Aktywność nadawcza i programowa Sekcji Polskiej Radia Watykańskiego – próba analizy

Abstract

W lutym 2021 roku upłynęło 90 lat od chwili podjęcia działalności nadawczej przez Radio Watykańskie. Ta utworzona za pontyfikatu papieża Piusa XI, i z aktywnym udziałem jednego z „ojców” światowej radiofonii – Guglielmo Marconiego instytucja, przez lata swojej aktywności realizowała liczne ważne funkcje, od informacyjnej poczynając aż po integrującą. Warto jednak podkreślić, że była nie tylko radiem konfesyjnym, ale także ważnym „głosem” kolejnych następców swego założyciela na tronie Piotrowym, przemawiającym w sprawach wagi najwyższej w wielu językach, do jakże licznego, międzynarodowego audytorium. Jednym z tych języków był język polski, który formalnie pojawił się na antenie Radia w 1938 roku, gdy powołano do życia jego Sekcję Polską. Prowadziła ona swoją działalność (z krótką przerwą na okres kilku pierwszych lat wojny) w sposób różnorodny – od strony prezentowanych na antenie gatunków dziennikarskich – i zróżnicowany czasowo. Apogeum świetności Sekcji (podobnie zresztą jak i całego Radia) przypadło na lata pontyfikatu papieża-pielgrzyma Jana Pawła II, szczególnie doceniającego rolę i znaczenie środków społecznego przekazu oraz dziennikarzy. Szeroka reforma mediów watykańskich, zapoczątkowana w 2015 roku przez papieża Franciszka, zredukowała samodzielność, a także wcześniejszą wysoką pozycję i znaczącą rolę Radia Watykańskiego (a w tym także jego Sekcji Polskiej) w systemie medialnym Państwa Watykańskiego. Działa ono jednak nadal, tradycyjnie, podobnie jak przed laty, obsługiwane przez ojców jezuitów, docierając do swoich słuchaczy przede wszystkim z przekazem o treściach religijnych.

In February 2021, the Vatican Radio celebrated the 90th anniversary of the launch of its broadcasting activities. Established during the pontificate of Pope Pius XI, and with the active participation of one of the “fathers” of global radio broadcasting, Guglielmo Marconi, over the years of its activities, this institution has performed numerous important roles ranging from providing information to integrating a worldwide community. It is noteworthy, however, that it was not only a confessional radio, but also an important “voice” of the successors of its founder on Peter’s throne. The radio has served as a forum for discussions on matters of utmost importance in a number of languages, appealing to a large, international audience. One of these languages was Polish which formally appeared on the radio waves in 1938 when its Polish Section was established. This section pursued its activities (with a short pause in the first few years of the Second World War) in a diversified manner, from the perspective of the journalistic genres presented on the air, and with varied lengths of programmes. The section’s peak activity, as well as that of the entire radio, came during the pontificate of Pope-pilgrim John Paul II who particularly appreciated the role and importance of the media and journalists. An extensive reform of the Vatican media, initiated in 2015 by Pope Francis, reduced the independence, as well as the previously privileged position and significant role of the Vatican Radio, including its Polish Section, in the Vatican City State’s media landscape. However, the radio still functions, and, similarly as it has for many years, it is operated by the Jesuit Fathers, reaching out to its listeners with a predominantly religious content.