Polonia Sacra, 2019, R. 23, Nr 2 (56)
Stały URI dla kolekcjihttps://theo-logos.pl/handle/123456789/4709
Przeglądaj
Ostatnie zgłoszenia
Pozycja Różnorodność pseudocharyzmatycznych praktyk na przestrzeni wiekówMedwid, Wojciech (Wydawnictwo Naukowe Uniwersytetu Papieskiego Jana Pawła II, 2019)W kontekście coraz mocniej dochodzących do głosu grup nowej ewangelizacji, różnorodnych grup charyzmatycznych i ich liderów – w różny sposób oddziałujących na wiernych – celem artykułu jest określenie źródła i ukazanie rozwoju zjawisk charyzmatycznych na przestrzeni wieków. Przedmiotem refleksji historyczno-teologicznej są kwestie związane z interesującym nas zagadnieniem począwszy od czasów biblijnych do wieku XIX, kiedy to nastąpiła bardzo mocna ekspansja ruchów określających się jako charyzmatyczne i pod „działaniem” Ducha Świętego. Zdecydowana większość przypadków zachowań obserwowanych podczas ekstremalnych spotkań charyzmatycznych jest widoczne w religiach okultystycznych. Żywiołowe i odbiegające od normy doświadczenia, stały się cechą charakterystyczną grup i ich liderów, którzy przekonują swoich zwolenników o rzekomym działaniu Ducha Świętego przez nich oraz o ich wyjątkowej misji, jaką mają podjąć, aby odnowić wiarę Kościoła. W epoce nowożytnej pojawiły się zróżnicowane sekty charyzmatyczne w duchu protestanckim i anglikańskim, odznaczające się specyficznymi zjawiskami religijnymi: wizje, uzdrowienia, proroctwa, mówienie językami, uzdrawianie, drżenie, chrzest w Duchu Świętym, zaśnięcie w Duchu.Pozycja Przełom w teologii św. Bonawentury z Bagnoregio i jego teologiczno-pastoralne konsekwencje w perspektywie współczesnościWoźniak, Robert (Wydawnictwo Naukowe Uniwersytetu Papieskiego Jana Pawła II, 2019)Artykuł opiera się na przekonaniu o znaczącym zwrocie, który nastąpił w myśli Bonawentury około roku 1259. Istotą przełomu w La Verna była radykalizacja egzystencjalnego wątku teologii Doktora Serafickiego. Niniejszy artykuł jest próbą opisania podstawowych teologicznych i duszpasterskich konsekwencji tego zwrotu w stosunku do współczesności. Głównym punktem odniesienia jest tekst Itinerarium mentis in Deum.Pozycja Psalm 91 (90) w pismach św. Elżbiety od Trójcy ŚwiętejWilk, Janusz (Wydawnictwo Naukowe Uniwersytetu Papieskiego Jana Pawła II, 2019)W artykule podjęto analizę percepcji Psalmu 91 (90) w pismach Elżbiety od Trójcy Świętej (1880–1906). W pierwszej części studium zaproponowano własny przekład Psalmu 91 (90) oraz przeprowadzono jego krótką egzegezę (struktura; symbolika; teologia). W części drugiej dokonano analizy pism, w których Elżbieta od Trójcy Świętej wykorzystała przesłanie Psalmu 91 (90). Ten najczęściej cytowany lub parafrazowany przez karmelitankę z Dijon psalm, odzwierciedlał jej zażyłość z Bogiem oraz poczucie bezpieczeństwa i pokoju. Tym też dzieliła się z adresatami swoich pism.Pozycja Doświadczenie męki Chrystusa jako paradygmat mistycznego doświadczenia Boga w nocy ciemnejStrumiłowski, Jan (Wydawnictwo Naukowe Uniwersytetu Papieskiego Jana Pawła II, 2019)W artykule została podjęta próba teologicznej interpretacji męki Chrystusa, rozumianej jako wydarzenie paradygmatyczne względem chrześcijańskiego doświadczenia nocy ciemnej. Owa teologiczna interpretacja, dla zachowania jak największego zakresu eksplikacyjnego z założenia, powinna być spójna teologicznie wobec pokrewnych dziedzin teologicznych (teologii duchowości i dogmatyki obejmującej trynitologię, chrystologię i antropologię). Ponadto ów model wyjaśniania podkreślić ma prymat oraz totalność działania Boga, skupiając się na pozytywnym odczytaniu misterium zarówno męki Chrystusa, jak i doświadczenia nocy ciemnej przez chrześcijanina.Pozycja Personalistyczna zasada wychowania w Itinerarium mentis in Deum św. BonawenturyŚliwiński, Piotr Jordan (Wydawnictwo Naukowe Uniwersytetu Papieskiego Jana Pawła II, 2019)Itinerarium mentis in Deum to dziełko świętego Bonawentury napisane jako podręcznik dla formacji franciszkanów. Jej zasadniczym rysem jest naśladowanie świętego Franciszka z Asyżu. Bonawentura medytując życie Biedaczyny, proponuje formy jego naśladowania. Posługuje się przy tym językiem filozoficzno-teologicznym, a co za tym idzie dokonuje ciekawej interpretacji życia i osoby Świętego z Asyżu. Artykuł analizuje bliżej: proponowaną koncepcję hierarchii wiedzy oraz proponowany sposób medytacji jako dwa ciekawe przykłady takiej personalistycznie zorientowanej formacji.Pozycja Od mistycznej intuicji św. Franciszka do kontuicji św. BonawenturyŁopat, Jerzy (Wydawnictwo Naukowe Uniwersytetu Papieskiego Jana Pawła II, 2019)Celem niniejszego artykułu jest ukazanie, w jaki sposób św. Bonawentura z Bagnoregio próbował wyjaśnić intuicję mistyczną św. Franciszka z Asyżu. Bonawentura, jako