Polonia Sacra, 2016, R. 20, Nr 3 (44)
Stały URI dla kolekcjihttps://theo-logos.pl/handle/123456789/4295
Przeglądaj
Ostatnie zgłoszenia
Pozycja Duchowość maryjna Fultona J. SheenaZyzak, Wojciech (Wydawnictwo Naukowe Uniwersytetu Papieskiego Jana Pawła II, 2016)Autor artykułu bada znaczenie Najświętszej Maryi Panny w duchowości amerykańskiego biskupa Fultona J. Sheena. Pokazuje duchowość maryjną jako aspekt duchowości chrześcijańskiej, opartej na wzorze postawy Matki Bożej. Jego duchowość, oparta na biblijnych i dogmatycznych podstawach, realizuje się w specyficznej pobożności maryjnej. Autor najpierw ukazuje obraz Maryi, jaki wyłania się z pism Sheena. Następnie omawia najważniejsze formy pobożności maryjnej. Na koniec, ukazując jej wzorczość, zastanawia się, na ile ta forma duchowości spełnia zasady pogłębionej pobożności maryjnej zawartej w adhortacji Marialis cultus.Pozycja Ecological challenges to ethicsZuziak, Władysław (Wydawnictwo Naukowe Uniwersytetu Papieskiego Jana Pawła II, 2016)This article is an attempt to shed new light on the environmental challenges of ethics related to over‑exploitation of the world by humanity. This article aims to formulate guidelines for the project of new ethics that will be able to respond to these challenges, to appreciate the intrinsic value of the world without diminishing the value of human being. The starting point of the analysis is the increase of ecological awareness, observable both among scientists and politicians as well as among citizens and the Church. In the next part of the article, contemporary ecological ethics are compared with traditional anthropocentric ethics. The paper presents the diagnosis of the reasons for the exploitation of nature resulting with ecological crisis and offers a method of overcoming the crisis. It argues in favour of anthropocentrism, but rejects its radical version. In the last part of the paper there is a proposal to create a new ethics, appropriate for us and the world, which would be an extension and refinement of Christian ethics in dialogue with contemporary secular trends.Pozycja Ślady Boga w przyrodzie w pismach świętego Franciszka z Asyżu, świętego Bonawentury i świętego Jana Pawła IIWarchoł, Paweł (Wydawnictwo Naukowe Uniwersytetu Papieskiego Jana Pawła II, 2016)Święty Franciszek z Asyżu, święty Bonawentura z Bagnoreggio i święty Jan Paweł II to grono osób, które łączy świętość życia oraz umiłowanie przyrody. Odczytywali ją jako księgę Boga, odkrywając w niej Jego wielkość i piękno. Wierni Pismu Świętemu, proponowali uznanie przyrody, by „z wielkości i piękna stworzeń poznać przez podobieństwo ich Stwórcę” (Mdr 13, 5) oraz uwielbiać Go za to dzieło. Dla wierzących i niewierzących piękno wyciśnięte przez Boga w naturze dowodzi Jego istnienia i pozwala patrzeć na świat w perspektywie wieczności. Odczytanie śladów Boga w przyrodzie adresowane jest dla wszystkich ludzi, gdyż razem tworzą rodzinę, bratersko‑siostrzaną wspólnotę z Ojcem i dalszymi krewnymi, braćmi kosmicznymi. Ślady Boga pozostawione w przyrodzie pozwalają dostrzec bezinteresowną miłość, a w konsekwencji zachwycić się nad tajemnicą istnienia i pozostawionego piękna. Rzecz w tym, by umieć usłyszeć, czyli mieć umiejętność rozpoznawania znaków i ukrytych w nich sensów.Pozycja Listy pasterskie w posłudze słowa biskupa Jerzego AblewiczaTragarz, Mirosław (Wydawnictwo Naukowe Uniwersytetu Papieskiego Jana Pawła II, 2016)List jako forma komunikacji interpersonalnej znany był już w najstarszych kulturach i cywilizacjach. Ma on także swoją chrześcijańską genezę i etymologię. To także forma przekazu doświadczenia Boga i wiary. List pasterski odegrał bardzo ważną rolę w posłudze słowa biskupa tarnowskiego Jerzego Ablewicza. Jest on autorem 70 listów pasterskich skierowanych do diecezjan podczas jego 28-letniej posługi biskupiej. Odnoszą się do szeroko rozumianego życia religijnego, przeżywanych koronacji czy obchodów rocznicowych. Stanowią swoiste repetytorium wiedzy historycznej. W większości dotyczą tarnowskich świętych i błogosławionych. Są przejawem troski biskupa o poziom wiedzy teologicznej