involvement in culture. Therefore, attention has been paid to how the central tenets of personalism can form the basis for shaping culture, especially to contemporary (post)-modern reality? Thus, the analysis of culture carried out in the presented paper explains the discussed issues regarding a vocation addressed to every human being. Moreover, emphasizing such elements as the human person, family, nation, state, the international community, culture, economy, and politics understood in an integral way, as well as the Church proclaiming the universal message of salvation, the personalistic vision of culture shows a praxeological character, rooted in a concrete human existence and oriented towards the dimension of creative-saving. It allows not only the direct inclusion of the human person in the current of civilization and cultural changes but also allows a person to discover the right place in the dynamically changing realities of the modern world.Pozycja Audycje Rozgłośni Polskiej Radia Wolna Europa o ks. Jerzym Popiełuszce od porwania do pogrzebu (19 X–3 XI 1984 roku)Czaczkowska, Ewa K. (Wydział Teologiczny UKSW w Warszawie, 2021)Porwanie, śmierć i pogrzeb ks. Jerzego Popiełuszki jesienią 1984 roku były ważnym tematem audycji Rozgłośni Polskiej RWE. Z kwerendy audycji zarchiwizowanych na portalu Polskiego Radia wynika, że od 19 października do 3 listopada 1984 roku sprawie ks. Popiełuszki RWE poświęciła zarówno audycje cykliczne, specjalne oraz emitowała wcześniejsze relacje (transmisje) m.in. kazań, rozważań, nabożeństw, prowadzonych przez ks. Jerzego Popiełuszkę, a także m.in. Mszy św. pogrzebowej. Wśród materiałów przygotowanych przez dziennikarze RWE są radiowe gatunki zaliczane do rodzajów: informacyjnego, publicystycznego i pogranicznego. Ważne miejsce wśród emitowanych do Polski programów zajmowały korespondencje współpracowników RWE z całego świata. Słuchacze Rozgłośni Polskiej RWE byli na bieżąco oraz w sposób obiektywny i wyczerpujący informowani o porwaniu, zabójstwie i pogrzebie ks. Jerzego Popiełuszki. Mogli poznać opinie nie tylko redaktorów RWE, ale ważnych postaci i obserwatorów z całego świata. Poczucie wolności w eterze, którą Polakom uwięzionym za żelazną kurtyną dawała Rozgłośnia Polska RWE, było podstawą budowania i umacniania oporu wobec totalitarnej władzy, a w konsekwencji upadku całego systemu.