Sociological Research in Pastoral Theology. Objectives and Execution

Abstract

The interdisciplinarity of scientific discourse is a common phenomenon in modern times. What is more, it is postulated that analyses conducted as part of theological research should take into account the achievements of other fields of knowledge and use the research methods and techniques they have developed. This is primarily because theology, and especially pastoral theology, must refer to other sciences, especially sociology, to solve certain research problems. Using sociological methods and techniques primarily requires diagnosing the current pastoral situation. With these methods, first credible conclusions and then realistic postulates can be formulated. The formulated postulates have a real value as they are based on confronting and verifying models, content, methods and forms used. The goal of this article is to present the main paradigms in the field of theology that require sociological research and then detailed sociological methods and techniques used in pastoral research. A specialist, technical knowledge of sociological measurements and praxeological interpretation of empirical data will be presented concerning the latter issue. Many studies in the field of pastoral theology require detailed sociological knowledge to create a research tool, select a research sample, perform research, and interpret its results.

W niniejszym artykule ukazano znaczenie badań socjologicznych w teologii pastoralnej oraz wskazano na główne uwarunkowania ich prawidłowego prowadzenia. W pierwszym rzędzie przedstawiono paradygmaty teologii pastoralnej, czyli ramy, w których prowadzone są badania w tej dyscyplinie. Studia te przewidują określoną sekwencję działań zmierzających do rozwiązania teologicznych problemów badawczych. Jednym z etapów badawczych jest etap socjologiczny, który służy ocenie określonej rzeczywistości duszpasterskiej i stanowi punkt wyjścia dla postulatów zmierzających do jej poprawy. Następnie dokonano prezentacji metodologicznych wskazań dotyczących przygotowania i przeprowadzenia badań socjologicznych oraz analizy uzyskanych wyników. Przedmiotem analizy kolejnej części artykułu były zagadnienia takie, jak operacjonalizacja badań i konstrukcja narzędzia badawczego, techniki badawcze, dobór próby badawczej, badania pilotażowe oraz metody analizy materiału empirycznego. Znajomość metodologicznych etapów postępowania naukowego wykorzystującego metody socjologiczne wydaje się niezbędna dla pastoralistów i katechetyków prowadzących badania empiryczne.