Czy istnieją granice liturgicznej posługi kobiety?

Abstract

Po opublikowaniu przez papieża Franciszka, 10 stycznia 2021 r., Listu apostolskiego motu proprio „Spiritus Domini”, wśród wielu pytań rodzących się na kanwie papieskiej decyzji o zmianie kanonu 230 § 1 Kodeksu Prawa Kanonicznego pojawiło się i to dotyczące granic liturgicznej posługi kobiety w Kościele. Autor opracowania stara się na nie odpowiedzieć, odnosząc się do „posług” w Kościele łacińskim w rozumieniu – przede wszystkim – Listu apostolskiego motu proprio „Ministeria quaedam” św. Pawła VI z 15 sierpnia 1972 r. oraz Kodeksu Prawa Kanonicznego św. Jana Pawła II z 25 stycznia 1983 r. Jednak termin „posługa” w znaczeniu szerszym oznaczać może niemal każdą formę służby czy też posługiwania w Kościele, w tym także posługę w liturgii wynikającą z sakramentu święceń. Stąd w artykule nie zabrakło również refleksji nad możliwością takiej „liturgicznej posługi” kobiety. W przypadku lektoratu i akolitatu dotychczasowa granica liturgicznej posługi kobiet już nie istnieje. Gdy chodzi o sakrament kapłaństwa, granica liturgicznej posługi kobiet w Kościele katolickim w świetle niezmiennego nauczania Kościoła jest absolutnie nieprzekraczalna. Otwarta i niejednoznaczna pozostaje natomiast kwestia dopuszczania kobiet do diakonatu, choć na gruncie dostępnych świadectw historycznych nie da się potwierdzić tezy, że w starożytności chrześcijańskiej kobiety miały udział w pierwszym stopniu sakramentu święceń. Zresztą byłoby to sprzeczne z magisterium Ecclesiae o niemożności przyjmowania przez kobiety kapłaństwa, stanowiącego kolejny stopień tego sakramentu.

Following the promulgation by Pope Francis of the Apostolic Letter issued Motu Proprio “Spiritus Domini” on 10 January 2021, among the many questions that arose as a result of the pontiff’s decision to modify Canon 230 § 1 of the Code of Canon Law was a question concerning the limits to the liturgical ministry of women in the Church. The author of this paper attempts to answer that question by referring to “ministries” in the Latin Church as defined, above all, by Saint Paul VI’s Apostolic Letter issued Motu Proprio “Ministeria quaedam” of 15 August 1972 and by the Code of Canon Law promulgated by Saint John Paul II on 25 January 1983. In its broader meaning, however, the term “ministry” may refer to almost any form of service or ministering in the Church, including ministry in the liturgy under the sacrament of Holy Orders. Hence, the article also reflects upon the possibility of such “liturgical ministry” being performed by women. With respect to the ministries of lectors and acolytes, the pre-existing limits to women’s liturgical ministry no longer apply. As regards priesthood, the limits concerning the liturgical ministry of women in the Catholic Church in the light of her immutable doctrine are absolutely non-negotiable. An issue that remains open and ambiguous, however, is the admission of women to diaconate, although the available historical accounts do not support the thesis that women were permitted to be ordained into the first degree of Holy Orders in the Christian antiquity. In fact, this would contradict the Magisterium Ecclesiae, which prohibits women from being ordained to priesthood as the next degree of this sacrament.