Taksā d-ḥusāyā. Sakramentalny obrzęd pokuty i pojednania w Asyryjskim Kościele Wschodu

Abstract

The aim of this study is to make known to the reader the theology of the Sacrament of Penance and Reconciliation in the Assyrian Church of the East and with its Liturgy called “Order of Pardon” (taksā d-ḥusāyā). The research has been based on the genuine Syriac patristic tradition and on the most important liturgical source, i.e. the Order edited by the prominent catholicos Ishā’Yahb III (†659). The analysis includes the explanation of theological image of the “robe of glory”, which creates the link between the Sacrament of Penance itself and Baptism, the theological meaning of Christian conversion and the presentation of taksā d-ḥusāyā. The study shows the Syro-Oriental celebration of the Sacrament as a comprehensive and theologically coherent with the Rites in the other Christian communities. Some peculiarities of this Ordo attest its originality and don’t depreciate in any way its theological and liturgical value.

Celem niniejszego artykułu jest zaznajomienie czytelnika z teologią sakramentu pokuty i pojednania w Asyryjskim Kościele Wschodu oraz z wykształconą w łonie tej wspólnoty liturgią jego celebracji zwaną „obrzędem pojednania” (taksā d-h.usāyā). Zaprezentowane badania przeprowadzone zostały w oparciu o syryjską tradycję patrystyczną oraz o najważniejsze źródło liturgiczne, jakim w tym wypadku jest obrzęd, którego redakcję przypisuje się katolikosowi Ishā'Yahbowi III (†659). Analiza obejmuje kolejno teologiczny obraz „odzienia chwały”, który tworzy łączność między sakramentem pokuty a chrztem, sens chrześcijańskiego nawrócenia oraz prezentację obrzędu wraz ze zwróceniem uwagi na jego osobliwości. Studium każe spojrzeć na syro-orientalną celebrację sakramentu jako na obrzęd kompleksowy i teologicznie spójny z intuicją innych wspólnot świata chrześcijańskiego. Wspomniane w studium osobliwości obrzędu wskazują na jego oryginalność i w żaden sposób nie deprecjonują jego teologicznej, liturgicznej czy merytorycznej wartości.