Eine veränderte Gesellschaft braucht eine veränderte Pastoral

Abstract

Decyzja o przynależności do Kościoła i do wiary chrześcijańskiej podejmowana była w wielu miejscach i przez stulecia nie przez jednostkę, ale przez społeczność bądź przez środowisko, z którym jednostka czuła się związana. Przemiany społeczne, który dokonały się w Niemczech, podważyły tę zasadę i sprawiły, że decyzję podejmować musi znowu pojedynczy człowiek. Aktywność duszpasterska, jak i badania teologiczne powinny wyciągnąć wnioski z zaistniałej sytuacji i pomóc człowiekowi w podjęciu dojrzałej decyzji dotyczącej wiary. Podstawę dla osobistych decyzji o własnej wierze stanowią przestrzenie, w których doświadczyć można wiary przeżywanej wspólnotowo. Okazuje się, że każde nasze mówienie o Bogu ma charakter relacyjny, ponieważ pochodzi z pierwotnego doświadczenia ludzkich i transcendentnych wzajemnych relacji oraz refleksji nad nimi (aż do rozwoju teologii Trójcy Świętej). Współcześni wierzący zdają się odczuwać coraz większą odpowiedzialność za Kościół (powszechne kapłaństwo, por. KK 31), co jest bez wątpienia zjawiskiem pozytywnym i pożądanym. Jednakże taką wspólnotą kościelną nie można rządzić, ale trzeba jej towarzyszyć w duchowym rozwoju, dokonującym się w licznych i zróżnicowanych formach życia kościelnego. To, czy Kościół będzie w przyszłości wierzący i żywy, zależy od akceptacji i wspierania pluralizmu oraz jego liturgicznego świętowania (Eucharystia), a także od tego, czy w ramach takiej wielości powstaną wspólnoty świadome swego obowiązku „czuwania nad ogniem”, by nie wymknął się poza granice prawdziwej kościelności. Pluralizm i troska o jedność z prawdziwym Kościołem są do pogodzenia, jeśli zaakceptują kościelny urząd, który z kolei otwiera przestrzeń dla wielości i różnorodności, wspiera ją, jej towarzyszy i szuka dróg powiązania zróżnicowanej rzeczywistości kościelne.