Mediatyzacja diabła Wiktoryna Grąbczewskiego czyli „Łęczyckie bajanie o Borucie panie”. Przyczynek do rozważań nad instrumentalizacją kultury ludowej służącą wzmocnieniu władzy politycznej

Abstract

Podstawą artykułu jest prozodyczna analiza etiudy filmowej Łęczyckie bajanie o Borucie panie z 1983 r. Film ten stanowi ciekawy przykład mediatyzacji kultury ludowej w PRL, tu będącej remediacją legend o diable Borucie do postaci gatunku filmowego (artystycznego filmu dokumentalnego). Autorka, odwołując się do metodologii komunikatywistycznej, bada ścieżkę lektorską filmu i odpowiada na pytanie, w jaki sposób zjawiska brzmieniowe języka (intonacja, akcent i pauza) oraz natężenie emocji wpływają na komponowanie sensu w filmie. Prozodia jako składnik sensu okazuje się istotną składową w procesie mediatyzacji, rozumianej jako zapośredniczenie przez gatunki audialne i audiowizualne.

The aim of the article is a prosodic analysis of the film etude „A Łęczyca’s story about Boruta our master” (1983). This film is an interesting example of the mediatization of folk culture in the Polish People’s Republic. It’s a remediation of the legends about the devil Boruta into a film genre (artistic documentary film). The author, referring to the communicative methodology, examines the film’s voiceover and answers the question: how the sound phenomena of language (intonation, stress and pause) and the intensity of emotions affect the composition of meaning in the film. Prosody as a component of meaning turns out to be an important component in the process of mediatization, defined as remediation into audio and audiovisual genres.