Czy muzyka gra jeszcze pierwsze skrzypce we współczesnych koncertach? Koncert jako wydarzenie multimedialne i jako przestrzeń komunikacji kulturowej

Abstract

Praca przedstawia nowe multimedialne formy wydarzeń muzycznych, takie jak mapping, hologramy, silent disco, koncert wirtualny, koncert w rozszerzonej rzeczywistości, oraz łączące te zjawiska formy hybrydowe. Omówiono w niej wyniki dotychczasowych badań nad tymi zjawiskami, a także zilustrowano je przykładami z polskiej i zagranicznej sceny muzycznej. W pracy ukazane zostały techniczne uwarunkowania tych innowacji, ale przede wszystkim zmiany, jakie niosą one w dziedzinie odbieranych przez słuchaczy wrażeń. Zmiany te wpisują się w zjawisko aromatyzacji kultury, polegające na przekształcaniu muzycznych doświadczeń w wyjątkowe przeżycia przez wzmacnianie percepcji muzyczno-wizualnej. Ważnym wątkiem podjętym w artykule był wpływ koncertów multimedialnych na komunikację kulturową (muzyczną) ich uczestników i twórców. Przedstawione w pracy badania pokazują, że jedynie część słuchaczy pozytywnie ocenia doznania oferowane na tego typu koncertach oraz ich wspólnototwórczy charakter. Dlatego wydaje się, że swoich odbiorców znajdą w przyszłości zarówno tradycyjne koncerty „na żywo”, jak również zaawansowane technologicznie imprezy multimedialne.

This work presents new multimedia forms of musical events, such as mapping, holograms, silent discos, virtual concerts, augmented reality concerts, and hybrid formats combining these phenomena. The article reviews existing research on multimedia concerts and provides examples from both the Polish and international music scenes. The paper examines the technical conditions of these innovations, but more importantly, the changes they bring to the experiences of listeners. These changes align with the phenomenon of culture aromatization, which transforms musical experiences into unique sensory events by enhancing musical and visual perception. An important topic discussed in the article was the impact of multimedia concerts on cultural (musical) communication, including the relationships between senders and recipients. Research shows that some listeners positively evaluate the experiences provided by such concerts and appreciate their community-building aspects, while others respond negatively. Therefore, it seems likely that both traditional live concerts and technologically advanced multimedia events will find their audiences in the future. The choice of appropriate practices and possible additional effects for organizing concerts will rest with the creators of these experiences.