Trudne szczęście Herosa

Abstract

Artykuł pokazuje poszczególne etapy dążenia sumeryjsko-babilońskiego i greckiego herosa do nadnaturalnego szczęścia oraz ich egzystencjalny sens. Zostały one opisane za pomocą symboli, których odczytanie ujawnia wiedzę starożytnych na temat możliwości osiągnięcia nadprzyrodzonego szczęścia. Poemat Gilgamesz pokazuje, że osiągnięcie nadprzyrodzonego szczęścia jest niezwykle trudne i nawet wybrańcy losu mogą ponieść klęskę. W postaci Heraklesa widzimy bardzo silny antropologiczny dualizm ducha i ciała. Najważniejszym zadaniem herosa jest doprowadzenie do wewnętrznego pokoju wynikającego z pogodzenia tych sfer, co udaje mu się po niebywałych trudach. Zostały one symbolicznie opisane w dwunastu pracach, podczas których pomagają herosowi olimpijscy bogowie. W kulturze chrześcijańskiej mity heroiczne przemieniły się w legendy o rycerzach walczących z potworami symbolizującymi zło. W czasach nowożytnych zaś legendy te wyewoluowały w stronę baśni, a mimo to ich najważniejsze przesłanie zostało zachowane.

The article illustrates the various stages of the Sumerian-Babylonian and greek hero’s pursuit of supernatural happiness and their existential meaning. These were described using symbols whose interpretation reveals the knowledge of the ancients regarding the possibilities of obtaining supernatural happiness. The Epic of Gilgamesh shows that achieving supernatural happiness is extremely difficult, and that even chosen ones may experience defeat. In the figure of Heracles, we see a very strong anthropological dualism of the sprit and the body. The most important task of the hero is to bring about internal peace resulting from reconciliation of these spheres. He manages this after exceptional hardships. These are symbolically described in twelve parts, during which the hero is aided by the Olympian gods. In Christian culture, the heroic myths became legends about knights fighting against monsters symbolising evil. In the early modern period, these legends transformed into fairy tales, yet their primary message was preserved.