Śląskie Studia Historyczno-Teologiczne, 2016, T. 49, z. 1
Stały URI dla kolekcjihttps://theo-logos.pl/handle/123456789/34668
Przeglądaj
Ostatnie zgłoszenia
Pozycja Ksiądz prof. zw. dr hab. Henryk Krzysteczko – wierny powiernik rodzinBartoszek, Antoni (Księgarnia Św. Jacka, 2016)Pozycja Pasja chrześcijańskiego życia. Benedykt XVI – tropy teologiczneSzymik, Jerzy (Księgarnia Św. Jacka, 2016)Poprzez swoją wieloznaczność pojęcie „pasja” dobrze wyraża charakterystyczny dla chrześcijańskiej wiary, ale też antropologii i filozofii związek miłości z cierpieniem, pragnienia z wyrzeczeniem, życia ze śmiercią. Uniwersalizm chrześcijaństwa, jego modus vivendi, określany już w Nowym Testamencie, a potem przez Ojców Kościoła jako „droga”, jest przekroczeniem ekskluzywizmu poznawczych dróg starożytnej filozofii i gnozy. Prawda okazuje się dostępna nie przez oświecenie wybranych, lecz przez wolny wybór – zgodę na pasję. Na tym polega jej wyjątkowość, królewskość. Chrześcijanin jest zaproszony do współuczestnictwa w pasji życia przez współuczestnictwo w Pasji Chrystusa – Króla, jego cierpieniu i śmierci, gdyż te w istocie są uczestnictwem Boga w pasji człowieczeństwa. J. Ratzinger/Benedykt XVI przekonuje, że poznanie, miłość, wolność – największe egzystencjalne sprawy człowieka – dostępne są jedynie w pokornej zgodzie na to cierpienie. Ono je w doczesnym życiu umożliwia i jest poręką ich realności (prawdy).Pozycja Małżeństwo obrazem Trójcy w katechezach papieża FranciszkaMaliszewska, Anna (Księgarnia Św. Jacka, 2016)Analogia pomiędzy małżeństwem a Trójcą była rozwijana niemal od samych początków chrześcijańskiej myśli teologicznej, choć nie zawsze spotykała się z aprobatą, również wśród największych myślicieli (jak na przykład Augustyn czy Tomasz z Akwinu). Ta teologiczna tradycja jest kontynuowana przez papieża Franciszka, który w swoich katechezach o małżeństwie i rodzinie używa porównania małżeństwa do Trójcy Świętej. Podobieństwo to ma wyrażać się w zjednoczeniu małżonków na wzór jedności Osób Trójcy, ich otwarciu na innych (przede wszystkim na potomstwo) oraz we wzajemnym poszanowaniu: w absolutnej równości żony i męża przy zachowaniu ich specyficznej tożsamości jako kobiety i mężczyzny.Pozycja Świętego Jana Pawła II wizja rodzinyKornas-Biela, Dorota (Księgarnia Św. Jacka, 2016)Artykuł syntetycznie ukazuje wielorakie zaangażowanie Jana Pawła II na rzecz rodziny. W pierwszej części przedstawia egzystencjalne korzenie zainteresowania sprawami rodziny Papieża z Polski oraz jego duszpasterską działalność. W dalszych częściach artykuł prezentuje główne nurty papieskiego nauczania na temat rodziny, które ukazuje ją jako wspólnotę życia i miłości, zbudowaną na nierozerwalnym małżeństwie, jako wspólnotę, której poszczególni członkowie powołani są do świętości i tę świętość, właśnie dzięki życiu rodzinnemu, mogą osiągnąć.Pozycja Nauczanie papieża Franciszka o rodzinie w kontekście jej powołania do ewangelizacji i wychowaniaSawa, Przemysław (Księgarnia Św. Jacka, 2016)W nauczaniu papieża Franciszka szczególne miejsce zajmje refleksja nad rolą rodziny w procesie ewangelizacji i formacji wiary. Punktem wyjścia jest tutaj właściwa antropologia (komplementarność kobiety i mężczyzny, odpowiednie role w rodzinie) oraz teologiczne podstawy (doświadczenie Boga, rodzina zakorzeniona w łasce sakramentu małżeństwa). Świadomość tego fundamentu jest niezbędna w kontekście trudności i zagrożeń dotykających współczesne rodziny. Wśród tych negatywnych wpływów należy widzieć przede wszystkim konsumizm, materializm, bezbożny styl życia, współczesne bożki, problemy społeczne i ekonomiczne, jak również ideologie uderzające w rodzinę i wpływające na społeczny kształt rzeczywistości. W takiej perspektywie tym bardziej konieczne staje się wyeksponowanie zasadniczych zadań stojących przed rodziną. Rodzina jest więc szkołą człowieczeństwa, życia