Śląskie Studia Historyczno-Teologiczne, 2023, T. 56, z. 1
Stały URI dla kolekcjihttps://theo-logos.pl/handle/123456789/35538
Przeglądaj
Ostatnie zgłoszenia
Pozycja Franciszkańska misja na Bliskim Wschodzie w dobie pandemiiPaczkowski, Mieczysław (Księgarnia Św. Jacka, 2023)Autor artykułu skupia się na ukazaniu działalności zakonu franciszkańskiego na terenie Kustodii Ziemi Świętej w czasach epidemii, zarówno w minionych stuleciach, jak i obecnie. W ciągu swej historii Bliski Wschód wielokrotnie był nękany przez epidemie. Stolica Apostolska powierzyła opiekę nad sanktuariami w Ziemi Świętej braciom mniejszym, lecz opiekowali się oni również pielgrzymami, potrzebującymi i chorymi. Udzielali wszechstronnej pomocy duchowej i materialnej. Taką samą troskę okazywano miejscowej ludności. Na podstawie źródeł literackich i przekazów pątników można opisać dawne sposoby zmagania się z zagrożeniem epidemicznym. Chodzi o środki duchowe, ale także materialne. Na podstawie źródeł literackich i tras pielgrzymów można opisać sposoby radzenia sobie z zagrożeniem epidemiologicznym. W okresach zarazy otaczano opieką przedstawicieli wszystkich Kościołów chrześcijańskich (katolickich, prawosławnych i protestanckich) oraz miejscową ludność (muzułmanów i Żydów). Doświadczenie sprawiało, że za jedyny skuteczny sposób zapobiegania epidemiom uważano izolację chorych i podejrzanych o zarażenie. Podobne środki stosowano na całym świecie, walcząc z pandemią COVID-19. Wprowadzane stopniowo restrykcje nie dotyczyły wyłącznie mieszkańców Bliskiego Wschodu. Zaprzestano pielgrzymek i wycieczek, praca duszpasterska i edukacyjna została poważnie ograniczona, działalność charytatywna i kulturalna zakonników niemal całkowicie sparaliżowana. W trudnym okresie pandemii franciszkańska kustodia zapewniała materialne i duchowe wsparcie miejscowej ludności, która pozostawała w izolacji i bez pomocy z zewnątrz. Praktyka stosowana przez franciszkanów w Ziemi Świętej do dziś stanowi bazę doświadczeń, z której można czerpać w trudnych czasach.Pozycja Przodkowie ambasadora USA w Polsce w Gminie GorzyceOlszar, Henryk (Księgarnia Św. Jacka, 2023)Jest to opowieść o Christopherze R. Hillu i jego przodkach mieszkających na obszarze Gminy Gorzyce. Życie bohatera artykułu obserwujemy też na linii frontu amerykańskiej dyplomacji. Wniósł on znaczący wkład w historię polityczną świata.Pozycja Styl działalności protektora wychodźstwa polskiego abp. Józefa Gawliny w świetle korespondencji z ks. Kazimierzem Kwaśnym, rektorem Polskiej Misji Katolickiej w ParyżuKłakus, Michał (Księgarnia Św. Jacka, 2023)W Archiwum Polskiej Misji Katolickiej w Paryżu przechowywana jest korespondencja abp. Józefa Gawliny z ks. Kazimierzem Kwaśnym. Na zbiór ten składa się ponad sto pięćdziesiąt listów z lat 1949–1963, ułożonych w układzie chronologicznym, sporządzonych w języku polskim, francuskim i włoskim. Poza kilkoma listami odręcznymi, listy w większości sporządzone są w formie maszynowej. O wartości tej korespondencji świadczy fakt, że opiekun wychodźstwa polskiego w korespondencji do rektora w Paryżu nie tylko porusza sprawy organizacji pracy duszpasterskiej wśród Polaków we Francji, ale również zapoznaje go z istniejącymi w Rzymie stosunkami i zależnościami. Lektura tych listów pozwala zrozumieć, jak ważne w Watykanie było zachowanie zasad kurtuazji, dobór odpowiedniego słownictwa czy form grzecznościowych. Celem niniejszego artykułu jest oparta na przywołanych materiałach analiza stylu pracy abp. Józefa Gawliny.Pozycja Między inspiracją a naśladownictwem – o tworzywie stylistycznym pielgrzymkowej twórczości Józefa GojaDylus, Daniela (Księgarnia Św. Jacka, 2023)W