Dialogue with Non-Christians: Dealing with Muslims – Which Way?

Abstract

Po drugim Soborze Watykańskim w nauczaniu Kościoła, kiedy mowa o relacjach zachodzących między chrześcijaństwem a religiami niechrześcijańskimi, otwarcie uwypukla się trzy elementy. Na pierwszym miejscu artykułuje się fakt, że w religiach tych na pewno istnieją – w większym lub mniejszym procencie – takie prawdy, które po części zawierają coś z prawdziwego objawienia. Dalej Kościół uznaje w tych religiach uniwersalne postawy braterskich więzi, jakie się w ich doktrynie ujawniają. I w końcu poprzez takie nastawienie Kościół promuje zasadę wolności religijnej. W obecnej dobie wyłania się zagadnienie dialogu z muzułmanami. Nie jest to proste, bo wyznawcy tej religii zawsze mieli wielkie zastrzeżenia co do treści wiary chrześcijańskiej, interpretacji jej miejsca w życiu poszczególnych społeczności oraz co do sposobu praktycznej aplikacji swej religii w codziennej rzeczywistości z uwzględnieniem powyżej wymienionych trzech elementów. Jako przykład może posłużyć opracowanie Muhammada Àta ur-Rahim pt. Jezus – Prorok Islamu, opublikowane ponad 30 lat temu. W tekście tym autor prezentuje przedziwną interpretację chrześcijaństwa, przedstawia fantazyjne, jeśli już nie zabawne, historie nt. Jezusa, wielkich świętych i tym podobne. To wszystko na swój sposób szokuje, może nawet i denerwuje. W końcu powstaje pytanie: jak w takim kontekście zabiegać o dialog i z jakim nastawieniem do niego podchodzić? Wiele doświadczeń dokonało się na tej płaszczyźnie w odniesieniu do tego zagadnienia. Różne są odczucia w tym względzie. Niemniej ludzie nauki, ludzie dobrej woli i mocno uduchowieni twierdzą, że niezależnie od tego, jaką muzułmanie przyjmują postawę w odniesieniu do doktryny chrześcijańskiej i jak rozumieją dialog, należy z nimi rozmawiać i usilnie się starać, by dialog ten miał prawo obywatelstwa w relacjach z nimi. Możliwości, by taki dialog zachodził, zawsze istnieją. Dokonywać się on może na poziomie codziennych kontaktów sąsiedzkich, rozmaitej działalności podejmowanej dla dobra społeczności, wymiany poglądów teologicznych (zwłaszcza przez ekspertów) i doświadczenia religijnego właściwego dla wyznawców danej religii (przykładem – Jan Paweł II w spotkaniach z reprezentantami rozmaitych religii w Asyżu). Bardzo wiele na temat praktycznej aplikacji dialogu w codziennych relacjach z muzułmanami mogą powiedzieć misjonarze i kapłani pracujący w takich krajach, gdzie obecni są wyznawcy Islamu. W tych społecznościach rozwiązaniem pozostaje jedynie dialog. Stąd wielu czyni wysiłki, praktykując i trzymając się tego stylu, bo każdy wie, że jest on dla nich jedyną ostoją.