i postawę moralną diecezjan. Stanowią także świadectwo udziału biskupa w obradach Soboru Vatykańskiego II. Omawiane dzieła epistolograficzne przygotowywane były przez arcybiskupa Jerzego Ablewicza i opierały się na źródłach biblijnych, dorobku ojców Kościoła i Magisterium. Przygotowane w oparciu o klasyczny model przepowiadania, mają walory komunikacyjne i pedagogiczne. Arcybiskup Jerzy Ablewicz na łamach swoich dzieł jawi się jako człowiek wielkiego taktu i kultury, który w swojej posłudze doskonale korzystał z listu pasterskiego jako formy posługi słowa i przekazu doświadczenia Boga oraz własnej wiary.Pozycja Eine eindringliche Mahnung Die Enzyklika Laudato si’ im Kontext apokalyptischer BilderRosenberger, Michael (Wydawnictwo Naukowe Uniwersytetu Papieskiego Jana Pawła II, 2016)Viele Beispiele zeigen, dass die wissenschaftliche Forschung apokalyptische Bilder und Kategorien benutzt, sowohl um das Problem zu analysieren als auch um mögliche Lösungen anzuzeigen. Fern jeder Kritik daran versucht der Artikel diese Tatsache als eine Gelegenheit zu sehen, eine Brücke zwischen Klimaforschung und Religion zu bauen: Auch Papst Franziskus benutzt in seiner Umweltenzyklika Laudato si’ apokalyptische Kategorien, wenn er den christlichen Glauben mit der Umweltkrise konfrontiert. Der Autor dieses Artikels analysiert die Enzyklika in dieser Perspektive. Sowohl in der päpstlichen Darstellung der Probleme als auch in seiner Lösungsperspektive ist er von der Dringlichkeit und Größe der globalen Umweltzerstörung getrieben. Es sind nicht rationale Argumente einer distanzierten Beobachterperspektive, die der Papst beitragen möchte, sondern eine emotionale Sorge und eine starke Leidenschaft für Schwester Erde, die schreit und leidet. Im Unterschied zu seinen Vorgängern überlässt Papst Franziskus die theologische Reflexion der akademischen Theologie – in aller Freiheit und Verantwortung. Daher zeigt der Artikel im Schlussteil eine Hauptkategorien, die das Potenzial einer Vertiefung und Weiterführung der päpstlichen Anstöße besitzen.Pozycja Katolicka nauka społeczna o większości w demokracjiZwoliński, Andrzej (Wydawnictwo Naukowe Uniwersytetu Papieskiego Jana Pawła II, 2016)Najważniejszym, wstępnym warunkiem, przeprowadzenia demokratycznych wyborów jest wolność polityczna w państwie. Nikt i nic, nacisk władzy politycznej, terror ani oszustwo, nie może wpływać na wyniki wyborów lub z góry je określać. Istotnymi elementami polityki wolnościowej państwa jest decentralizacja i samorząd. Obywatelom, grupom i sąsiedzkim wspólnotom należy pozostawić możliwość własnych incjatyw i odpowiedzialność, także w zakresie współdecydownia kto i jak pełnić będzie najwyższe funkcje państwowe. Dojrzałe koncepcje demokracji, w tym tzw. „personalizmu wspólnotowego”, mogą być interesujące dla społeczeństw niezależnie od kultury duchowej i tradycji. Prawdziwa wolnośc człowieka polega jednak na tym, że decyzje człowieka zapadają w jego centrum osobowym, w „ja” osobowym, którte też realizuje te decyzje. Wolność nie jest też brakiem zdeterminowania , niezależnością, lecz swoistym zdeterminowaniem – przez siebie samego, a więc rodzajem samozależności, autodeterminizmem. Wolność więc ma dwa wymiary, wyrażające się w: zdolności do podejmowania „własnych” decyzji, oraz w mocy do realizowania tego, co sama postanowiła. Demokracja nie może zastąpić wolności jednostki, wyręczyć ją w jej decyzjach w odpowiedzialności za działania, które podejmuje, także w jej imieniu.Pozycja Żarliwy chwały Boskiej promotor – ks. Sebastian Jan Piskorski (1636–1707)Panuś, Kazimierz (Wydawnictwo Naukowe Uniwersytetu Papieskiego Jana Pawła II, 2016)A number of great priests have become a part of the 650 history of the Krakow Academy – Jagiellonian University. One of them was Rev. Sebastian Jan Piskorski (1636–1707). The article presents four areas of the activity the Great Skawinian. He became known as a professor and rector of the Krakow Academy, a builder of St. Anne’s Collegiate Church, a writer (a poet, a panegyrist, a hagiographer and a translator) and a preacher. He earned the permanent memory and