duchowego i eklezjalnego, życia społecznego i ewangelizacji W realizacji tego szerokiego posłannictwa rodzina powinna mieć wielowymiarowe wsparcie od całego Kościoła, w szczególności od ruchów i stowarzyszeń katolickich.Pozycja Przekaz teologii małżeństwa w kościelnych pieśniach ślubnychReginek, Antoni (Księgarnia Św. Jacka, 2016)W dawnych zbiorach śpiewów kościelnych na Górnym Śląsku można wyodrębnić pieśni związane z udzielaniem sakramentu małżeństwa. Są to nieliczne utwory, najczęściej specjalnie oznaczone jako pieśni przed ślubem i po ślubie. Teologiczny przekaz treści tych śpiewów dotyczy głównie jedności i nierozerwalności małżeńskiego przymierza. Przybierają one również formę śpiewanej modlitwy błagalnej o Bożą pomoc dla nowożeńców. Pod względem muzycznym omawiane utwory często korzystają z melodii zapożyczonych z innych popularnych pieśni w formie kontrafaktury, ale zdarzają się również melodie specjalnie skomponowane. Współcześnie wykonywane śpiewy i muzyka instrumentalna rozbrzmiewająca podczas udzielania sakramentu małżeństwa nie zawsze są kształtowane prawidłowo w duchu liturgicznym, nierzadko też mają miejsce zjawiska przenikania muzyki świeckiej do obrzędów kościelnych. Dlatego istnieje potrzeba nowej twórczości w tej dziedzinie śpiewów kościelnych, ściśle odnoszących się do sprawowanych ceremonii ślubnych.Pozycja Alter und Krankheit in der postmodernen Gesellschaft in der Lehre des Papstes FranziskusCelary, Ireneusz (Księgarnia Św. Jacka, 2016)Niniejszy artykuł, oparty na analizie nauczania papieża Franciszka na temat sytuacji ludzi starszych i chorych w społeczeństwie ponowoczesnym, przedstawia troskę papieża względem tych osób. Składa się z pięciu paragrafów. Pierwszy zawiera refleksje papieża na temat obaw współczesnych ludzi przed chorobą i starością. Drugi ukazuje jego przemyślenia na temat narastających dziś w społeczeństwach konsumpcyjnych kontrastów w traktowaniu osób zdrowych i chorych, a trzeci podaje jego ostrzeżenia przed lansowaniem w codziennym życiu tylko ludzi młodych i zdrowych. Paragrafy czwarty i piąty zawierają komentarz Franciszka, w którym przestrzega on przed wykluczeniem ludzi chorych i starych z codziennego życia i traktowaniem ich jak osób drugiej lub trzeciej kategorii.Pozycja Dzisiejsze ataki na małżeństwo i rodzinęDrożdż, Alojzy (Księgarnia Św. Jacka, 2016)Cechą spotykanej dziś antykultury są ataki na małżeństwo i rodzinę. Mają one charakter negacji rodziny i prób jej wielorakiej destrukcji. W artykule zostają przedstawione główne źródła tych destruktywnych oddziaływań. Treść pierwszego paragrafu ukazuje błędne filozofie człowieka i utopie niszczące rodzinę. Omówione są tu filozoficzne modele humanistyczne, w których można znaleźć uzasadnienia potrzeb właściwej formacji do odpowiedzialności w życiu osobistym i rodzinnym oraz filozoficzne modele pragmatyczne, które przeważnie nie zajmują się potrzebami życia rodzinnego i wprost nie zamierzają szkodzić jego rozwojowi. Drugi paragraf przedstawia ataki ma małżeństwo i rodzinę pod względem deformacji i manipulacji prawnej. Treścią trzeciego paragrafu są media. Media potrafią też wyrządzić poważną szkodę rodzinom, prezentując niewłaściwą, a nawet wypaczoną wizję życia, rodziny, religii i moralności. W przekazie informacji w jakiejkolwiek formie należy zawsze kierować się etyczną zasadą poszanowania prawdy i godności człowieka. W paragrafie czwartym autor przedstawia ataki na chrześcijańskie wychowanie. Są one częścią antypedagogiki. Są one też przejawem ataków na chrześcijaństwo, a w Polsce na rodzinę katolicką i wychowanie katolickie.Pozycja Rodzina w dobie przemian globalnychOlearczyk, Teresa (Księgarnia Św. Jacka, 2016)Artykuł ukazuje wartość rodziny w dobie współczesnych przemian. Wśród tych przemian wymienia: masowe migracje, społeczne przyzwolenie na rozwody, odwlekanie decyzji o małżeństwie, powstawanie rodzin niepełnych, patchworkowych, hybrydowych, pojawianie się alternatywnych form życia małżeńskiego i rodzinnego. W tym kontekście Autorka podkreśla, że szczęśliwe i udane małżeństwo może być i dla wielu faktycznie jest jednym z najważniejszych celów życiowych. Zaś na bazie takiego małżeństwa można stworzyć dojrzałą rodziną, w której możliwe jest harmonijne kształtowanie stosunków międzyludzkich i realizowanie poczucia wzajemnej bliskości.Pozycja Aksjologiczne podstawy relacji międzypokoleniowych w rodzinie . Z badań socjologicznych na Słowacji .