The Liturgical Offering of Boredom

Abstract

Is there such a thing as a boring rite, or is boredom instead an affective experience of a subject? This article argues that nothing – including the post-conciliar rites of the Church – can be intrinsically boredom. Rather, boredom – or more clearly the refusal to undergo boredom – is a spiritual sickness of late modernity. The article begins with an analysis of the phenomenon of boredom with a particular focus on boredom in a digital ecology. The article then turns to the symptoms of boredom as examined by social and cultural theorists over the last decade including Zygmunt Bauman, Harmut Rosa, and Byung-Chul Han. Lastly, the article examines Romano Guardini’s The Spirit of the Liturgy as providing a medicine against the kind of anti-festive culture that is the source of boredom in late modernity. Boredom is not a problem with a rite but with the self who has not yet learned to participate in the serious playfulness of the act of worship.

Czy istnieje coś takiego jak nudny rytuał, czy raczej nuda jest afektywnym przeżyciem podmiotu? W artykule autor stawia tezę, że nic – łącznie z posoborowymi obrzędami Kościoła – nie może być z natury nudne. Nuda – lub wyraźniej poddanie się nudzie – jest duchową chorobą późnej nowoczesności. Artykuł wychodzi od analizy zjawiska nudy, ze szczególnym uwzględnieniem nudy w jakiejś cyfrowej ekologii. Następnie zwrócono uwagę na symptomy nudy badane przez teoretyków społecznych i kulturowych w ciągu ostatniej dekady, w tym Zygmunta Baumana, Harmuta Rosę i Byung-Chul Hana. Na koniec poddano analizie Ducha liturgii Romano Guardiniego jako dającej lekarstwo na pewien rodzaj antyświątecznej kultury, która jest źródłem nudy w późnej nowoczesności. Nuda nie jest problemem związanym z obrzędem, ale ze świadomością samego człowieka, który nie nauczył się jeszcze uczestniczyć w autentycznej radości aktu kultu.