Roczniki Teologii Ekumenicznej, 2011, T. 3(58)
Stały URI dla kolekcjihttps://theo-logos.pl/handle/123456789/13983
Przeglądaj
Ostatnie zgłoszenia
Pozycja Synergizm Bożej łaski i ludzkiej wolności. Czy droga przebóstwienia człowieka w teologii wschodniej jest pelagiańska?Składanowski, Marcin (Towarzystwo Naukowe KUL, 2011)According to the Holy Bible, God gives us unceasingly his grace in order to liberate humanity from sin and death. One of the most fundamental Christistian beliefs – which expresses the absolute primacy of God’s salvific will – says that God’s grace is necessary for salvation. The doctrine of divine grace was the main topic of the theological discussion between St. Augustine and Pelagius. The Augustinian doctrine presented clear opposition between the omnipotence of God’s grace and the weakness of the sinner. Augustine’s teachings prevailed in the Catholic doctine, although without its extremities. Meanwhile in the East, the Pelagian controversy was not understood and the Augustine’s doctrine of divine grace was not accepted. The Eastern theology speaks of synergism as a divine-human salvific cooperation. Is this not a Pelagian denial of the absolute salvific primacy of God? To answer this question, the article seeks the notion of divine grace in the doctrine of the Orthodox Church. The concept of God’s grace is in this doctrine associated with the concept of deification (theosis). Essentially, God’s grace is the same as God’s uncreated energies. It is some kind of active presence of the Holy Trinity in the world. Its manifestations are the sacraments of the Church. Its aim is the final fulfillment of human destiny and of the world. Man’s free will is also an important gift of grace. God’s salvific action toward mankind leads to theosis which is the purpose of human life. It is achievable only through a synergy (cooperation) between human will and God’s uncreated energies. The omnipotence of God’s grace does not destroy human freedom, because freedom of the human will itself is a God’s gift. The Orthodox doctrine of synergism, however, does not distinguish clearly God’s grace and human freedom. Man’s salvation is possible through the cooperation of grace and freedom, although ultimately divine Providence leads mankind to eternal fulfillment. There are still some important doctrinal differences between Catholic and Orthodox theologies. The Eastern thought emphasises the deification of man and the ultimate goal of the human life. The Catholic doctrine is more practical: it seeks the way of salvation for a sinner. However, it does not mean that these two concepts are totally incompatible. They both are based on the main Christian idea of God’s love toward mankind. The most important expression of this redemptive and salvific love is Christ’s Cross and Resurrection.Pozycja „Chrześcijanie Bliskiego Wschodu”. Konferencja naukowa podczas Tygodnia Modlitw o Jedność Chrześcijan zorganizowana przez Instytut Ekumeniczny KUL, 19 stycznia 2011 rokuSashko, Iryna (Towarzystwo Naukowe KUL, 2011)Pozycja Koncepcja teologii Paula TillichaNadbrzeżny, Antoni (Towarzystwo Naukowe KUL, 2011)Paul Tillich (1886-1965) was a modern theologian whose work remains very interesting today. His primary objective in teaching and writing was to make his understanding of Christianity relevant to the modern mind. This paper presents Tillich’s concept of theology. The key to understanding Tillich’s theology is what he calls the “method of correlation.” Theology must be an answering theology. Tillich called it apologetic theology. Christian answers should be offered in response to questions asked by modern man. It is an approach that correlates insights from Christian revelation with the issues raised by existential, psychological, and philosophical analysis. The theological answer is determined by the sources of theology, our experience, and the norm of theology. There are three main sources of systematic theology: the Bible, Church history, and the history of religion and culture. Experience is not a source but a medium through which the sources speak. And the norm of theology is the content of the biblical message. Tillich’s concept of theology has been directly influential on many catholic theologians as well (E. Schillebeeckx, J. Haught, T. Halík).Pozycja Idea powszechności Kościoła według Włodzimierza SołowjowaMoskałyk, Jarosław (Towarzystwo Naukowe KUL, 2011)This brief outline of Solovyov’s idea of the universality of the Church is an attempt to validate his individual view on one of the crucial dimensions of the existence of the ecclesial community in the world. The significance of the presented doctrinal vision follows from its focus on the ontological-historical element of the Church, i.e. on its permanent and unchanging component that finds temporal expression as a divine-human event. It is on account of the principle of the universality of the Church that the question of its original and future shape on a strictly human plane remains open. Vladimir Solovyov was not afraid to engage this question, deeming it to be of basic importance for a Christian’s identification with his/her Church. With time, the special point of reference in Solovyov’s theological reflections shifts to the problem of universality in Orthodoxy and Catholicism, seen in the perspective of unifying Christians of the East and the West. Solovyov was the first Orthodox theologian to put forward a far reaching suggestion concerning unity of the two Churches.Pozycja Tydzień Modlitw o Jedność Chrześcijan w Katolickim Uniwersytecie Lubelskim Jana Pawła II 18-25 stycznia 2011 rokuKopiec, Piotr; Malina, Anna (Towarzystwo Naukowe KUL, 2011)Pozycja Eschatologia anglikańskaKopiec, Piotr (Towarzystwo Naukowe KUL, 2011)Eschatological question have a central place in the structure of faith. Asking about life after death is of deeply existential nature, connected with the most immanent human’s desires and hopes. In the structure of the theological systems of the Christian confessions however, eschatology stays behind, as it is treated as a non-scientific story. It concerns theology of all Christian churches. Anglican theology looks for the via media, a middle way between protestant and catholic traditions and compiles different trends of theological thinking. Its most appropriate description is provided by the rule of comprehensiveness, which means the inclusion into Anglican confession various attitudes toward theological questions. The rule of comprehensiveness refers also to the eschatology – within Anglican system one could find various images of heaven and hell and various ideas of life after death. Three main doctrines should be here enumerated – the universalism, which assumes salvation for all human beings, traditional belief on hell and the annihilation. Which one is preached depends often of the time and the social relation of epoch.Pozycja Działalność naukowa Instytutu Ekumenicznego KUL w 2010 rokuKopiec, Piotr (Towarzystwo Naukowe KUL, 2011)Pozycja Dokąd zmierza anglikanizm?Kopiec, Piotr (Towarzystwo Naukowe KUL, 2011)Pozycja Bibliografia byłych i obecnych pracowników Instytutu Ekumenicznego KULKopiec, Piotr (Towarzystwo Naukowe KUL, 2011)Pozycja Ecumenical Epoch of the Blessed Pope John Paul IIKantyka, Przemysław (Towarzystwo Naukowe KUL, 2011)Over a quarter of a year of the pontificate of blessed Pope John Paul II constitutes the whole ecumenical epoch, filled by intensive ecumenical doctrinal dialogues, events and encounters. John Paul II – who ascended the Petrine See 13 years after the Second Vatican Council – like his predecessor Pope Paul VI undertook the conciliar deed of restoring the Christian unity. John Paul II launched the ecumenical dialogue of the Roman Catholic Church with Orthodoxy. During his apostolic visits to various countries often met the heads of non Catholic Churches and Church Communities. He also frequently received in Vatican representatives of Christian non Roman Catholic world. John Paul II also laid the foundations for the ecumenical dialogue drawing its main lines in his encyclical letters Redemptor hominis and Ut unum sint. Pope did not hesitate to describe the ecumenical engagement as an “imperative of Christian conscience”. The blessed Pope was acting according to his conviction expressed in his apostolic letter Novo millennio ineunte that theological discussions, cooperation in charity initiatives and above all the great ecumenism of sanctity cannot fail, but with God’s help will bring good results. By his