gratitude of the future generations by being a builder of St. Anne’s Collegiate Church. While performing the function, he made great endeavours to obtain funds, the right building material, efficient organization of the work of bricklayers, stonemasons and also to bring over distinguished artists who were able to make the shrine of an exceptional character. Those were: the great stucco and Bernini’s follower – Balthazar Fontana, the creator of polychrome – Karl Dankwart and the painter connected with the court of Jan III Sobieski – Jerzy Eleuter‑Siemiginowski. Piskorski himself was also the author of detailed ideological and artistic programmes of the shrine. He belonged to a group of professors who in 1689 decided on modification of the plan of the new church designed by Tylman of Gameren accepting for realization the model of Sant Andrea della Valle Church in Rome. Rev. Piskorski was a colourful character performing manifold activities and all areas of his activity were included in diffusing even bigger glory of God.Pozycja Kwestie bioetyczne w encyklice Laudato si’ papieża FranciszkaMuszala, Andrzej (Wydawnictwo Naukowe Uniwersytetu Papieskiego Jana Pawła II, 2016)Artykuł podejmuje refleksję nad wątkami bioetycznymi zawartymi w ostatniej encyklice papieża. W punkcie pierwszym analizuje modele filozoficzne we współczesnej bioetyce, szczególnie rozpowszechnione w ostatnich latach, takie jak: scjentyzm, utylitaryzm, model absolutnej autonomii i personalizm. W punkcie tym ukazano również ocenę tych sposobów filozofowania dokonaną przez papieża Franciszka i jego wniosek, że jedynie model personalistyczny jest adekwatny do właściwego rozwiązania kwestii ekologicznej i bioetycznej. W punkcie drugim opisane są trzy modele ekologiczne: model antropocentryczny, biocentryczny i partnerski. Ukazana jest także refleksja Franciszka w tej kwestii: relacja człowieka do przyrody powinna mieć charakter partnerski i uwzględniać fakt odpowiedzialności człowieka przed Bogiem za działania wobec przyrody. Człowiek powinien być nie władcą tego świata, lecz sługą mającym na celu dobro stworzeń i winien szanować nadane przez Boga prawa. W trzeciej części omówiono kazusy bioetyczne poruszone w encyklice Laudato si’. Dotyczą one początków życia człowieka (status embrionu ludzkiego, aborcja), przemocy wobec dzieci, godności osoby cierpiącej i starszej oraz bioetyki ekologicznej (zadawanie cierpień zwierzętom i żywność GMO).Pozycja Ojcostwo duchowe w myśli patrystycznej – zarys zagadnieniaKasprzak, Dariusz (Wydawnictwo Naukowe Uniwersytetu Papieskiego Jana Pawła II, 2016)W Biblii oraz w pierwotnej tradycji chrześcijańskiej (I–III wiek) nie spotykamy opisów praktycznego prowadzenia duchowego. Jako ćwiczenie duchowe ojcostwo duchowe powstało dopiero w IV wieku wśród mnichów egipskich. Celem podstawowym tej praktyki było znalezienie sposobu na własne zbawienie, zaś celami doraźnymi były: dojście do dojrzałości chrześcijańskiej, przejawiającej się w duchu rozeznania siebie, osiągnięcie kontemplacji, wewnętrznego spokoju i apathei. Wiodącym wątkiem formacyjnym w ojcostwie duchowym u omawianych mnichów było dzielenie się osobistymi przeżyciami duchowymi, szczególnie istotna była zaś praktyka wyjawiania swych myśli.Pozycja Franciszkańskie przesłanie Laudato si’Jaromi, Stanisław (Wydawnictwo Naukowe Uniwersytetu Papieskiego Jana Pawła II, 2016)Franciszkańskie przesłanie encykliki Laudato si’ ukazuje się czytelnikowi dokumentu już od pierwszego wersu, który jest bezpośrednim nawiązaniem do słynnego Hymnu stworzenia św. Franciszka z Asyżu. Niniejszy artykuł zarysowuje różne franciszkańskie inspiracje papieskiego dokumentu, również w jej analizach teologicznych bazujących na myśli franciszkańskiego teologa i filozofa św. Bonawentury. Próbuje też pokazać inne franciszkańskie elementy katechezy papieża Franciszka oraz przywołuje franciszkańskich braci tworzących przed wiekami myśl społeczno‑ekonomiczną obecną na kartach encykliki. Tym samym udowadnia, że głoszona rewolucyjność nauczania papieskiego jest w dużej mierze mocno zakorzeniona w katolickiej tradycji franciszkańskiej.