Świątkiewicz, Wojciech (Księgarnia Św. Jacka, 2016)Obserwując kierunki przemian współczesnej kultury, widzimy, że rodzina podlega znaczącym przemianom i zaczyna tracić swoje uprzywilejowane miejsce w strukturach społecznych świata. Kultura współczesna bardziej stawia na jednostkę niż na rodzinę. Jedną z najbardziej fundamentalnych wartości życia rodzinnego jest zaufanie, które konstruuje normatywne standardy relacji społecznych. Nasze badania pokazują, że rodzina na Słowacji jest skupiona emocjonalnie wokół matki. Depozytariuszami zaufania społecznego są przede wszystkim kobiety. One są też strażnikami więzi międzypokoleniowych oraz powiernikami spraw trudnych. Kultura zaufania w rodzinie budowana jest wokół matki. Zaufanie ma twarz kobiety.Pozycja Rodzice w roli teściów w świetle teorii zadań rozwojowych Roberta HavighurstaJuroszek, Weronika (Księgarnia Św. Jacka, 2016)W niniejszym opracowaniu relacje rodziców z dorosłymi dziećmi i ich małżonkami analizowano w świetle teorii zadań rozwojowych R. Havighursta. Rodzice, których dzieci założyły własne rodziny, stają przed określonym zadaniem rozwojowym: nawiązania satysfakcjonującej relacji z dorosłymi dziećmi i ich małżonkami. Pozytywne rozwiązanie tego zadania daje satysfakcję i poczucie szczęścia, a negatywne skutkuje zniechęceniem, apatią, depresją. Źródła tego zadania to: zmiany fizyczne, oczekiwania (naciski) kulturowe oraz wartości, aspiracje jednostki. Obecnie ślub dziecka jest jedyną ważną ceremonią zmieniającą status młodych ludzi. W artykule opisane zostały trudności, których doświadczają teściowie w przyjęciu tej roli. Podano wskazówki, których przestrzeganie ułatwia seniorom prawidłowe przyjęcie roli teściów. Ich przestrzeganie jest jednak ogromnie trudne we współczesnych realiach kultury Zachodu (postawa egocentryzmu, braku wdzięczności młodszego pokolenia wobec starzejących się rodziców, niska dzietność Europejczyków).Pozycja Poradnictwo rodzinne jako forma wsparcia małżeństwa i rodzinySzymczyk, Leokadia (Księgarnia Św. Jacka, 2016)Osoby uwikłane w kryzysy i konflikty małżeńskie, rodzinne wymagają niejednokrotnie szczególnej pomocy. Dlatego też celem artykułu jest próba przedstawienia poradnictwa rodzinnego jako formy wsparcia małżeństwa i rodziny. Rozważania dotyczą charakterystyki wsparcia społecznego, poradnictwa małżeńskiego i rodzinnego. Artykuł omawia także korzyści wynikające z korzystania z różnych form wsparcia, w tym także z poradnictwa rodzinnego, które funkcjonuje zarówno w instytucjach państwowych, jak i w kościelnych. W tekście zasygnalizowana została konieczność podejścia wielopłaszczyznowego zaangażowania specjalistów w procesie wsparcia małżeństwa i rodziny.Pozycja Szanse i ograniczenia modeli pracy asystenta rodzinyKuźnik, Marek (Księgarnia Św. Jacka, 2016)Artykuł dotyczy próby integracji podejść w pracy asystenta rodziny. Jako nowy zawód w opiece społecznej ma on pomagać rodzinom przezywającym trudności w pełnieniu funkcji opiekuńczych i wychowawczych. Ostatnie lata praktyki w opiece społecznej wskazują jednak, że istnieje potrzeba systematyzacji i podjęcia refleksji nad modelami pracy stosowanymi w praktyce zawodowej asystenta. Refleksja ta winna obejmować między innymi rozstrzygnięcia kwestii: czy jest możliwy wybór najlepszego modelu pracy, czy raczej chodzi o integrowanie i dostosowywanie