Studia Teologiczno-Historyczne Śląska Opolskiego, 2023, T. 43, nr 1
Stały URI dla kolekcjihttps://theo-logos.pl/handle/123456789/22743
Przeglądaj
Ostatnie zgłoszenia
Pozycja Prospettiva unitaria e integrativa dei principi teologici nel pensiero di Joseph Ratzinger / Benedetto XVIValencia, José Omar Larios (Redakcja Wydawnictw Wydziału Teologicznego Uniwersytetu Opolskiego, 2023)The present article contains a synthesis of several historical-theological studies of the thought of Joseph Ratzinger. The methodology used is systematic, positive, and descriptive. In these lines the central ideas of the theological thought of Joseph Ratzinger / Benedict XVI are presented, with the intention of appreciating the unifying and integral perspective present in his ideas, as certain current authors have proposed. The various themes of Ratzinger’s theology are structured around what we have called the theological principles of his thought: Christ, Sacred Scripture, Ecclesiology, Mariology, and Liturgy, to which are added the practical and more pastoral aspects, present in the non-exclusive categories of proclamation and mission. Many other arguments could be included in this article, even if the development and exposition of the themes presented aim to explain the intrinsic unity found in the thought of the German theologian.Pozycja Motywy graficzne w inicjałach dokumentów biskupów wrocławskich w średniowieczuPietrzyk, Iwona (Redakcja Wydawnictw Wydziału Teologicznego Uniwersytetu Opolskiego, 2023)Pośród motywów graficznych wykorzystywanych do ozdabiania inicjałów na średniowiecznych dokumentach biskupów wrocławskich wyróżnić można kilka dominujących tendencji jak: zdobienia z motywem zwierzęcym – ryby, roślinnym – dębu oraz winorośli, a także w postaci wzorów geometrycznych. Stosunkowo częstą praktyką było łączenie ze sobą elementów geometrycznych z roślinnymi czy zwierzęcymi, co owocowało powstawaniem swoistych zdobniczych hybryd. Ponadto inicjały ozdabiano poprzez wypełnianie je atramentem, którym został spisany cały dokument, zwiększeniem go względem całego tekstu oraz wrysowywaniem jedynie konturu litery, z prawdopodobnym zamiarem jej późniejszego wypełnienia. Analizowanym dokumentom nieobce było również pozostawienie pustych przestrzeni w miejscach, gdzie powinny widnieć inicjały.Pozycja Sprawiedliwa wśród Narodów Świata z Sosnowca. Matka Teresa Janina Kierocińska (1885–1946)Misztal, Maria (Redakcja Wydawnictw Wydziału Teologicznego Uniwersytetu Opolskiego, 2023)Wśród osób odznaczonych przez Instytut Yad Vashem w Jerozolimie medalem Sprawiedliwy wśród Narodów Świata najliczniejszą grupę stanowią Polacy. Jedną z nich była Matka Teresa Janina Kierocińska (1885–1946), przełożona Zgromadzenia Sióstr Karmelitanek Dzieciątka Jezus w latach 1921–1946. W domu zakonnym w Sosnowcu ukrywała zarówno dzieci żydowskie, jak i osoby dorosłe. Pomagała również osobom represjonowanym przez okupacyjne władze niemieckie, m.in. więźniom obozów koncentracyjnych i członkom ruchu oporu. W niniejszym artykule zaprezentowane zostały okoliczności, które sprawiły, że zakonnica zaangażowała się w niesienie pomocy ludności żydowskiej. W tekście obszernie cytowano wspomnienia sióstr zakonnych i mieszkańców Sosnowca, z których wyłania się jej obraz jako „Matki Zagłębia”.Pozycja Działania Kościoła katolickiego w obronie rekolekcji szkolnych w latach 50. ubiegłego wieku i ich ocena w świetle dokumentów partyjno-państwowychMercik, Joanna (Redakcja Wydawnictw Wydziału Teologicznego Uniwersytetu Opolskiego, 2023)Artykuł stanowi próbę analizy działań podjętych przez Kościół katolicki w obronie rekolekcji szkolnych oraz oceny ich skuteczności w świetle dokumentów władz partyjno-państwowych. Mimo podpisanego porozumienia z Kościołem w 1950 r. władze stosowały liczne mechanizmy i środki do walki z nauczaniem religii i jej przejawami w szkole i poza nią. W obronie rekolekcji szkolnych księża przeprowadzili szerokie akcje informacyjne o prawie młodzieży do dni wolnych na odbycie rekolekcji, wykorzystując w tym celu także ambony, angażując wspólnoty parafialne, dostosowując godziny spotkań z uczniami do planów ich zajęć szkolnych, a także uatrakcyjniając ich formę. Działania podjęte przez Kościół okazały się skuteczne, dlatego władza zlaicyzowała szkolnictwo na mocy ustawy w 1961 r.Pozycja Recenzja: Józef Mandziuk. 