Giovanni Duns Scoto: un teologo incompreso, un santo da riscoprire

Abstract

In approaching the thought of John Duns Scotus, one inevitably encounters the luminous life testimony of a great saint. One is dealing with “an inseparable whole of philosophy, theology and spirituality.” John Duns Scotus, 13th century philosopher and theologian, is a controversial and original author. His works in the past have had more critics and opponents than supporters and disciples. He is a more modern thinker than one might imagine. He is by no means one of the many theologians and philosophers of the past, nor are his writings just gathering dust in our libraries. “He is not a fossil to be admired, but a living and throbbing Master, full of ardour and valuable insights” of great relevance. This Scottish-born Franciscan, born between 1265/66 and died in Cologne on the 8th November 1308, far from his homeland, is a theologian and a saint of great depth that we can perhaps only begin to appreciate today.

Badając myśl Jana Dunsa Szkota, nieuchronnie napotyka się na świetlane świadectwo życia tego wielkiego świętego. Mamy tu do czynienia z „nierozerwalną całością filozofii, teologii i duchowości”. Jan Duns Szkot, filozof i teolog żyjący w XIII wieku, jest autorem kontrowersyjnym i oryginalnym. Jego twórczość w przeszłości miała więcej krytyków i przeciwników niż zwolenników i uczniów. Nie jest on bynajmniej jednym z wielu teologów i filozofów przeszłości, a jego pisma nie służą jedynie do zbierania kurzu w naszych bibliotekach. „Nie jest on skamieliną, którą można podziwiać, ale jest żywym i zachwycającym Mistrzem, pełnym zapału i cennych spostrzeżeń” o wielkiej aktualności. Jego myśl jest bardziej nowoczesna, niż można by przypuszczać. Ten franciszkanin szkockiego pochodzenia, który urodził się w 1265 lub 1266 r., a zmarł 8 listopada 1308 r. w Kolonii, daleko od swojej ojczyzny, jest teologiem i świętym o wielkiej głębi, którą być może dopiero dzisiaj zaczynamy dostrzegać.