pontificate he confirmed and strengthened the Roman Catholic Church on its ecumenical path of rebuilding the visible unity.Pozycja Teologiczne podstawy jedności chrześcijan w świetle Dekretu o ekumenizmie (DE 2)Górka, Leonard (Towarzystwo Naukowe KUL, 2011)Pozycja Eklezjologia jedności – perspektywa ewangelickaChwastek, Dariusz (Towarzystwo Naukowe KUL, 2011)Pozycja Sobór Florencki. Wykłady Sekcji Historii Kościoła Wydziału Teologicznego w roku akademickim 1958/59Waczyński, Bogusław (Towarzystwo Naukowe KUL, 2011)Pozycja Ecumenical Patriarch Bartholomew’s “Green Message” to the WorldLeśniewski, Krzysztof (Towarzystwo Naukowe KUL, 2011)Współcześnie coraz poważniej traktuje się ekologiczno-społeczny kryzys w świecie. Kwestia odpowiedzialności za postępujące zniszczenie środowiska naturalnego jest ważna nie tylko dla rządów państw, polityków, działaczy samorządowych i naukowców, ale również dla hierarchii Kościołów chrześcijańskich. Wkład Kościołów jest bardzo ważny ze względu na uświadamianie ludziom, że istnieje bezpośrednie powiązanie między stanem duchowym osoby ludzkiej a kondycją świata stworzonego. W niniejszym artykule została bardzo syntetycznie przestawiona ekologiczna działalność Jego Świątobliwości Bartłomieja, Patriarchy Ekumenicznego, na forum światowym. W pierwszej części ukazano „zielone powołanie” Patriarchy Bartłomieja, który od dwudziestu lat kontynuuje i rozwija w duchu szeroko rozumianego dialogu dzieło swego poprzednika Patriarchy Ekumenicznego Dimitriosa. Ważnym elementem zaangażowania ekologicznego obecnego Patriarchy Konstantynopola są encykliki wydawane co roku z okazji początku prawosławnego roku kościelnego – 1 września, które dotyczą ekologicznej odpowiedzialności prawosławnych chrześcijan za cały stworzony świat. Od 1997 r. Patriarcha Bartłomiej nazywany jest „Zielonym Patriarchą”. Jednym z przejawów jego misji jest ukazywanie prawdy o tym, że wszystkie szkody wyrządzane środowisku naturalnemu stanowią odzwierciedlenie duchowych problemów ludzkości. Stąd też ustawicznie Patriarcha głosi, że refleksja antropologiczna powinna stanowić warunek wstępny naszego rozumienia świata. Współcześnie coraz bardziej konieczne staje się łączenie chrześcijańskiej ontologii z naukami szczegółowymi. Ten postulat Patriarcha Bartłomiej urzeczywistnia w praktyce poprzez różnorodną działalność jednoczącą przedstawicieli różnych państw, społeczności, religii, naukowców czy dziennikarzy. Szczególną rolę pośród wielu organizowanych czy współorganizowanych przez Patriarchę międzynarodowych, interdyscyplinarnych czy międzyreligijnych spotkań naukowych odgrywają przedstawione w części drugiej artykułu tzw. zielone sympozja na wodzie. Odbywają się one w różnych częściach świata i dotyczą ważnych problemów związanych ze stanem mórz i rzek. Są one tak wyjątkowe, że przyciągają międzynarodową uwagę do miejsc szczególnie zagrożonych, jak np. Morze Egejskie (1995), Morze Czarne (1997), rzeka Dunaj (1999), Morze Adriatyckie (2002), Morze Bałtyckie (2003), rzeka Amazonka (2006) czy Arktyka (2007). W czasie tych sympozjów dochodzi do twórczego i owocnego dialogu naukowców i teologów, polityków i filozofów, biznesmenów i nauczycieli. W części trzeciej artykułu Patriarcha Bartłomiej zostaje ukazany jako znany w całym świecie mówca i działacz ekologiczny, który oddziałuje na polityków i władze państwowe różnych szczebli, poprzez uświadamianie im, że w działaniach na rzecz środowiska naturalnego należy uwzględniać związki zachodzące między międzynarodową ekonomią a ekologią na poziomie ogólnoświatowym. W swoich oficjalnych wystąpieniach „Zielony Patriarcha” podkreśla znaczenie prawd o człowieku, społeczeństwie i świecie stworzonym, jakie wniosło chrześcijaństwo. Jest głęboko zatroskany na poziomie duchowym o tych wszystkich ludziach, którzy ucierpieli czy stracili swoje życie w wielkich katastrofach ekologicznych. Odważnie też mówi o zagrożeniach wynikających z nadkonsumpcji w krajach rozwiniętych oraz głodu w krajach rozwijających się. Mając świadomość, że nie jest możliwe rozwiązanie problemów ekologicznych współczesnego świata bez odwołania się do interdyscyplinarnego współdziałania naukowców, filozofów i teologów na bazie chrześcijańskiego rozumienia osoby ludzkiej i świata stworzonego, Patriarcha Bartłomiej