go do aktualnych warunków? W artykule znajduje się omówienie trzech podstawowych modeli pracy: tutoringu i interwencji kryzysowej oraz podejścia opartego na rozwiązaniu problemu.Pozycja Specyfika religijnego systemu znaczeń osób będących i niebędących członkami Wspólnoty Przymierza Rodzin „Mamre”. Analiza badań własnychBrudek, Paweł; Ciuła, Grzegorz (Księgarnia Św. Jacka, 2016)Artykuł dotyczy uwarunkowań rozwoju religijności. Jednym z czynników wzrostu religijnego jest udział w życiu wspólnot religijnych. Obecnie dużym zainteresowaniem katolików cieszy się ruch religijny Wspólnota Przymierza Rodzin „Mamre”. Z uwagi na fakt, iż jest to stosunkowo nowy ruch, w literaturze odnotowujemy brak badań, będących próbą empirycznej weryfikacji charakteru jego oddziaływań. Mając to na uwadze, zrealizowano projekt, którego celem było uzyskanie odpowiedzi na pytanie, czy osoby należące do Wspólnoty Przymierza Rodzin „Mamre” odznaczają się wyższym poziomem religijności w porównaniu z osobami, które nie należą do tego ruchu religijnego. Przyjęto hipotezę dotyczącą istnienia różnic w zakresie religijności między osobami należącymi i nienależącymi do tego ruchu religijnego. Badaniami objęto 110 osób w wieku od 19 do 59 lat (M=38,55; SD=11,22). Pomiaru religijności respondentów dokonano przy użyciu Skali Religijnego Systemu Znaczeń D. Kroka. Uzyskane rezultaty pozwoliły na potwierdzenie sformułowanej hipotezy.Pozycja Historia kierunku studiów nauki o rodzinie na Wydziale Teologicznym Uniwersytetu Śląskiego w KatowicachWójtowicz, Marek (Księgarnia Św. Jacka, 2016)Nauki o rodzinie dopiero w 2011 roku uznane zostały za dyscyplinę naukową. Jako kierunek studiów wyższych mają jednak dłuższą historię. W Uniwersytecie Śląskim w Katowicach, na Wydziale Teologicznym, kształcenie na kierunku nauki o rodzinie cieszy się sporą popularnością. Propozycja dydaktyczna zawiera studia pierwszego i drugiego stopnia, a także studia podyplomowe. Kształceniu studentów towarzyszy intensywna praca naukowa. W artykule przybliżono zarówno dzieje kierunku nauki o rodzinie, prowadzonego w UŚ od 2009 roku, jak i działalność Katedry Nauk o Rodzinie. Przedstawione są także najbliższe perspektywy rozwoju w zakresie badań naukowych oraz oferty dydaktycznej.Pozycja Psychologiczne kompetencje głosiciela Słowa BożegoSzewczyk, Leszek (Księgarnia Św. Jacka, 2016)Niniejsze opracowanie podejmuje próbę odpowiedzi na pytanie o miejsce psychologii w dziele przepowiadania słowa Bożego. Najpierw analizowane jest zagadnienie elementów psychologii w formacji przyszłych głosicieli słowa Bożego. W opracowaniu zwrócona została również uwaga na potrzebę kształtowania kompetencji terapeutycznych u współczesnych homilistów (kaznodziejów) oraz na niebezpieczeństwo wystąpienia zjawiska psychologizmu. Dokonano również analizy wpływu psychologii na zagadnienie procesu tworzenia poszczególnych jednostek przepowiadania słowa Bożego, na ich treść i elementy formalne. Zasadniczy wniosek płynący z opracowania zawiera się w stwierdzeniu, że psychologia i homiletyka powinny ze sobą współpracować i wzajemnie się uzupełniać.Pozycja Norbert Widok, Wiara – nadzieja – miłość. Studium w oparciu o Listy Ignacego z Antiochii, Wydawnictwo i Drukarnia Świętego Krzyża, Opole 2011, ss. 216.Abucewicz, Krzysztof (Księgarnia Św. Jacka, 2016)Pozycja La margelle du puits. Adolphe Gesché, une introduction, red. Benoît Bourgine, Paulo Rodrigues, Paul Scolas (Collection Théologie), Les édition du cerf, Paris 2013, ss. 510Surmiak, Wojciech (Księgarnia Św. Jacka, 2016)Pozycja Claude Geffré, Le christianisme comme religion de l’Evangile, Paris 2013, Les éditions du Cerf, ss. 352.Zieliński, Sławomir (Księgarnia Św. Jacka, 2016)Pozycja Jan Galarowicz, Martin Heidegger, genialny myśliciel czy szaman?, Wydawnictwo WAM, Kraków 2014, ss. 252, ISBN 978-83-277-0058-2Gruszka, Daniel (Księgarnia Św. Jacka, 2016)