Sakramentale Barmherzigkeit für Menschen in „komplexen Situationen”. Zutritt von wiederverheirateten Geschiedenen zu den Sakramenten nach Amoris laetitia

Abstract

For Pope Francis the triad see – judge – act means acknowledging mercy for people in complex situations before judging their case as irregular. In this way, moral judgement is still possible, but it has to function as a redeeming action of God. Accordingly, Pope Francis advocates an “operational understanding of mercy”: The Church acts mercifully to the extent that she opens up to ways of salvation for persons entangled in guilt. However, she can be merciless, if she “abandons” these people “to their own”, so that she “does not safeguard growth in maturity” for them. This approach leads to the “principle of sacramental mercy” according to which the Church in some special cases must not exclude divorced and remarried Christians from receiving the sacraments. According to Pope Francis, a polarised Church will be able to make such reforms to the extent that she exposes also herself to divine mercy as understood in this functional way.

Miłosierdzie oznacza dla papieża Franciszka poważne traktowanie ludzi w ich złożonych sytuacjach, zanim osądzi się ich przypadek jako nieregularny. Nie zostaje przez to wykluczony osąd moralny; powinien on się jednak tak dokonywać, aby pozostawić przestrzeń dla zbawczego działania Boga. Zgodnie z tym, miłosierdzie należy rozumieć jako pojęcie „w drodze”: Kościół okazuje się w takiej mierze miłosierny, w jakiej otwiera drogi zbawienia ludziom uwikłanym w winę. Jednocześnie jest niemiłosierny, kiedy ludzi w ich uwikłaniu pozostawia „im samym”, tak że nie zostaje zagwarantowany wzrost. Z tego wynika dla papieża Franciszka pryncypium miłosierdzia sakramentalnego, do którego dostępu Kościół w szczególnych pojedynczych przypadkach nie może zakazać osobom rozwiedzionym żyjącym w powtórnych związkach. Spolaryzowany Kościół będzie do takiej reformy zdolny dopiero wtedy, kiedy sam podda się tej Bożej drodze miłosierdzia.