2021. Wrocławska kapituła katedralna. Warszawa: Wyd. Fundacja „Honor, Ojczyzna” im. majora Władysława Raginisa, 508 s. ISBN 978-83-953054-3-6.Sukiennik, Edgar (Redakcja Wydawnictw Wydziału Teologicznego Uniwersytetu Opolskiego, 2023)Pozycja Die kirchlichen Statements zur Coronaschutzimpfung in der Reflexion – eine Kritik und ein Impuls für die ZukunftLindermüller, Patrick (Redakcja Wydawnictw Wydziału Teologicznego Uniwersytetu Opolskiego, 2023)The text examines the suitability of the ethical argumentations of church statements on the COVID-19 vaccination. More precisely, statements of the Congregation for the Doctrine of the Faith, the COMECE/CEC and the DBK. The qualitative evaluation of these statements is carried out in three steps: First, the ethical argumentation lines are elaborated. They refer centrally to the concept of the common good, solidarity, and a theologically charged concept of care-love. In the second step, the lines of argumentation are subjected to a critique, which reveals that they can be accused of “underrepresentation”, “underexposure” and “lack of complexity” in individual traits. In the third step indications are given as to how such statements could be formulated more successfully in the future.Pozycja „Boża opieka była z nami”. Niemieccy jezuici w „Festung Oppeln” i powojennym Opolu (1945 r.). Relacja z Archivum Romanum Societatis Iesu w Rzymie jako uzupełnienie „Uwag do listu z sierpnia 1945 r.” Piotra Badury i Wandy MusialikRosner-Leszczyński, Kacper (Redakcja Wydawnictw Wydziału Teologicznego Uniwersytetu Opolskiego, 2023)Autor przybliża czytelnikowi powojenną relację niemieckich jezuitów, którzy w Opolu przeżyli okrucieństwa 1945 r. i zapisali je w sprawozdaniu, którego odpis przechowywany jest Archivum Romanum Societatis Iesu w Rzymie. Relacja Niemców, jako osób wysiedlonych, ukazuje tragizm sytuacji, który nie mógł być dostrzeżony przez ich polskich współbraci. Artykuł stanowi niejako uzupełnienie znanej w kręgu czytelniczym relacji polskich jezuitów z sierpnia 1945 r., którzy po niemieckich współbraciach objęli opolską placówkę zakonną.Pozycja „A Spiritual Consolation” i „The Ways to Perfect Religion” – pisma więzienne św. Jana Fishera (1469–1535), biskupa i męczennikaKuźba, Mariusz (Redakcja Wydawnictw Wydziału Teologicznego Uniwersytetu Opolskiego, 2023)Św. Jan Fisher, przez lata związany z Uniwersytetem w Cambridge i dynastią Tudorów, stał się szczególnym obrońcą jedności Kościoła w Anglii ze Stolicą Apostolską oraz nierozerwalności małżeństwa Henryka VIII z Katarzyną Aragońską. Gdy po raz drugi trafił do więzienia, skierował do swojej siostry, Elżbiety – zakonnicy benedyktyńskiej teksty stanowiące jego duchowy testament: A Spiritual Consolation oraz The Ways to Perfect Religion. Pierwsze dzieło, zredagowane z duchu teologii średniowiecznej, stanowi ostrzeżenie przed możliwą Bożą karą. Drugie, zawierające perspektywę myśli renesansowej, wskazuje 9 dróg do osiągnięcia dojrzałej religijności, umożliwiającej osiągnięcie nieba. Oba dzieła stanowią wartościową literaturę teologiczną, również dla współczesnej teologii.Pozycja Review: Gusztáv Kovács. 2021. Thought Experiments in Ethics. Pécs: Episcopal Theological College of Pécs, 291 p. ISBN 978-615- 5579-28-8.Szaniszló, Inocent-Mária V. (Redakcja Wydawnictw Wydziału Teologicznego Uniwersytetu Opolskiego, 2023)Pozycja Recenzja: Norbert Jerzak. 2022. Wielki spór biskupa Tomasza II z księciem Henrykiem IV Probusem o należne Kościołowi prawa w latach 1272–1287. Wrocław: Wydawnictwo PWT, 344 s. ISBN 978-83-66545-45-8.Górecki, Piotr (Redakcja Wydawnictw Wydziału Teologicznego Uniwersytetu Opolskiego, 2023)Pozycja L’educazione morale dei catecumeni. Considerazioni dal “De Abraham” di Ambrogio di MilanoGrzywa, Anna (Redakcja Wydawnictw Wydziału Teologicznego Uniwersytetu Opolskiego, 2023)Artykuł charakteryzuje katechezę moralną Ambrożego, biskupa Mediolanu, skierowaną do katechumenów na podstawie traktatu De Abraham. Pomimo iż nie jest to dzieło przeznaczone wyłącznie dla przygotowujących się do chrztu, można w nim znaleźć szereg pouczeń, w których katecheta, zwracając się bezpośrednio do kandydatów, przedstawia wskazania chrześcijańskiego życia moralnego w kwestii