Postmodernistyczna wizja mediów w strukturach paradygmatu – próba krytycznego spojrzenia

Abstract

W praktyce badań prowadzonych w obszarze nauk o komunikacji społecznej i mediach utrwalił się jako dominujący paradygmat funkcjonalno-pragmatyczny, wywodzący się źródłowo zasadniczo z amerykańskich badań nad mediami. Paradygmat ten, zgodnie z naturą i funkcjonalnością paradygmatów, pozostaje w tle i w kontekstach badań medialnych, ale w sposób znaczący i nie do przecenienia, przyczynił się do ogromnego postępu w badaniach nad mediami, zarówno na poziomie teorii mediów, jak i na płaszczyźnie badań empirycznych. Nie jest on jednak jedynym paradygmatem modelowym w badaniach nad mediami. Przedmiotem krytycznego namysłu podjętego w tym artykule jest paradygmat postmodernistyczny. Nie jest jednak moim celem analizowanie jego genezy, specyfiki i konsekwencji. Przedmiotem moich analiz są raczej niektóre wybrane aspekty teoretycznych konstrukcji medialnych, zainspirowanych przez ten paradygmat, warunkujących sposób postrzegania i badania mediów.

In the practice of research conducted in the field of social communication and media studies, it has established itself as the dominant functionalpragmatic paradigm, derived essentially from American media research. This paradigm, in keeping with the nature and functionality of the paradigms, remains in the background and in the contexts of media research, but has contributed significantly and not to be overestimated in a significant way in media research, both at the level of media theory and empirical research. However, it is not the only model paradigm in media research. The subject of critical reflection in this article is the postmodern paradigm. However, it is not my goal to analyze its origins, specificity and consequences. Rather, the subject of my analysis is some selected aspects of theoretical media constructions, inspired by this paradigm and conditioning the way media is perceived and researched.