Udział osób homoseksualnych w życiu liturgicznym Kościoła. Doktrynalne wytyczne Josepha Ratzingera a nowe propozycje duszpasterskie papieża Franciszka

Abstract

The author of this article presents the evolution of the pastoral model for homosexual persons in light of the latest Church documents, with particular attention to their participation in liturgical life. The doctrinal foundations of the pastoral care of homosexual persons were formulated by Cardinal Joseph Ratzinger in the Congregation for the Doctrine of the Faith’s letter Homosexualitatis problema (1986). A new approach to this pastoral care, as presented in the declaration Fiducia supplicans (2023), has been proposed by Pope Francis. A comparative analysis of these and other documents leads to the conclusion that, although the Church’s stance on the phenomenon of homosexuality has not changed, a more open pastoral attitude toward homosexual persons themselves has been developed. This new approach allows for greater participation in the broadly understood liturgical life of the Church, particularly through the introduction of the possibility of blessing same-sex couples within the framework of popular piety. An explanation of the form, meaning, and purpose of this blessing enables a better understanding of Pope Francis’ pedagogical intuition, which does not contradict previous Church teachings but rather develops them in the pastoral sphere.

Autor artykułu przedstawia ewolucję modelu duszpasterstwa osób homoseksualnych w świetle najnowszych dokumentów Kościoła, zwracając szczególną uwagę na udział tych osób w życiu liturgicznym. Doktrynalne podstawy duszpasterstwa osób homoseksualnych zostały sformułowane przez kardynała Josepha Ratzingera w liście Kongregacji Nauki Wiary Homosexualitatis problema z 1986 roku. Nowy kształt tego duszpasterstwa, ukazany w deklaracji Fiducia supplicans z 2023 roku, proponuje papież Franciszek. Analiza porównawcza tych i innych dokumentów prowadzi do wniosku, że chociaż stanowisko Kościoła wobec zjawiska homoseksualizmu nie uległo zmianie, udało się jednak wypracować bardziej otwartą postawę duszpasterską wobec samych osób homoseksualnych, która zapewnia im większy udział w szeroko pojętym życiu liturgicznym poprzez wprowadzenie możliwości błogosławienia par osób o skłonnościach homoseksualnych w ramach pobożności ludowej. Wyjaśnienie formy, znaczenia i celu tego błogosławieństwa pozwala lepiej zrozumieć pedagogiczną intuicję papieża Franciszka, która nie kłóci się z dotychczasowym nauczaniem Kościoła, ale rozwija je na polu duszpasterskim.