Teresas Weg des inneren Betens

Abstract

Życie i działalność św. Teresy od Jezusa przypadły na czas wielu reformatorskich nurtów w Kościele w Hiszpanii. Ich charakterystyczną cechą było dowartościowanie życia wewnętrznego, będące reakcją na modlitwę rozumianą jako przestrzeganie czysto zewnętrznych zobowiązań. Św. Teresa – jak sama wyznała – rozpoczęła modlitwę wewnętrzną jeszcze przed swoim wstąpieniem do klasztoru w roku 1535. W jej drodze modlitwy utwierdziła ją lektura Trzeciego duchowego abecadła (Tercer abecedario espiritual) autorstwa Francisco de Osuny. Opierając się na tym dziele, św. Teresa rozwinęła własną specyfikę modlitwy wewnętrznej. Kryzysy pojawiające się w rozwoju modlitwy okazały się dla niej szczególnie pomocne. Odcisnęły one bowiem piętno na konkretnym „praktykowaniu” modlitwy wewnętrznej i w ten sposób przyniosły zdumiewające owoce. „Modlitwa wewnętrzna”, a jeszcze bardziej „przyjaźń z Bogiem” jest swego rodzaju znakiem firmowym św. Teresy z Awili. Słusznie zatem uważa się ją za „nauczycielkę i mistrzynię modlitwy”. Artykuł poprzedzony jest krótkim spojrzeniem na kontekst historyczny. Natomiast temat drogi modlitwy wewnętrznej św. Teresy ukazany jest w oparciu o następujące etapy biografii: Początek modlitwy wewnętrznej (1), Utwierdzenie (2), Wypracowanie specyfiki własnej modlitwy (3), Kryzysy (4), Konsekwencje (5), „Praktyka” modlitwy wewnętrznej (6), Owoce modlitwy (7).

The life and works of St Teresa of Jesus coincided with many reform movements in the Church in Spain. They all shared a characteristic appreciation of the inner life, in reaction to prayer understood as simply external obligation. St Teresa, as we know from her own account, began practicing mental prayer even before entering a convent in 1535. She found confirmation of this path of prayer in Tercer abecedario espiritual (Third Spiritual Alphabet) by Francisco de Osuna. Using the book as a basis, St Teresa developed her own method of mental prayer. She found the difficulties incurred, the inevitable companion in the development of prayer, especially helpful, as they left their mark on the actual practice of mental prayer and in this way brought astonishing fruit. “Mental prayer,” and even more “friendship with God,” have become a trademark, so to speak, of St Teresa of Avila. She is therefore rightly deemed a “teacher and master of prayer.” The article begins with a quick look at the historical context, while the presentation of St Teresa’s path of mental prayer follows the stages of her biography: Beginning of mental prayer (1), Confirmation (2), Finding own method of prayer (3), Crises (4), Consequences (5), Practice of mental prayer (6), Fruit of prayer (7).