Polonia Sacra, 2022, T. 26, Nr 3
Stały URI dla kolekcjihttps://theo-logos.pl/handle/123456789/5228
Przeglądaj
Ostatnie zgłoszenia
Pozycja Promocja wiernych świeckich do posługi słowa w KościeleSławiński, Henryk (Wydawnictwo Naukowe Uniwersytetu Papieskiego Jana Pawła II, 2022)Od czasów apostolskich świeccy w różny sposób współpracowali z przedstawicielami hierarchii kościelnej w posłudze słowa. Od V wieku obserwuje się wyraźnie rezerwowanie przepowiadania dla osób wyświęconych. Od początku XIX wieku duchowni zachęcali osoby świeckie do apostolatu świeckiego. Obecnie, zwłaszcza po Soborze Watykańskim II, świeccy zachęcani są do podejmowania autonomicznych posług w Kościele: lektora, akolity i katechisty. Paweł VI zachęcał do przywrócenia we współczesnym Kościele tej zagubionej z czasem szlachetnej Tradycji. Aż do pontyfikatu Franciszka posługi te były zastrzeżone tylko dla mężczyzn. Obecnie są do nich dopuszczone także kobiety. Posługa katechisty różni się od nauczania religii w szkole i od apostolatu świeckich. Zadaniem katechistów jest „pierwsze głoszenie”, przygotowanie wierzących do przyjęcia sakramentów, przepowiadanie katechetyczne oraz formacja stała wierzących. Świeccy nie mogą głosić homilii podczas mszy świętej, ale poza tym mogą współpracować z wyświęconymi w podejmowaniu zadań duszpasterskich. Właściwym miejscem ich posługi jest parafia.Pozycja Równość kobiety i mężczyzny w godności i prawie do sakramentów ze szczególnym uwzględnieniem święceń i małżeństwaTrojanowski, Bartosz (Wydawnictwo Naukowe Uniwersytetu Papieskiego Jana Pawła II, 2022)Fundamentalne prawo wiernych do sakramentu pochodzi z ustanowienia Bożego. Jest ono gwarantem możliwości osiągnięcia duchowych dóbr, które są niezbędne do zbawienia. Jedynie prawo Boże zawarte w istocie samych sakramentów może to prawo ograniczyć. Wśród fundamentalnych warunków, które trzeba spełnić, aby można było korzystać z prawa do sakramentu są te, które zostały wymienione w kan. 843 Kodeksu prawa kanonicznego. Prawodawca powszechny troszczy się o równe traktowanie wszystkich wiernych ze względu na ich godność. Z niej wypływa równouprawnienie kobiety i mężczyzny również w kwestii przystępowania do sakramentów. Dotyczy to wszystkich siedmiu sakramentów. W przypadku chrztu, bierzmowania, Eucharystii, pokuty i pojednania oraz namaszczenia chorych prawodawca nie wprowadza żadnych różnic co do płci ani nawet o niej nie wspomina. Największe dyskusje w sprawie równouprawnienia budzi możliwość przystępowania do sakramentu święceń tylko mężczyzn. Jednakże należy stwierdzić, że Kościół jest wolny w wyborze kandydatów do święceń. Dlatego należy stwierdzić, że również mężczyźni nie mają takiego prawa. Z tego względu mężczyźni i kobiety są również równi w prawie w tej kwestii. W przypadku sakramentu małżeństwa, kobieta i mężczyzna są zrównani w prawie i obowiązkach (por. KPK, kan. 1055). Można byłoby stwierdzić, że kobieta w pewnym sensie jest uprzywilejowana w Kościele łacińskim, jeśli chodzi o przeszkodę uprowadzenia. Jednak w intencji prawodawcy jest zapewnienie wszystkim prawa do wolnego wyboru małżonka. Dlatego wszystkie decyzje normatywne, zarówno kanoniczne, jak i liturgiczne, mają na celu uwydatnienie tej równości kobiety i mężczyzny.Pozycja SMS z nieba, czyli mini-homilie o maxi-sprawach. Tekstowe formy para-kaznodziejskie w mediach