„Owoc sprawiedliwości jest zasiewany w pokoju przez czyniących pokój” (Jk 3,18). Socjoretoryczna analiza koncepcji pokoju w Liście Jakuba

Abstract

Przedmiotem niniejszego artykułu jest pouczenie dotyczące pokoju z Listu Jakuba 3,18 Rozpatrywane jest ono w świetle zasad socjoretoryki. W pierwszej części zostaje przeanalizowana wewnętrzna tekstura gnomy z 3,18: najpierw jej syntaksa i możliwości interpretacji z niej wynikające, a następnie lokacja gnomy w argumentacji retorycznej Listu i jej semantyka wynikająca z poszerzenia o kontekst wypowiedzi. W drugiej części artykułu zostaje przeanalizowana intertekstura tej gnomy: najpierw związki z innymi tekstami, a następnie echa koncepcji pokoju charakterystycznych dla żydowskiej kultury odzwierciedlającej się tekstach Starego Testamentu oraz kultury greckiej i rzymskiej.

The subject of the article is the teaching on peace found in the Letter of James 3:18, which is investigated in the light of socio-rhetoric. In the first part, the innertexture of the maxim in 3:18 is examined: first its syntactic structure and interpretative possibilities, and then its location within the rhetorical argument of the letter, together with its semantics resulting from the context. In the second part, the article analyzes the intertexture of the maxim: first its relationship to other texts, and then echoes of concepts of peace found both in the Old Testament and in Greek and Roman culture.