małżeństwa, rodziny, wychowania dzieci, relacji społecznych. W artykule ukazano, w jaki sposób biskup, wykorzystując epizody z życia Abrahama, przedstawia go jako model do naśladowania także dla tych, którzy pragną wejść do wspólnoty Kościoła.Pozycja Diecezja gliwicka w 31. roku swojego istnieniaGórecki, Piotr (Redakcja Wydawnictw Wydziału Teologicznego Uniwersytetu Opolskiego, 2023)Rok 2022 upłynął pod znakiem przeżywanych na Śląsku jubileuszy. Powstała w 1992 r. diecezja gliwicka świętowała jubileusz 30-lecia swojego istnienia. Autor, od lat zajmujący się dziejami Kościoła na Dolnym i Górnym Śląsku, kreśli obraz jednej z najmniejszych diecezji w Polsce. Podaje także informacje dotyczące biskupów gliwickich, istniejących w diecezji instytucji administracji kościelnej, sanktuariów, domów formacyjnych itp. Ostatnia część poświęcona została ważniejszym wydarzeniom w dziejach tej wciąż młodej jednostki Kościoła lokalnego w Polsce.Pozycja Theologians About the War in Ukraine. A Report on the International Conference War in Ukraine and the Church / Krieg in der Ukraine und die Kirche, Erfurt 18–21 May 2023Glombik, Konrad (Redakcja Wydawnictw Wydziału Teologicznego Uniwersytetu Opolskiego, 2023)Pozycja Fragen an die Grundsätze der christlichen Kriegs- und Friedensethik angesichts des Krieges in der UkraineGlombik, Konrad (Redakcja Wydawnictw Wydziału Teologicznego Uniwersytetu Opolskiego, 2023)Wojna w Ukrainie jest od lutego 2022 r. głównym tematem wielu dyskusji, przede wszystkim w kręgach politycznych, ale także kwestią, która jest istotna dla całych społeczeństw w Europie i na całym świecie. W refleksji na ten temat uwzględnia się różne aspekty – nie tylko czysto geopolityczne i gospodarcze, ale także etyczne. Niniejszy artykuł dotyczy kwestii, które w obliczu toczonej wojny rodzą się wobec zasad chrześcijańskiej względnie katolickiej etyki wojny i etyki pokoju. Niektóre z tych zasad, podobnie jak wysiłki polityczne, wydają się nieskuteczne i domagają się przemyślenia i sformułowania na nowo. Jedna z podstawowych kwestii dotyczy stosunku do wojny, inne odnoszą się do warunków tradycyjnie rozumianej uzasadnionej obrony koniecznej i przyczyn zbrojnego konfliktu. Wojna w Ukrainie inspiruje także do stawiania pytań o odpowiedzialność i rolę organizacji międzynarodowych, jak również środków zabezpieczenia pokoju. Chrześcijańskiemu względnie katolickiemu ujęciu etyki wojny i pokoju obcy jest radykalny pacyfizm, ale jej podstawy w obliczu trwającej wojny w Ukrainie domagają się w niektórych szczegółowych kwestiach przemyślenia i sformułowania na nowo.Pozycja Syn Boży widzialnym znakiem miłosierdzia Boga OjcaCzaplicka, Ewa (Redakcja Wydawnictw Wydziału Teologicznego Uniwersytetu Opolskiego, 2023)Niniejszy artykuł prezentuje tajemnicę miłosierdzia, która została objawiona w natchnionych tekstach Nowego Testamentu. Autorka oparła się na wybranych fragmentach, które zawierają treści na temat różnych aspektów miłosierdzia. Księgi Nowego Testamentu podkreślają miłosierdzie jako przymiot Boga Stwórcy i Zbawiciela, który został doskonale objawiony w Jego Synu Jezusie Chrystusie. Jezusowi ludzkość zawdzięcza zbawienie i uświęcenie, które wypełniło się przez Jego śmierć i zmartwychwstanie. Chrystus, który w pełni objawił Boga jako miłosiernego Ojca, dokonał tego poprzez słowa i dzieła, wypełniając tym samym zapowiedzi Starego Przymierza.Pozycja Joseph: A different Ethics is PossibleAutiero, Antonio (Redakcja Wydawnictw Wydziału Teologicznego Uniwersytetu Opolskiego, 2023)The matter of this paper is the ethics of masculinity in the contemporary world from the perspective of the figure of St. Joseph. As a “just man” St. Jospeh has been understood in the writings of St. Alphons M. Liguori as a man who possesses all the virtues. Starting from this assertion the author develops the ethics of masculinity. In the first point is the speech about the masculine form of justice. The next point concerns some of the problems with masculinity in the contemporary world. At the end of this article the author speaks about concrete proposals for the masculinity in our days on the basis of the figure of St. Joseph. The paper presents the possibility of morality, that abandons the paradigm of control and dominion and embraces the style of sharing and of caring.