nawołuje do korzystania z ontologicznych kategorii filozoficznych i teologicznych, takich jak: osoba (gr. prosopon, hypostasis), energia (gr. energeia) czy istota (gr. ousia). Przypomina, że to chrześcijaństwo wschodnie na piętnaście wieków przed teorią kwantową, stanowiącą podstawę współczesnej fizyki, nauczało, że materia jest energią. Radykalna zmiana w podejściu do środowiska naturalnego, zdaniem Patriarchy Bartłomieja, tylko wtedy będzie możliwa, gdy przyjmie się prawdę o stworzeniu człowieka i świata przez Boga w Trójcy Osób oraz uwierzy się w Zmartwychwstanie Jezusa Chrystusa. Zwieńczenie artykułu stanowi przedstawienie Ekologicznego Credo „Zielonego Patriarchy”, które stanowi syntezę podstaw jego odpowiedzialności za świat, w którym żyjemy.Pozycja Panorama monastycyzmu bizantyńskiego w średniowiecznej EuropieLeśniewski, Krzysztof (Towarzystwo Naukowe KUL, 2011)Pozycja Człowiek jako stworzenie Boże w teologicznej refleksji Christosa YannarasaLeśniewski, Krzysztof (Towarzystwo Naukowe KUL, 2011)The mystery of human being as a creature of God has been explored by many generations of philosophers and theologians. This article is an attempt to analyze of the some aspects of anthropological thought of famous contemporary Greek thinker – Christos Yannaras. The starting point is a depiction of the creation of human being as an act of God. His love constitutes man as an existential event of personal communion and relationship and a partaker in the freedom of love which is true life. The second part of the article relates to the issue of God’s image in human being. The Greek Fathers interpreted the image of God in humanity trying to avoid dualistic and monistic conceptual definitions. The patristic interpretation sums up the truth of the words “in the image” in the triadic character of personal energies (mind, reason, spirit) or in the “sovereignty” and “self-determination” which sum up the ontological differentiation of the person with regard to nature. The distinction between the sexes, namely the differentiation of man and woman, in relation to the image of God has been examined in the third part of the article. From the biblical narrative of man’s creation follows that man should realize life as communion with the other sex and it is the way for human life to be constituted in new personal hypostases and to have dominion over the earth (Gen 1:28). The distinction of sexes does not function in man as it functions in the animals where it is exclusively subordinate to the natural necessity of propagation. The distinction of the sexes has its foundation in human nature, but it is not identical with this nature, just as it is not to be identified even with the hypostasis of man. How to understand the reality of soul from the Christian point of view? Some possible answers for this question are presented in the four part of the article. There are many meanings of the word soul in the Bible and in Christian literature. The soul it is often identified in the Old Testament with the manifestation of life on earth, while in the New Testament it appears also as a bearer of eternal life. Today what we call soul is a dynamically effected event, a complex of ceaselessly effected functions which reveal and express the living existence of man. For these functions we use various names: we speak of reason, imagination, judgment, creativity, ability to love, etc. The final part of the article shows relations between soul and body. Yannaras underlines that soul and body do not determine the mode by which the human person is, but are determined and marked as differentiations of the result of natural energy, that is of the universal-ecstatic reference of the bicomposite essence or nature. Both the body and the soul are energies of human nature. What each specific man is, this inmost I which constitutes him as an existential event, is identified neither with the body nor the soul. The distinction between soul and body refers to the semantic differentiation of the result of natural energy and does not refer to the mode by which humanity is as nature and person.Pozycja Protestantyzm w kulturze ŚląskaJaskóła, Piotr (Towarzystwo Naukowe KUL, 2011)Pozycja Studia cyrylometodiańskieGórka, Leonard (Towarzystwo Naukowe KUL, 2011)