profesor Uniwersytetu Paryskiego, zastosował do wyjaśnienia mistycznej intuicji św. Franciszka następujące teorie: teorię egzemplaryzmu, teorię zmysłów duchowych oraz swoją własną teorię tzw. kontuicji. Po zaprezentowaniu bonawenturiańskiej koncepcji kontuicji podane zostały wybrane współczesne interpretacje tejże teorii kontuicji, by następnie podać: ocenę kontuicji w świetle współczesnej filozofii poznania w nauczaniu wybranych autorów. Bonawenturiańska kontuicja jest dzisiaj niedocenianym zagadnieniem poznawczym w zakresie teorii poznania Boga.Pozycja Ku ekumenii realistycznej. W poszukiwaniu przyczyn trudności w katolicko-prawosławnym dialogu teologicznymKałużny, Tadeusz (Wydawnictwo Naukowe Uniwersytetu Papieskiego Jana Pawła II, 2019)Celem niniejszego artykułu jest prezentacja ważniejszych przyczyn trudności w katolicko-prawosławnym dialogu teologicznym na forum światowym. Temat został rozwinięty w czterech częściach. Najpierw zwrócono uwagę na odmienną świadomość podziału w katolicyzmie i w prawosławiu. Następnie dokonano ogólnej prezentacji wybranych aspektów katolicko-prawosławnego „dialogu miłości” i „dialogu prawdy”. W trzeciej części omówiono uwarunkowania początków dialogu teologicznego między obydwoma Kościołami. W końcu odniesiono się do kluczowych problemów natury eklezjologicznej, które pojawiły się w toku dialogu, takich jak uznanie kościelnego statusu partnerów dialogu, rozumienie kategorii „Kościołów siostrzanych” i stosunek do kwestii „uniatyzmu”. Ostatecznie stwierdzono, że katolicko-prawosławny dialog teologiczny jest dialogiem trudnym. Istniejące trudności dialogowe nie muszą jednak prowadzić do zniechęcenia, ale wręcz przeciwnie – mogą stać się impulsem do pogłębienia i ożywienia katolickoprawosławnego dialogu teologicznego.Pozycja About some limitations in researching the human being. Theological perspectiveJastrzębski, Andrzej (Wydawnictwo Naukowe Uniwersytetu Papieskiego Jana Pawła II, 2019)The concept of a person has gone through several stages of development in the history of thought. In the classical tradition, a person is considered to be a substance. In modernity, John Locke brought forward the notion that social existence and consciousness are the most salient properties of a person, which brought about a possibility of renouncing one’s personhood because of a lack of some perceivable and observable traits. This is why in a Christian anthropology there is such an emphasis on personalism, which from the very beginning of the twentieth century has been opposed to the treatment of people as obscure elements of matter, or elements be manipulated unquestioningly. In this paper we have indicated some elements of anthropology that demonstrate important limitation of any attempt at explaining away the mystery of being a human person.Pozycja Reguła Braci Mniejszych, jej powstanie i zatwierdzenie w dziełach hagiograficznych i w kazaniach św. BonawenturyHorowski, Aleksander (Wydawnictwo Naukowe Uniwersytetu Papieskiego Jana Pawła II, 2019)Celem artykułu jest przeanalizowanie, w jaki sposób św. Bonawentura z Bagnoregio przedstawia zatwierdzenie Zakonu Braci Mniejszych oraz ich Reguły. Teksty Żywota większego i Żywota mniejszego zostają porównane z najwcześniejszymi dziełami hagiograficznymi poświęconymi św. Franciszkowi z Asyżu. Odczytanie tych dzieł w świetle kazań Bonawentury ku czci Świętego Asyżanina pozwala na głębsze uchwycenie intencji autora, który kreśląc duchowy portret założyciela zakonu, pomija milczeniem fakty mogące osłabić pozycję Braci Mniejszych w toczącym się wówczas sporze o rolę nowych wspólnot zakonnych w Kościele. Bonawentura przenosi więc akcent z zatwierdzenia Zakonu i Reguły przez papieża − stojące w sprzeczności z Konstytucją XIII Soboru Laterańskiego IV − na stygmatyzację Franciszka, którą przedstawia jako cudowne potwierdzenie wspólnoty Braci Mniejszych przez samego Chrystusa.Pozycja Doświadczenie Alwerni źródłem powstania Drogi duszy do Boga św. Bonawentury z BagnoregioBlock, Wiesław (Wydawnictwo Naukowe Uniwersytetu Papieskiego Jana Pawła II, 2019)Struktura i treść Droga duszy do Boga dzieła w pełni odzwierciedla atmosferę stygmatyzacji Franciszka. Obraz sześciu skrzydeł serafina posłużyły Bonawenturze za punkt odniesienia do budowy traktatu, a duchowe doświadczenie brata Franciszka stało się źródłem co do jego treści. Pielgrzymowanie człowieka ku Bogu przebiega przez sześć etapów, by potem na samym końcu drogi, przejść do ostatniego, jakim jest odpoczynek w Trójcy i czysta Jej kontemplacja. W tej duchowej podróży istotną rolę spełnia Słowo Wcielone. Natomiast podstawowym narzędziem pozwalającym człowiekowi rozpoznawać i rozważać tajemnice Boga, są władze duszy i intelektu.