społecznościowychDraguła, Andrzej (Wydawnictwo Naukowe Uniwersytetu Papieskiego Jana Pawła II, 2022)Ewangelizacja w mediach społecznościowych (szerzej: w mediach elektronicznych) przybiera formy wizualne, jak i tekstowe. Do tych ostatnich należy zaliczyć SMS, tweet czy post na Facebooku. Ich formalne podobieństwo wynika przede wszystkim z długości wpisów, których istotną cechą jest zwięzłość (brevitas), domagająca się krótkości tekstu. Do wyznaczników genologicznych tych form należy również zaliczyć: podobieństwo do komentarza, związek z tekstem biblijnym, brak komponentu liturgicznego oraz pierwotność formy tekstowej. Autor postuluje więc używanie wobec analizowanych form zbiorczego pojęcia „formy para-kaznodziejskie”, a nie „formy kaznodziejskie”, ponieważ brak im istotnego wyznacznika, jakim jest wygłoszenie.Pozycja Etap propedeutyczny w formacji seminaryjnej w PolsceMraczek, Michał (Wydawnictwo Naukowe Uniwersytetu Papieskiego Jana Pawła II, 2022)Etap propedeutyczny stanowi aktualnie integralną część formacji do kapłaństwa. W artykule zostają ukazane dokumenty Kościoła dotyczące tego aspektu formacji począwszy od Soboru Watykańskiego II. Autor przedstawiając i analizując kolejne dokumenty poświęcone formacji do kapłaństwa, prezentuje postępujący rozwój idei okresu propedeutycznego aż do najnowszego dokumentu Droga formacji prezbiterów w Polsce. Ukazane zostają zarówno motywy wprowadzenia tego etapu, zakładane cele oraz środki służące formacji. Artykuł podejmuje również trudności związane z koniecznością wprowadzenia rocznego etapu propedeutycznego w polskich seminariach duchownych, związane między innymi z małą liczbą zgłaszających się kandydatów czy brakiem przygotowanego szczegółowego programu wychowawczego. Autor wskazuje również na możliwość skorzystania z doświadczeń niektórych diecezji w Polsce związanych z tym etapem formacji (w kilku seminariach duchownych już wcześniej taki etap był wprowadzany).Pozycja Niewyjaśnione aspekty dogmatu chalcedońskiego i reakcja „umiarkowanego” monofizytyzmu w VI wieku według Aloisa GrillmeieraCalore, Giacomo (Wydawnictwo Naukowe Uniwersytetu Papieskiego Jana Pawła II, 2022)Sobór Chalcedonśki orzekł, że Jezus Chrystus jest jedną Osobą (boską) w dwóch naturach, wprowadzając w ten sposób różnicę między pojęciami osoby i natury (ontologia dwupoziomowa). Odróżnienie to było jednak dosyć nowe w chrystologii. To wzbudziło sprzeciw wobec soboru u „umiarkowanych” monofizytów – zwolenników Cyryla, „mistrza” ortodoksji, którzy odrzucili ontologię dwupoziomową na rzecz kontrowersyjnej formuły chrystologicznej Aleksandryjczyka mía phýsis. W tym artykule, na podstawie głównie dzieła Aloisa Grillmeiera Jesus der Christus, autor omawia luki chalcedońskiego odróżnienia osoby od natury oraz niesatysfakcjonującą alternatywę opracowaną przez czołowego przedstawiciela monofizytów, Sewera z Antiochii. Jego nauczanie pozwoli wykazać, że prawdziwa przyczyna ich upartej obrony mía phýsis tkwi nie tyle w słabości definicji soborowej czy w autorytecie Cyryla, ile raczej leży u samych podstaw chrystologii lógos-sárx.Pozycja Aktualność charyzmatu franciszkańskiego w przepowiadaniu papieża FranciszkaWłodarczyk, Egidiusz Jarosław (Wydawnictwo Naukowe Uniwersytetu Papieskiego Jana Pawła II, 2022)Presentation of the current relevance of franciscan charisma in Pope Francis’ preaching is the aim of this article. The franciscan spirituality and the Pope Bergoglio’s teaching are very extensive issues. Indentification of all the common points would require more comprehensive study. In the paper there was made a summary of the most important facts and statements of Pope that confirms his fascination with Saint Francis from Assisi. The fact that living 800 years after the saint’s death, the Pope chooses St. Francis for his patron and often reminds his person and his words, showing it as a valuable guidance for a comtemporary man, indicates constant relevance of franciscan charizma.Pozycja Terminologia grzechu w tradycjach hebrajskiej BibliiJędrzejewski, Sylwester (Wydawnictwo Naukowe Uniwersytetu Papieskiego Jana Pawła II, 2022)Problematyka artykułu dotyczy terminologii hamartologicznej hebrajskiej Biblii. Zastosowano metodę filologiczną, semantyczną i teologiczną. Narracje historyczne Starego Testamentu poprzez swoją terminologię uwydatniają hamartologię najczęściej w ujęciu kulturowym i liturgicznym, w przestrzeni obyczajowej bądź ceremonialnej. Tradycje prorockie terminologicznie przedstawiają w swojej diagnostyce krytyczną i realistyczną ocenę stanu realizacji przymierza, w której grzechem jest porzucanie przymierza. Modlitwa Izraela widzi zło jako przewrotność i niegodziwość człowieka oraz człowieka poddanego różnego rodzaju opresji. Tradycje sapiencjalne dokonują refleksji antropologicznych, raczej stawiając pytania niż na nie odpowiadając. Namysł ten można określić mianem uniwersalizującej refleksji nad doświadczeniami życiowymi człowieka, nad jego słabościami i paradoksami. Stary Testament widzi naród Izraela jako lud przymierza, stąd grzech jest wykroczeniem przeciw Bogu przymierza. Grzech jest indywidualnym aktem ludzkim, ale rozumiany jest w przestrzeni zawartego przymierza (ujęcie teologiczne), lub umowy społecznej (ujęcie socjologiczne), czy obyczajowości (ujęcie kulturowe).Pozycja Ewangelizacyjne oblicze duszpasterstwa parafialnego w założeniach programowych „Niniwy” i Parafialnych Komórek EwangelizacyjnychWiśniewski, Sebastian (Wydawnictwo Naukowe Uniwersytetu Papieskiego Jana Pawła II, 2022)Poszukiwanie nowych sposobów głoszenia Dobrej Nowiny jest jednym z niezbywalnych elementów nowej ewangelizacji. Przebudzenie ewangelizacyjne jest ciągle aktualnym zadaniem dla Kościoła. W niniejszym artykule zostały przedstawione cele i metody wyrażone w założeniach programowych wspólnot, które rozbudzają w parafiach zapał ewangelizacyjny: młodzieżowego stowarzyszenia „Niniwa” oraz systemu Parafialnych Komórek Ewangelizacyjnych, które składają się z dorosłych członków parafii.Pozycja Kobiety głoszące Ewangelię w Nowym TestamencieKubiś, Adam (Wydawnictwo Naukowe Uniwersytetu Papieskiego Jana Pawła II, 2022)Artykuł prezentuje charakteryzację kobiet, które w Nowym Testamencie określone są explicite lub implicite jako głosicielki Ewangelii: (1) Maria Magdalena i inne kobiety przy grobie Jezusa; (2) kobieta samarytańska w J 4, 4–42; (3) Pryska/Pryscylla; (4) Ewodia i Syntyche z Flp 4, 2–3. Artykuł zwraca uwagę na historyczny i teologiczny kontekst ich działalności oraz definiuje treść i przedmiot ich głoszenia, czyli Ewangelię. W prezentacji każdej z kobiet lub grupy kobiet wskazano na najważniejsze problemy egzegetyczne i współczesne próby ich rozwiązania.