Powszechne pośrednictwo Chrystusa a religie niechrześcijańskie

Abstract

Nowy Testament, tak jak jest rozumiany w ramach katolickiej tradycji intelektualnej, potwierdza, że Jezus z Nazaretu jest jedynym powszechnym pośrednikiem zbawienia dla rodzaju ludzkiego. Jednocześnie Kościół katolicki uznaje, że Chrystus żył i umarł, aby zbawienie mogło być ofiarowane wszystkim ludziom, także tym, które nie mają bezpośrednio możliwości przyjęcia chrztu lub uzyskania pełni środków zbawienia w widzialnym Kościele katolickim. W niniejszym artykule powyższe twierdzenia są analizowane poprzez odwołanie się do teologii Tomasza z Akwinu. Jaka jest jego koncepcja odkupienia i powszechnej skuteczności męki i zasług Chrystusa? Jak jego koncepcja łaski wskazuje na sposoby, w jakie Bóg może działać w życiu osób nieochrzczonych? W jaki sposób życie tych, którzy otrzymują łaskę, jest ukierunkowane poprzez wewnętrzną przemianę na uznanie istotnych prawd moralnych i teologicznych? Odpowiedzi na tak postawione pytania udzielane są w oparciu na kluczowych tekstach z dojrzałej twórczości Akwinaty, jak również poprzez odniesienie do nowożytnej i współczesnej literatury tomistycznej.

The New Testament, as understood within the Catholic intellectual tradition, affirms that Jesus of Nazareth is the unique universal mediator of salvation for the human race. At the same time, the Catholic Church affirms that Christ lived and died so that salvation might be offered to all human beings, including those who have no immediate access to baptism or to the fulness of the means of salvation, in the visible Catholic Church. This essay seeks to understand these affirmations by recourse to the theology of Thomas Aquinas. What is his conception of redemption and of the universal efficacy of the passion and merits of Christ? How does his conception of grace provide an indication of the ways God might work in the lives of persons who are not baptized? How are the lives of those who receive grace oriented by inward transformation toward the recognition of significant moral and theological truths? These questions are explored in this essay by recourse to key texts in the mature corpus of Aquinas as well as by consideration of modern and contemporary Thomistic literature.