artykule podjęto próbę wskazania źródeł, które wykorzystał Józef Goj, tworząc Opis pielgrzymki do Ziemi Świętej, a także zbiór Pieśni pątniczych ułożonych z widzenia i odwiedzenia (…) miejsców świętych. Jego teksty, wydane na początku XX w., świadczą o różnorodnych inspiracjach niewykształconego autora. Pochodzący z Górnego Śląska pątnik pełnił prawdopodobnie funkcję tzw. śpiewoka. Choć był obeznany tyko z kulturą ludową, starał się przekraczać jej granice: odwoływał się zarówno do tradycyjnych pieśni dziadowskich, tekstów religijnych, przewodników, jak i do klasyki literatury polskiej – „Quo vadis” H. Sienkiewicza. Bogactwu źródeł towarzyszyły różne sposoby nawiązania do nich – przytaczanie obszerniejszych fragmentów, cytowanie określonych zdań, fraz i wyrażeń, parafrazowanie, a także naśladowanie języka i stylu pierwowzoru.Pozycja „Ewangelik Górnośląski” (1932–1939) – „Będziemy w służbie wiernie trwali”Bertman, Wisława (Księgarnia Św. Jacka, 2023)Artykuł przypomina „Ewangelika Górnośląskiego” – polskie czasopismo ewangelickie, ukazujące się w Katowicach w latach 1932–1939, którego wydawcą było Towarzystwo Polaków Ewangelików na Górnym Śląsku. Tygodnik był jedynym polskim pismem ewangelickim ukazującym się okresie międzywojennym na tym terenie. W artykule na tle zaistniałej sytuacji w powstałym w 1924 r. Kościele Ewangelicko-Unijnym na Polskim Górnym Śląsku przedstawiono twórców i redaktorów tygodnika, w większości duchownych, znanych polskich działaczy niepodległościowych, i ich starania na łamach czasopisma o budzenie świadomości narodowej wśród miejscowych ewangelików. Na podkreślenie zasługuje sprzeciw redaktorów wobec antysemityzmu i krytyka poczynań Hitlera. Przedstawiono również na podstawie archiwaliów kwestie finansowania tygodnika, nakładów, form promocji.Pozycja E-ncyklopedia wiedzy o Kościele katolickim na Śląsku – geneza i funkcjonowanie internetowej inicjatywy naukowo-popularyzatorskiejSzafraniec, Ewa (Księgarnia Św. Jacka, 2023)Celem poniższego artykułu jest omówienie genezy i wieloletniego rozwoju projektu E-ncyklopedia wiedzy o Kościele katolickim na Śląsku, który powstał w środowisku akademickim Wydziału Teologicznego Uniwersytetu Śląskiego w Katowicach. Analizując dane statystyczne dotyczące ruchu w witrynie, zebrane przez narzędzie Google Analitycs, w wybranych przedziałach czasowych (początek – połowa funkcjonowania – teraźniejszość), autorka podejmuje próbę opisu i interpretacji społecznego odbioru treści prezentowanych w witrynie, wpisując je w szersze konteksty medialne ostatnich dziesięcioleci (przejście od użytkowania komputerów osobistych do smartfonów, natychmiastowość w dostępie do informacji, powierzchowność w jej odbiorze). Autorka zauważa czynniki sprzyjające rozwojowi projektu – natychmiastowy i szeroki dostęp do zasobów sieci, możliwość promowania witryny na szeroką skalę przez media społecznościowe, reklamy internetowe – oraz te niesprzyjające: „tyrania chwili”, powierzchowność odbioru, przypadkowość wyszukiwań, przypadkowość treści. Okazuje się, że czynniki te (i inne) bronią się przed jednoznaczną oceną, gdyż płynnie się przenikają i wchodzą we wzajemne zależności.Pozycja Dzieła teologiczne w pijarskiej bibliotece kolegium wieluńskiego w świetle katalogu bibliotecznego z 1809 r. PrzyczynekStolarczyk, Tomasz (Księgarnia Św. Jacka, 2023)Pozycja Chrześcijanin między tradycjonalizmem a progresizmem. Nowe wyzwaniaSpyra, Marek (Księgarnia Św. Jacka, 2023)Pozycja Recenzja publikacji „Pielgrzymki Józefa Goja do Ziemi Świętej w 1902 i 1905 roku. Edycja tekstów źródłowych”. Studia i materiały, red. J. Myszor, Katowice 2023Synowiec, Helena (Księgarnia Św. Jacka, 2023)